Direct naar artikelinhoud

Als VS in conflict raken met China, is Nederland overgeleverd aan de Russen

Als het Amerikaanse leger in een conflict met China in Azië wordt ingezet, heeft Rusland vrij spel in Europa.

Het Chinese leger marcheert voor de Russische president Poetin.Beeld ap

In de Defensiekrant, het huisblad van het ministerie van Defensie, werd onlangs gemeld dat er in de Nederlandse kustwateren een forse toename is van het aantal Russische en Chinese oorlogsschepen. In 2014 waren er dat nog 19. Vorig jaar was dit opgelopen tot 54 passages per jaar. In de euforie over de mooie economische cijfers ging er geen media-aandacht uit naar deze nieuwe ontwikkelingen.

De toenemende politieke, economische en militaire macht van China en de assertieve machtspolitiek van Rusland vormen een bedreiging voor de westerse veiligheid. China en Rusland zijn geen democratische rechtsstaten. In de dagelijkse praktijk respecteren zij niet de grondrechten van het individu. Wanneer het hun van pas komt lappen zij het internationale recht aan hun laars.

Toch gedragen de Europese landen, Nederland incluis, zich alsof er weinig aan de hand is. Zo wordt de Russische president met alle egards ontvangen en maakt de Europese Unie zich boos als Amerika de sancties voor Rusland verscherpt. Handel gaat voor veiligheid, een dwaalspoor waarop Nederland en Europa al jaren verkeren.

In zijn boek De val van het Westen beschrijft Ian Morris een situatie waarin de Britse koningin op de kade in Engeland, geknield in de stromende regen, op de aankomst wacht van een Chinese gezant. Wanneer deze arriveert, wordt de wens van de Britse vorst om onder het gezag van de Chinese keizer te mogen vallen en belastingen aan hem te mogen afdragen, gehonoreerd.

Met dit voorval, dat in werkelijkheid andersom plaatsvond, geeft Morris aan welke economische en geopolitieke veranderingen zich de komende decennia voor het Westen aandienen. 'In de tweede helft van deze eeuw zal China domineren en westerse theorieën over gelijkheid van staten en opvattingen over mensenrechten zullen zijn vervangen door oosterse denkbeelden.'

Theo van den Doel is oud-lid van de Tweede Kamer en veiligheidsdeskundige.

China heeft zich de afgelopen twintig jaar, dankzij de 'steun' van het Westen aan de Chinese economie, in een rap tempo kunnen ontwikkelen. Hun politiek-militaire strategie is weliswaar geheim, maar het militair potentieel dat wordt ontwikkeld, gaat een defensieve capaciteit ver te boven. Lang voor men in de 19de eeuw in Europa kennis kon nemen van de denkbeelden van generaal Von Clausewitz, konden de Chinese machthebbers gebruikmaken van de inzichten van de strateeg Sun Tzu (500 v. Chr.).

China beseft dat strijdkrachten kwetsbaar zijn door hun afhankelijkheid van datacommunicatie. Daarom beschikt het over speciale 'cyber bataljons', die al in 2007 in staat waren het computersysteem van het Amerikaanse ministerie van Defensie plat te leggen. Om de rol van grootmacht te kunnen vervullen, heeft men de afgelopen jaren over de gehele wereld van Afrika tot in Zuid-Amerika schaarse grondstoffen opgekocht. China importeert meer olie uit Afrika dan uit het Midden-Oosten. Hiermee heeft China de benodigde grondstoffen voor zijn economische en militaire expansie zeker gesteld.

Niet alleen in Zuid-Amerika, waar enorme arealen aan landbouwgrond zijn opgekocht, maar ook in het Westen is de vrijemarkteconomie een aantrekkelijke snoepkraam voor de Chinezen. Bedrijven, grondstoffen, havenfaciliteiten enzovoort, die behoren tot de strategische infrastructuur van een land, worden door de Chinezen opgekocht.

Ook in het Westen is de vrijemarkteconomie een aantrekkelijke snoepkraam voor de Chinezen
De 'nieuwe' zijderoute zijn de denkbeelden van Sun Tzu over mobiliteit in de praktijk toegepast

Bondgenoten van de Verenigde Staten, zoals Australië en Canada, hebben langlopende contracten voor de export van olie en gas naar China. Terwijl Nederland de afgelopen decennia miljarden euro's verspilde aan ontwikkelingshulp in Afrika, past China een andere strategie toe. In ruil voor de aanleg van wegen en de bouw van ziekenhuizen mogen zij de natuurlijke hulpbronnen van het land, zoals olie en andere delfstoffen, exploiteren.

Terwijl de westerse landen miljarden aan donorhulp overmaken aan Afghanistan, hebben de Chinezen de grootste kopervoorraad ter wereld, die zich in Afghaanse bodem bevindt, in hun bezit. Als tegenprestatie leggen de Chinezen spoorlijnen en elektriciteitscentrales aan. Dat doen ze ook in Pakistan, dat de VS als bondgenoot heeft ingeruild voor China.

De Chinezen hebben zich ook in Centraal-Azië genesteld. Zo hangt Kazachstan aan het Chinese infuus door zijn belangrijkste natuurlijke bronnen, de gas- en olievoorraden, aan China te verkopen. Schaarse grondstoffen die veel landen straks nodig hebben om hun economie draaiende te houden zijn straks in handen van China. Strategisch slim spel. Ook de aanleg van een nieuwe 'zijderoute' per spoor van China naar West-Europa effent niet alleen de weg voor economische, maar zo nodig ook voor militaire expansie. Hier worden de denkbeelden van Sun Tzu over mobiliteit door China in de praktijk toegepast.

Terwijl China deze eeuw de VS als grootmacht voorbij stevent en de wereldpolitiek gaat domineren, hebben wij dicht bij huis te maken met een toenemende Russische dreiging. In geval de Amerikaanse strijdkrachten in een mogelijk conflict met China in de Aziatische regio worden ingezet, heeft Rusland vrij spel in Europa.

Nederland kan in elk geval geen enkel tegenwicht bieden. Dat geldt ook voor de EU. De krijgsmacht is door achtereenvolgende kabinetten volledig uitgekleed en kan haar kerntaken niet meer vervullen. De situatie is erger dan in de jaren dertig van de vorige eeuw. Het wordt hoog tijd dat de politiek de Nederlandse samenleving hierover de waarheid vertelt.

De situatie is erger dan in de jaren dertig van de vorige eeuw