Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.

Ruimtevaart

NASA vindt wrakstukken Europese Marslander

Schiaparelli is van 2 tot 4 kilometer hoogte met 300 kilometer per uur op de rode planeet geklapt. Mogelijk is hij ontploft.

De donkere plek is Marslander Schiaparelli. De lichte plek, in de uitvergroting rechts onderin, is waarschijnlijk de parachute.
De donkere plek is Marslander Schiaparelli. De lichte plek, in de uitvergroting rechts onderin, is waarschijnlijk de parachute. Foto NASA/JPL-Caltech/MSSS

Schiaparelli is verwoest. De Europese Marssonde is woensdagmiddag vermoedelijk van twee tot vier kilometer hoogte neergestort, blijkt uit foto’s die een satelliet van NASA heeft genomen. Mogelijk is de lander zelfs ontploft.

De laatste dagen werd duidelijk dat de landing niet was verlopen zoals verwacht, omdat er geen enkel signaal werd ontvangen. Specialisten hebben nu op de NASA-foto’s een vlek ontdekt van ongeveer 15 bij 40 meter. Dat zijn volgens ESA vermoedelijk brokstukken van de lander. Ongeveer een kilometer verderop ligt de parachute. Die is niet meer dan een wit stipje op een uitvergroting van het beeld.

Lees meer over het doel van de missie in dit stuk dat werd geschreven voordat duidelijk werd dat het ‘klapje’ een verwoestende crash zou blijken: Vanmiddag landt met een klapje een Europese sonde op Mars

Ontploft

Uit berekeningen van ESA blijkt dat de lander met ongeveer 300 kilometer per uur op Mars is neergestort. Omdat de stuwmotoren die Schiaparelli hadden moeten afremmen niet gewerkt hebben, waren de brandstoftanks vermoedelijk nog vol. Daar leidt ESA uit af dat de donkere vlek mogelijk een schroeiplek is van een ontploffing. Wetenschappers onderzoeken nog hoe de afdaling precies is verlopen en wat er mis is gegaan.

De foto’s werden gemaakt door een lage-resolutiecamera van NASA’s Mars Reconnaissance Orbiter. Iedere pixel is in het echt ongeveer zes meter groot. Op een eerdere foto uit mei dit jaar, zijn het donkere en het lichte vlekje nog niet te zien. Volgende week komt de NASA-orbiter nog eens langs. Dan worden er foto’s genomen met de de betere HiRISE-camera.

Marslandingen gaan vaker mis. Ongeveer de helft van de missies mislukt. Daar kwam nog eens bij dat Schiaparelli juist bedoeld was als testsonde. Voor de landing werd een experimenteel landingssysteem gebruikt.

Zo had de landing eigenlijk moeten verlopen: