De AfD is groot geworden door zijn afkeer voor migratie, vooral in de periode dat Merkel nog hoopte dat Europa, met Duitsland op kop, op reguliere wijze de vluchtelingenstromen de baas zou kunnen. De Oost-Europese landen zagen dat absoluut niet zitten, de andere lidstaten waren ook beduidend minder enthousiast en de druk van de massa’s die de Duitse grenzen overstaken werd te groot.

Bart De Wever voorspelde toen dat Angela Merkel met haar ‘Wir Schaffen das’ haar politieke toekomst begroef. Ze hebben allebei hun mening moeten herzien. Gisteren tweette de N-VA-voorzitter: “Een fout rechtzetten is moedig. Ik wens Angela Merkel alle succes zondag”, met daarbij fijntjes een verwijzing naar het verkiezingsprogramma van haar partij. Daar staat op blz. 63 te lezen: “Iedereen heeft daaruit zijn lessen getrokken. Wij willen dat het aantal vluchtelingen dat naar Duitsland komt permanent laag blijft.” Een binnentikkertje.

Zondag zal blijken of Merkel op haar rechtse flank veel averij heeft opgelopen. Vriend en vijand moeten erkennen dat ze zelfs na twaalf jaar op de hoogste trap nog steeds diezelfde onverstoorbare energie aan de dag legt. Het is alsof De Wever in 2026 nog altijd onbedreigd favoriet zou zijn bij verkiezingen.

De AfD wil ook een terugkeer naar de Duitse mark, verplicht vrijwilligerswerk voor werklozen, dienstplicht, het einde van de grote handelsakkoorden en het klimaatakkoord, Duitse belangen eerst en geen sancties tegen Rusland. Ze zijn ook tegen abortus en voor het traditionele gezin, met een vader, moeder en kinderen. Het smaakt als een cocktail van Trump, Wilders en Dewinter. Een geluk is dat ze geen leidersfiguur hebben met de uitstraling van een van deze drie.

Voor Europa en voor elk weldenkend mens is het verheugend dat in het hart van Europa integere politici als Angela Merkel en Martin Schulz de dienst blijven uitmaken. Al heeft het Duitse succesverhaal nog een onderkant die maar weinig belicht wordt: miljoenen Duitsers moeten overleven met 450 euro per maand. Dat is het loon van de zogenaamde mini-jobs en ongeveer het bedrag van de laagste uitkeringen. De inkomensongelijkheid in Duitsland is veel groter dan bij ons. Het is merkwaardig dat de debatten zo weinig dáárover gaan.