Direct naar artikelinhoud

Na maart 2019 kan EU-migrant een Britse toekomst wel vergeten

Premier Theresa MayBeeld AFP

Britse werknemers eerst, is het devies in een uitgelekt document van het ministerie van binnenlandse zaken.

De voorpagina van de Guardian sloeg in als een bom in Westminster. ‘Dit is het plan om EU-immigranten af te schrikken’, kopte de krant. Ze had een intern document in handen gekregen waarin in 82 pagina’s tot in detail het toekomstige immigratiebeleid is beschreven.

Het voorstel is nog niet door de regering goedgekeurd, maar het toont aan in welke richting Downing Street denkt. Premier May wil niet zeggen wat ze met dit document zal doen. Wel zei ze: “Immigratie als geheel is goed voor dit land. Maar wat de Britten willen zien is controle over immigratie.”

Dit rapport maakt korte metten met het vrije verkeer van personen

Ian Blackford, SNP-parlementariër, verweet May weer te ‘dansen op de muziek van haar rechtse backbenchers’. De afgelopen weken leek de Britse regering juist een meer compromisbereide Brexit-toon aan te slaan. Zo willen de Britten na de Brexit, die in maart 2019 officieel wordt, een overgangsperiode van enkele jaren waarin veel bij het oude moet blijven. Daardoor dachten velen dat ook de immigratie uit EU-landen wellicht nog enkele jaren onaangetast zou blijven. Dit rapport maakt daar echter korte metten mee. In maart 2019 moet het definitief afgelopen zijn met het vrij verkeer van personen, schrijven de ambtenaren. Vanaf dat moment kunnen EU-burgers zich alleen nog in Groot-Brittannië vestigen als ze verzekerd zijn van een baan. Lageropgeleiden zouden daarbij een werkvisum van maximaal twee jaar kunnen krijgen, hogeropgeleiden maximaal vijf jaar. Ook gezinshereniging is voor EU-burgers straks alleen onder strikte voorwaarden mogelijk.Het staat in schril contrast met de vrijheden die EU-burgers nu hebben. Inwoners uit de andere 27 EU-lidstaten kunnen nu probleemloos naar het Britse eiland verhuizen en hun gezin meenemen.

Het idee is om gaten op de arbeidsmarkt te vullen met Britse werknemers. Die moeten er, zoals in het document staat, het meeste van profiteren. Het moet Britse bedrijven dwingen meer te investeren in lokale arbeidskrachten, ze beter op te leiden en het zal wellicht ook de lonen opdrijven.

In de Britse horeca is 75 procent van alle obers en serveersters EU-burger

'Catastrofale gevolgen'

Toch vinden bedrijven die juist afhankelijk zijn van werknemers uit EU-landen dat ‘wishful thinking’. Ze vrezen dat dit veel EU-immigranten zal afschrikken nog te komen en waarschuwen dat zulke rigide immigratiemaatregelen ‘catastrofale gevolgen’ kunnen hebben. “We willen een snelle en heldere garantie van de regering dat boeren toegang houden tot voldoende permanente arbeidskrachten en seizoenswerkers na de Brexit”, zegt Minette Batters van de NFU, de unie voor de landbouwsector. Veel Britse boeren leunen zwaar op werknemers uit met name Oost-Europa.

Diezelfde zorgen leven er in de Britse horeca, waar 75 procent van alle obers en serveersters EU-burger is. Of neem de Britse gezondheidszorg: 10 procent van alle artsen komt uit de EU en 4 procent van alle verpleegkundigen.

Al sinds het Brexit-referendum is immigratie verreweg het gevoeligste onderwerp. Premier May wil tegemoet komen aan de wens van de brexiteers en zorgen dat Groot-Brittannië een veel minder aantrekkelijke bestemming wordt voor EU-immigranten. Haar doel is om uiteindelijk de totale immigratie tot onder de 100.000 per jaar te krijgen. Afgelopen jaar was dat nog ruim 246.000.

Hoeveel May uit dit document zal overnemen, is nog niet te zeggen. De Britse regering komt pas later dit jaar met haar definitieve standpunt over immigratie.