Olie duurder maar benzineprijs stabiel - mede dankzij elektrisch rijden
André Meinema
Verslaggever economie
André Meinema
Verslaggever economie
De prijs van ruwe olie loopt op en kruipt uit het dal waar deze sinds de zomer van 2014 in verkeerde. De afgelopen dagen en weken is de olieprijs opgelopen naar het hoogste niveau in ruim twee jaar.
De olieprijs is in drie maanden tijd met 30 procent gestegen. Op de oliemarkten wordt voor een barrel ruwe Brent-olie, een vat van 159 liter, inmiddels bijna 60 dollar neergeteld. In juni kostte een vat Brent nog geen 45 dollar.
Turks dreigement
Er zijn meerdere redenen voor de opmars. Oliehandelaren speculeren op een verlenging van de olieproductiebeperking door de Opec-landen en Rusland, hoewel die beslissing pas eind november op de Weense vergadertafel van de olieproducerende landen ligt. Bovendien loopt de huidige beperking nog door tot maart 2018. Opec pompt sinds eind vorig jaar 1,8 miljoen vaten per dag minder op.
Verder drijft het dreigement van Turkije om de oliepijpleiding uit Iraaks Koerdistan dicht te draaien de prijs op. Dagelijks stroomt er meer dan een half miljoen vaten ruwe olie, zo'n 80 tot 95 miljoen liter, door die pijpleiding richting de Turkse oliehaven Ceyhan aan de Middellandse Zee. Opgeteld met de Opec-beperking van 1,8 miljoen vaten wordt dan gevreesd voor krapte.
De olieprijs kreeg verder een duwtje omhoog door de ravage die de orkaan Harvey in augustus aanrichtte in de de Golf van Mexico en de regio rond Houston, een belangrijk olieproductie- en raffinagegebied. De productie, aanvoer en raffinage lag een tijd stil.
Inflatie
Al met al staat de olieprijs op niveaus die lange tijd niet gezien zijn. Dat heeft gevolgen voor de energietarieven, de prijzen van grondstoffen en de consumentenprijzen, en dus de inflatie.
Lange tijd was die in de eurolanden extreem laag, onder meer door het trage economische herstel en de ingestorte olieprijs. De Europese Centrale Bank (ECB) probeert met een ultralage rente en een omvangrijk opkoopprogramma van schulden de economie op te stoken en zo de inflatie aan te wakkeren, maar dat lukt maar slecht. Een stijgende olieprijs kan de ECB een handje helpen.
De benzineprijs noem ik wel eens een sluipmoordenaar
Aan de benzine- en dieselpomp levert de hogere olieprijs wel hogere prijzen op, maar niet in hetzelfde tempo. In juni dipte de olieprijs rond de 45 dollar en kostte een liter benzine begin juli 1,60 euro (gemiddelde adviesprijs), diesel kostte 1,23 euro. In augustus kwam de olieprijs weer boven de 50 dollar en werd de brandstof iets duurder: euro 95 1,63 en diesel 1,27.
Elektrisch rijden
De afgelopen weken is vooral de dieselprijs gestegen. Een liter diesel kost nu 1,32 euro. Benzine is juist weer een fractie goedkoper geworden. "De benzineprijs noem ik wel eens een sluipmoordenaar", zegt Ewout Klok van de Beta, de belangenvereniging van onafhankelijke pompstationhouders. "Die gaat telkens met een cent of minder omhoog of omlaag en dan wrijf je je na een tijdje verbaasd in de ogen als je de prijs ziet."
De brandstofprijzen worden gestuurd door de wereldmarkt en de raffinageprijzen, de zomervakanties en economische bedrijvigheid. Maar ook in toenemende mate door het elektrisch rijden, stelt Klok vast. "De vraag naar fossiele brandstof is niet hoog omdat er steeds meer elektrisch gereden wordt, zowel door gewone automobilisten als in het bedrijfsleven."
De omzet van pomphouders staat onder druk. "De concurrentie bij pomphouders is moordend en de winstmarges slinken. Van de circa 4000 pompstations in Nederland is bovendien meer dan de helft onbemand en die nemen al genoegen met een cent winst per liter."