Direct naar artikelinhoud

'Belazerde' melkveehouders richten vizier op Van Dam

Melkveehouders nemen geen genoegen met de 23 miljoen euro die staatssecretaris Martijn van Dam van Landbouw hen heeft toegezegd om de boeren te helpen minder koeien te houden. De boeren willen meer geld en vooral duidelijkheid over de toekomst van hun bedrijf. Als we niet binnen twee weken weten waar we aan toe zijn, komen we naar Den Haag, zo dreigt de initiatiefnemer van een actie contra Van Dam.

Melkveehouders voeren actie tegen de lage melkprijs.Beeld anp

De boze melkveehouders voelen zich 'belazerd' door Van Dam en sturen daarom bij wijze van woordspeling hun laarzen en die van hun kinderen naar de bewindsman als vorm van protest. Van Dam heeft in de ogen van de boeren gefaald in Brussel.

De staatssecretaris had samen met de melkveehouders een systeem uitgedacht om de hoeveelheid mest die hun melkkoeien produceren naar beneden te krijgen. Die mestproductie, of preciezer de hoeveelheid fosfaten die mag worden uitgestoten, is de afgelopen jaren te hoog volgens Brussel. Sinds vorig jaar mogen boeren zoveel melk produceren als ze willen en dus zoveel koeien hebben als daarvoor nodig is.

De mestproductie die daarvan het gevolg was, was veel meer dan met Brussel afgesproken. Daardoor dreigt Nederland een uitzonderingspositie kwijt te raken: omdat er meer land is om de mest over uit te rijden, mag er ook meer dan de Brusselse norm worden geproduceerd. Verdwijnt deze zogenoemde derogatie, dan komen veel van de circa 18 duizend melkveebedrijven - sommige zijn eeuwenlang van generatie op generatie overgegaan - in de problemen.

Fosfaatplafond

Van Dam en de boeren wilden met hun samen uitgedokterde fosfaatsysteem de Nederlandse uitzonderingspositie veilig stellen. Ondermeer zouden melkveehouders 'gratis' het recht krijgen fosfaten uit te stoten op basis van het aantal koeien dat ze in bezit hadden. Die fosfaatrechten hadden ze kunnen verhandelen als ze stoppen, of als ze hun veestapel zouden inkrimpen.
 
Brussel trok echter een streep door het plan. Voor Van Dam en zijn ambtenaren kwam dit totaal onverwacht, volgens de boeren heeft de staatssecretaris zitten slapen. De Europese Commissie ziet de vrij verhandelbare fosfaatrechten als verkapte staatssteun. Melkveehouders krijgen geld, zo redeneert Brussel, terwijl ze in overtreding zijn door jaar na jaar over het afgesproken fosfaatplafond te gaan.

Twitter bericht wordt geladen...

Veestapel inkrimpen

Voor Van Dam staat vast dat de boeren hun veestapel moeten inkrimpen, van ruim 1,7 miljoen naar 1,5 miljoen koeien. Daarnaast helpt het, zegt de staatssecretaris, als de koeien voer eten waardoor ze minder fosfaten produceren. Melkveehouders die kapitaalkrachtig genoeg zijn om nu koeien bij te kopen, doorkruisen de onderhandelingen die Van Dam met Brussel wil voeren, aldus de staatssecretaris. 'Daar ben ik niet blij mee.'

Van Dam zegt begrip te hebben voor de 'laarzenactie' van de boeren. Die steken op hun beurt de hand enigszins in eigen boezem. Ze erkennen dat ze te veel mest hebben geproduceerd. Tegelijk verwijten ze 'Den Haag' dat die ze niet tegengehouden heeft, bijvoorbeeld met regels. We moesten wel meer melk produceren door de lage melkprijs, zo stellen de boeren.

Doordat Brussel de fosfaatregeling heeft verworpen, zeggen melkveehouders nu niet meer te weten waar ze aan toe zijn. Ze vragen zich af of ze een deel van hun koeien moeten verkopen. Dat kan de nekslag zijn voor het boerenbedrijf, zo vrezen ze. Met de 23 miljoen euro die Van Dam beschikbaar heeft, wil hij bijvoorbeeld compensatie bieden als boeren hun 'uitgemolken' koe niet meer vervangen.

Twitter bericht wordt geladen...

Twitter bericht wordt geladen...