Direct naar artikelinhoud

Heikele thema’s in de formatie kunnen op de lange baan geschoven

Premier Rutte en D66-leider Pechtold arriveren bij het Johan de Witthuis voor de formatiebesprekingen.Beeld ANP

VVD, CDA, D66 en CU overwegen om opnieuw onderzoek te doen naar euthanasie en meerouderschap.

Ze willen er allebei niets over kwijt, maar Paul Schnabel en Aleid Wolfsen zullen deze week met een déjà vu-gevoel zijn opgestaan. De twee mannen leverden vorig jaar op verzoek van het kabinet elk een lijvig adviesrapport af: de een over hulp bij zelfdoding aan mensen die hun leven voltooid achten, de ander over modern ouderschap. Deze week konden ze door gelekte formatiestukken lezen dat VVD, CDA, D66 en ChristenUnie overwegen in een nieuw kabinet opnieuw advies in te winnen over exact dezelfde thema’s. Worden hun aanbevelingen zo op de lange baan geschoven?

Tweespalt

De twee adviesrapporten leidden vorig jaar tot tweespalt in de Kamer. Oud-directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau Schnabel concludeerde dat de huidige euthanasiewetgeving voldoet. Het is niet nodig deze uit te breiden voor mensen die hun leven als voltooid ervaren. De christelijke partijen reageerden verheugd, liberale partijen teleurgesteld. Het kabinet van VVD en PvdA trok vervolgens zijn eigen plan en stuurde alsnog aan op een voltooid-leven-regeling. D66 kondigde hierover een initiatiefwetsvoorstel aan. Dit alles tot afgrijzen van CDA, ChristenUnie en SGP.

De vraag is of de achterbannen met uitstel kunnen leven

Ook de aanbevelingen van Wolfsen kregen een wisselende ontvangst. De oud-burgemeester van Utrecht, sinds een jaar voorzitter van de privacywaakhond Autoriteit Persoonsgegevens ,beval aan te regelen dat maximaal vier personen de juridische ouders van een kind kunnen zijn. Ook zou er een wettelijke regeling voor draagmoederschap moeten komen en zouden ouders, ook als zij niet getrouwd zijn, voor de geboorte het gezag over hun kind moeten kunnen regelen. Hè hè, reageerden VVD, PvdA, D66 en GroenLinks, dat wordt tijd. In christelijke kring klonk juist bezorgdheid. Zij vreesden dat het belang van het kind naar de achtergrond zou verdwijnen.

Middenweg

Met enerzijds VVD en D66 en anderzijds CDA en ChristenUnie aan de formatietafel is het zoeken naar een middenweg. Blijkens de conceptvoorstellen waar het AD deze week over schreef, zien de partijen nieuw onderzoek als mogelijke oplossing. Het doet er daarbij niet toe dat nieuwe commissies met soortgelijke adviezen kunnen komen. Het gaat erom dat de vier partijen hierdoor op dit moment geen inhoudelijke beslissingen hoeven te nemen en zo lieve vrede kunnen bewaren.

Daarbij is de vraag of de achterbannen met uitstel kunnen leven. Zo’n compromis lijkt vooral lastig voor D66, dat in de campagne een groot punt maakte van een voltooid-leven-regeling. Ook ziet de partij nog liever vandaag dan morgen geregeld dat het familierecht wordt aangepast. D66-Kamerlid Vera Bergkamp riep het kabinet in december na het advies van Wolfsen op hiermee ‘niet langer te treuzelen’.

Maar ook de VVD schiep eind vorig jaar verwachtingen. VVD-ministers Schippers (volksgezondheid) en Van der Steur (veiligheid en justitie) zetten tegen Schnabels advies in de deur open voor voltooid levenregeling. Over een update van het familierecht deed Van der Steur veelbelovende uitspraken. “Er is niks mis mee als wij regelen wat in Nederland bestaat”, zei hij eind vorig jaar na de adviezen van Wolfsen. “Daar mogen wij best een gidsland in zijn.”

Mocht een nieuw kabinet inderdaad besluiten tot nieuwe onderzoeken, dan hoeven die thema’s niet echt op de lange baan te raken. CDA en ChristenUnie kunnen VVD en D66 de ruimte geven om in de Tweede Kamer op eigen kracht hun plannen voort te zetten. CDA en ChristenUnie hebben dan de vrijheid zich ertegen te keren en VVD en D66 kunnen laten zien dat ze wel degelijk aan hun idealen werken. Precies zoals D66 afgelopen jaren vanuit de oppositie deed met haar wetsvoorstellen over orgaandonatie en legalisering van de wietteelt. Stapje voor stapje.

Lees ook: D66 en ChristenUnie plaveien de weg voor Rutte-III