'We moeten de vrijzinnige islam steunen'

Mijn man en ik vonden onszelf moderne vrijdenkers

Wie zijn die onnozele multiculti's die vrij spel geven aan islamisering, over wie Machteld Zee schrijft in haar boek over de toenemende invloed van de politieke islam (Ten eerste, 15 oktober), zo vragen critici zich af. Ik behoorde daartoe, tot zo'n negen jaar geleden, toen onze dochter vertelde verliefd te zijn op een moslim in een ver land. Mijn man en ik vonden onszelf moderne vrijdenkers die mensen niet meer in hokjes stopten. Geen probleem toch, trouwen met een moslim? Het gaat immers om het individu? Neen, ons kon je niet betrappen op vooroordelen jegens moslims!

Onze dochter bestudeerde de Koran en vond dat een mooi boek. Het ging er helemaal om hoe je er in deze tijd mee omgaat. Als feminist mompelde ik nog wel 'geef je vrijheid nooit op!' Maar spoedig was het al te laat. Ze trouwden volgens de islamitische wetgeving; anders kon het huwelijk niet plaatsvinden. En vervolgens veranderde haar echtgenoot van een moderne moslim in een orthodoxe moslim, net als zijn familie en veel andere moslims wereldwijd. Zijn moeder en (goed opgeleide) zusters droegen tot vijftien jaar geleden gewone westerse kleding, zo is te zien op foto's in hun huis. Wij hebben ze echter nooit anders gezien dan met hoofddoek en bedekkende, wijde gewaden.

Eén van zijn zussen vertelde dat ze helemaal geen voorstander is van deze kleding, maar dat ze er nu niet meer onderuit kan. Onze dochter die gewend was zelfstandig over de wereld te reizen en te werken, zit nu opgesloten in dat verre land. Haar man is regelmatig langdurig (vele maanden) in het buitenland, maar zij kan niet met hun beide kinderen naar Nederland reizen. De kinderen hebben (ook) de Nederlandse nationaliteit, maar voor een Nederlands paspoort is toestemming van de vader nodig. En die geeft hij niet. Ze hebben wel een paspoort van het land waar ze wonen, maar hij houdt dat achter slot en grendel.

Hun oudste dochter (6 jaar) gaat naar een streng islamitische school waarvoor ze verplicht hoofdbedekking met bijbehorend kleed moet dragen en leert veel Arabische gebeden uit haar hoofd, zonder dat zij en haar medescholieren weten wat deze betekenen. Wanneer onze dochter zou willen scheiden, moet ze naar een islamitische rechtbank en ze weet niet aan wie dan de kinderen worden toegewezen. Dat weerhoudt haar ervan. Bovendien zal haar man de kinderen elders bij familie onderbrengen, wanneer hij weet dat onze dochter wil scheiden. Dat mag hij volgens de wetgeving in dat land, want hij is hoofd van het gezin.

Deze problematiek speelt overigens niet alleen voor onze dochter, maar voor talloze andere (westerse) vrouwen in een vergelijkbare positie. Ik heb op diverse manieren gezocht naar mogelijke oplossingen, maar tot nu toe niets gevonden. Advocaten in Nederland en in dat verre land kunnen weinig doen, want de wetgeving daar is nu eenmaal zo. Ik heb dit voorgelegd aan alle leden van de Tweede Kamer die dit in portefeuille hebben, niemand gaf antwoord. Daarom hulde voor Machteld Zee, die een helder onderscheid maakt tussen fundamentalistische en vrijzinnige moslims en stelt dat we in het belang van vrouwen de fundamentalistische islam moeten bestrijden en de vrijzinnige islam steunen.

_{Annelies de Vries, Wageningen}

Afkopen

Pon koopt vervolging af door aan het OM 12 miljoen euro te betalen in een smeergeldaffaire (Ten eerste, 21 oktober). Kan iemand mij uitleggen wat het verschil is tussen het 'kopen' van ambtenaren om producten af te zetten en het betalen van OM-ambtenaren om van vervolging af te zien? Is dit niet evengoed een vorm van omkoping? Waar is de onafhankelijke rechter? Wat is er gebeurd met de trias politica, de scheiding van machten?

_{R. Pronk, Heemstede}

Protestmagneet

Arie Elshout vraagt zich af waarom handelsverdragen als TTIP en CETA een protestmagneet zijn geworden (Ten eerste, 21 oktober). Met het grootste gemak worden miljoenen bezorgde burgers, juristen en academici over een kam geschoren en afgedaan als bange nationalisten die tegen handel zijn en de grenzen willen sluiten. Niets is minder waar.

Het probleem is niet dat er handel gedreven wordt. Dat gebeurt al eeuwen. Wij hebben moeite met TTIP en CETA omdat hiermee belangrijke verworvenheden ter bescherming van het milieu, consumenten en volksgezondheid overboord worden gegooid. Deze handelsverdragen druisen rechtstreeks in tegen het recent gesloten klimaatakkoord en zetten privacy van burgers en rechten van arbeiders op het spel.

Laten we belangrijke maatschappelijke waarden niet als belemmering zien, maar juist borgen in handelsverdragen. Geen handelsverdragen die 'speciale rechten verlenen aan bedrijven, die werknemers en maatschappelijke organisaties niet krijgen', zoals Hillary Clinton onlangs zei. Maar handelsverdragen die maatschappelijke waarden als doel stellen. Wat we nodig hebben, is een fundamenteel andere benadering van handelspolitiek met een betere balans tussen verschillende belangen.

Eerlijke en duurzame handel kan en moet de norm worden.

Daarom geen CETA

Er is niets op tegen dat de Volkskrant bij monde van Arnout Brouwers een pro-standpunt inneemt met betrekking tot CETA (O&D, 20 oktober), al geeft hij toe dat de voordelen moeilijk concreet te maken zijn. Hij stelt dat het sneuvelen van CETA een overwinning zou zijn voor krachten tegen mondialisering, de EU of het moderne kapitalisme. Maar je hoeft daar niet tegente zijn en tóch tegen CETA: bijvoorbeeld vanwege het ontbreken van juridische kracht van voornemens opgenomen in de bijlage bij het verdrag, om arbeidsrechten, privileges versus democratie en de mogelijkheid om zonder miljardenclaims nieuwe regels, bijvoorbeeld rond milieu, in te voeren.

Brouwers stelt terecht dat het nuttig is om over deze kwestie een niet bindend, maar adviserend referendum te organiseren. Maar als hij stelt dat je door bij voorbaat een referendum bindend te verklaren, de dictatuur van een schreeuwerige minderheid krijgt, gaat hij in de fout. Het kan heel goed dat een minderheid die stevig aan de bel trekt het gelijk aan haar kant heeft: zie de beginnende bewegingen tegen slavernij en kinderarbeid, voor emancipatie en stemrecht, tegen oorlog of de almacht van de banken tot de beschermers van het klimaat die als alarmisten werden weggezet.

De kans is groot dat de wereldgeschiedenis de beweging tegen CETA en TTIP in het gelijk zal stellen.

_{Frans van der Steen, Den Haag}

Olifantje Olivier

Hier in Haarlem geloven wij wel dat olifanten elkaar geen naam geven (Ten eerste, 17 november), maar voor de menselijke verzorger is dat toch onhandig. Daarom stellen wij voor het vierde kindje Olivier of Ollie te noemen als het een jongetje is en Olivia of Olijfje als het een meisje is. Doe maar een boekenbon.

_{R. van der Veer, Haarlem}

De smoezen van IS

Ik kan het niet laten kort te reageren op het artikel van Pieter Nanninga over de 'flexibiliteit' en het vermogen tot 'herinterpretatie' van IS aangaande de val van Dabiq (O&D, 21 oktober). Wat hij flexibiliteit en herinterpretatie noemt, lijkt mij vooral een staaltje van doorzichtig opportunisme en het opheffen van cognitieve dissonantie (zo noemen we in de psychologie dit afweermechanisme).

In gewoon Nederlands: er zo'n draai aangeven dat je toch je gelijk haalt: ach, we hebben besloten Dabiq toch niet zo belangrijk te vinden. Volgens mij noemen we dat ook smoezen verzinnen om te proberen gezichtsverlies te voorkomen. Noemen we het ook niet soms simpelweg 'gelul'?

_{Ruud Joppen, Nijmegen}

Groen PSV

De elf van Bayern walsten woensdag over de elf van PSV heen alsof deze er niet stonden. Tja, dat krijg je als je in groene shirts, groene broeken en groene kousen op een groen veld gaat spelen. Ik kon de PSV'ers op mijn tv-scherm ook nauwelijks onderscheiden. Zagen ze elkaar eigenlijk wel? Onbegrijpelijk dat dit nog kan in een tijdperk waarin op elk detail gelet wordt. Om je groen te ergeren.

_{Jan Willem Veerman, Zutphen}

Zo vermijd je bullshit

Jan Bransen, hoogleraar filosofie van de gedragswetenschappen, en Kees Kraaijeveld zijn het eens over het belang van waarheid voor het kunnen voeren van een zinvol gesprek. Maar Bransen (O&D, 19 oktober) vindt dat het domein van waarheid veel kleiner en minder interessant is dan Kraaijeveld (Vonk, 8 oktober) doet voorkomen. Aan waarheid op zich heb je niet zoveel, aldus Bransen, bovendien is het een 'conversatiestopper'. De vraag waar het volgens hem om draait, is hoe je verstandig met waarheid omgaat. Dat zal Kraaijeveld op zijn beurt weer niet ontkennen. Hoe komt het dan dat deze twee filosofen zo'n tegengesteld standpunt innemen? Het antwoord is simpel: Bransen is een academische, Kraaijeveld een praktische filosoof.

Als je dagelijks met de analyse van praktijkkwesties bezig bent, met mensen die grote belangen en sterk gekleurde perspectieven hebben, is de waarheidskwestie niet een 'onbeduidend begin' van een gesprek, zoals Bransen beweert, maar een allesbepalende voorwaarde ervan. Zonder respect voor de feiten en de ambitie van waarachtigheid komt een gesprek in de praktijk niet van de grond of blijft steken in vruchteloos debat.

De bullshit waar Bransen zo'n hekel aan heeft, ontstaat juist vaak uit theoretiseren dat ver van de praktijk blijft.

_{Jos Kessels, Amsterdam}

Coole fietsbel

Innovatief en cool, die slimme fietsbel van Johan Ringeling die via een app op de smartphone scholieren voor gevaar waarschuwt. (Ten eerste, 19 oktober). Gezien de foto bij het artikel met een stel meiden die het apparaatje gaan uitproberen, wacht echter een nieuw probleem op een oplossing: scholieren hebben opeens allemaal zo'n fiets met megabreed stuur en de bagage voorop. Waarmee de fietsenstallingen zeker twee keer zo breed moeten worden. Bedenk daar maar eens een innovatieve, coole uitvinding voor.

_{Marlies Westra, Oosterhout}

Red persvrijheid

Zestig jaar geleden toonden Nederlanders zich solidair met de Hongaarse revolutie van 23 oktober 1956 en de daarin bevochten vrijheidsrechten. De plotselinge sluiting op 8 oktober 2016 van de grootste Hongaarse oppositiekrant Népszabadság is een onomwonden aanval op de vrijheid van de pers en de vrijheid van meningsuiting.

Deze stap kan niet los worden gezien van de systematische vernietiging van de Hongaarse rechtstaat door de regering-Orbán sinds 2010. Autonome rechtspraak en zelfstandig onderwijs bestaan niet meer, partijgetrouwe ondernemingen hebben een groot deel van de economie in handen, de kritische media wordt het werken onmogelijk gemaakt. De Europese Unie biedt hiertegenover weinig echte weerstand. Wij vinden dat iedereen die een vrije, open Europese samenleving een warm hart toedraagt nu niet anders kan doen dan in 1956.

Wij roepen Nederlandse publieke figuren, wetenschappelijke en maatschappelijke organisaties op openlijk hun solidariteit te betuigen met Hongaren die opkomen voor de persvrijheid en de vrijheid van meningsuiting en die dit als hun basisrechten beschouwen.

_{Kati Cseres, universitair hoofd-docent EU recht UvA, Pal Nyiri, hoogleraar antropologie en geschiedenis VU, Thomas Spijkerboer, hoogleraar migratierecht VU, Vera Illés, journalist, Petra Ardai, theatermaker, Gyula Hegyi, schrijver, Panni Pintér}

Baas over ProRail

De staatssecretaris wil meer greep op ProRail, want ze vindt dat de huidige constructie met een directie en een raad van commissarissen haar te weinig invloed geeft. Deze constructie zou ertoe leiden dat ProRail slecht presteert en dat zij als aandeelhouder het nakijken heeft. Hoezo?

Verander dan de statuten, vergroot je beslissingsbevoegdheden als aandeelhouder, beperk de raad van commissarissen tot je eigen topambtenaar met enkele deskundigen en maak hem gedelegeerd commissaris, klaar is Kees. De staatssecretaris kan met een opgewekt gemoed naar de Tweede Kamer, want ze is gewoon de baas.

_{Arie van der Hek, Eelde}

Rijtijdvertraging

Sinds november 2013 zijn er vier sporen bij station Wormerveer (oude middelperron plus twee nieuwe zijperrons, allemaal met nieuwe peperdure liften). Doel van de spooruitbreiding was 'het verbeteren van de inhaalvoorziening... door het vergroten van de bij- en besturingsmogelijkheden' (persbericht ProRail), 'waardoor intercitytreinen de stoptreinen ter hoogte van het station kunnen passeren zonder rijtijdvertraging' (persbericht Bam Rail).

Drie jaar later zit je echter nog steeds vaak in een intercity die met een slakkengang achter een sprinter aan moet rijden, gewoon omdat van de 'inhaalvoorziening' geen gebruik wordt gemaakt.

Hopelijk zal de aanstaande inlijving van ProRail een eind maken aan deze absurde verspilling van geld. Wat mij betreft is de eerste opdracht die het nieuwe ProRail van het ministerie mag krijgen: neem onmiddellijk de zijsporen in Wormerveer in gebruik voor de stoptreinen.

_{Bruce Cohen, Amsterdam}

Inhaalslagje

De KNVB gaat het pupillenvoetbal op de schop nemen (Ten eerste, 19 oktober). De pupillen (7-10 jaar) gaan in plaats van op halve velden op nog kleinere veldjes spelen. De KNVB doet alsof dit een werkelijk grote doorbraak is. Voor veel beoefenaren van andere sporten alweer een blijk hoe de voetbalwereld achterloopt bij ontwikkelingen elders. Dit is bij veel sporten immers al jarenlang gebruikelijk.

Sowieso heeft de voetbalwereld de neiging hard te juichen als ze wat invoert dat elders ook al meer dan tien jaar eerder gebeurde, zoals de hulp van videoscheidsrechters (hockey) en andere videotechnieken, zoals bij tennis.

Nu moet het voetbal nog een boel andere dingen oppakken van andere sporten, zoals het doorwisselen van spelers tijdens de wedstrijd, intrap in plaats van ingooi, de 'selfpass' bij een vrije trap, en zo meer. Daar zal ook nog wel een jaar of dertig op gewacht moeten worden, want het voetbal-wereldje loopt ongelooflijk achterop. Dat blijkt keer op keer.

En niet meer zo juichen als het voetbal een inhaalslagje maakt.

_{P. Hol, Amsterdam}