Direct naar artikelinhoud

Nederlandse moslim voelt zich vaker gediscrimineerd en minder verbonden met Nederland

Europese moslims zijn de afgelopen tien jaar somberder geworden over hun positie in de maatschappij. Vooral moslims in Nederland ervaren in toenemende mate discriminatie. Dat blijkt uit een grootschalig onderzoek onder 10.500 moslims in vijftien verschillende EU-landen door het Fundamental Rights Agency (FRA), een mensenrechtenorganisatie van de Europese Unie.

Nederlandse moslim voelt zich vaker gediscrimineerd en minder verbonden met Nederland
Beeld anp

Op de arbeidsmarkt hebben moslims hun achternaam tegen, op straat hebben ze te maken met etnische profilering door de politie, en als huiszoekenden worden ze gepasseerd. Van de ondervraagden zegt 17 procent in de afgelopen vijf jaar gediscrimineerd te zijn. In 2008, toen het FRA voor het eerst een dergelijk onderzoek onder Europese moslims verrichte, zei 10 procent gediscrimineerd te zijn op religieuze gronden. Van de moslims die zeggen gediscrimineerd te zijn in Nederland, in de afgelopen vijf jaar, zegt 30 procent dat dat komt om hun religieuze overtuiging.

'Alarmerend' noemt Friso Roscam Abbing, woordvoerder van FRA, de cijfers. 'Het is niet gezegd dat moslims die discriminatie ervaren direct vatbaar zijn voor extremisme, maar het gevaar bestaat wel dat ze ophouden zich onderdeel te voelen van de samenleving.'

Het enquêteonderzoek vond plaats tussen oktober 2015 en juli 2016, een periode waarin Islamitische Staat verschillende aanslagen pleegde op Europese bodem en populistische partijen omhoogschoten in de peilingen. Het islamonvriendelijke klimaat dat hierop volgde, kan volgens Roscam Abbing de ervaren discriminatie onder moslims hebben vergroot.

65 procent van de Noord-Afrikaanse moslims zegt gediscrimineerd te zijn vanwege de etnische wortels

Discriminatie gebeurt niet alleen op religieuze gronden. Een flink deel van de Europese moslims zegt ook discriminatie te hebben ervaren op basis van huidskleur en etnische afkomst. Vooral moslims uit Noord-Afrika en uit Sub-Saharaans Afrika zeggen op de arbeids- en huizenmarkt en in het contact met de politie gediscrimineerd te worden vanwege etniciteit of kleur. Ook hierin onderscheidt Nederland zich in negatieve zin. 65 procent van de hier woonachtige Noord-Afrikaanse moslims zegt in de afgelopen vijf jaar gediscrimineerd te zijn vanwege hun etnische wortels. Een dergelijk hoog percentage komt alleen terug in Duitsland, waar 65 procent van de islamitische Sub-Saharaanse Afrikanen in de afgelopen vijf jaar zegt te zijn gediscrimineerd op basis van afkomst.

'Het zijn pijnlijke maar ook wel verklaarbare cijfers voor Nederland', zegt Roscam Abbing. 'Nederlandse moslims zijn beter op de hoogte van antidiscriminatiewetgeving dan moslims in andere landen. Ze zijn assertief, geven eerder aan het slachtoffer te zijn geweest van discriminatie dan moslims in andere Europese landen.'

Het verschil tussen Nederlandse moslims en de gemiddelde Europese moslim komt ook terug in het gevoel van verbondenheid dat moslims hebben met hun Europese thuisland. Het gemiddelde is 4,1 op een schaal van vijf. Nederlandse moslims geven hun gevoel van verbondenheid met Nederland echter een 3,4. Dat kan volgens FRA-onderzoekers te maken hebben met het feit dat Noord-Afrikaanse moslims in Nederland meer dan gemiddeld het idee hebben etnisch geprofileerd te worden door de politie.

'Dit komt aardig overeen met ons onderzoek 'Werelden van verschil' dat wij twee jaar geleden deden onder Turkse en Marokkaanse jongeren', zegt Jaco Dagevos, onderzoeker bij het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) over het FRA-onderzoek. 'Wat ons in Werelden van verschil trof, was de afnemende betrokkenheid bij deze jongeren met Nederland. Ze voelen zich burger van dit land, maar worden telkens op een negatieve manier op hun etnische of religieuze achtergrond aangesproken. Daardoor voelen ze zich steeds minder verbonden met de samenleving.'

Verbetering: In een eerdere versie van dit artikel stond 'In Nederland zegt 30 procent van de moslims dat ze in de afgelopen vijf jaar wel eens benadeeld zijn vanwege hun religieuze overtuiging'. Dat moest dus zijn: 'Van de moslims die zeggen gediscrimineerd te zijn in Nederland, in de afgelopen vijf jaar, zegt 30 procent dat dat komt om hun religieuze overtuiging. Deze wijziging was op tijd in de krant verschenen, maar kwam te laat binnen voor de site. 

Nederlandse moslims geven hun gevoel van verbondenheid met Nederland een 3.4