“Deze augustus lijkt veel te hard op die van 1939: de laatste zomer van de vrede”

© ISOPIX

“De zomer moet een periode van gemoedelijkheid en kalmte zijn. Maar dat is het nu niet.” Harry Leslie Smith, een 94-jarige Brit die de Tweede Wereldoorlog meemaakte, trekt in een opiniestuk in The Guardian aan de alarmbel. “Deze augustus lijkt veel te hard op die van 1939.”

Guy Stevens

Harry Leslie Smith maakte de Tweede Wereldoorlog mee en is intussen 94 jaar oud, maar hij herinnert zich nog goed wat er zich in de jaren 30 afspeelde in zijn Groot-Brittannië. En vooral: hij ziet akelig veel gelijkenissen met de situatie die we nu meemaken in de wereld.

“Het is alsof de zomerbries van 2017 aan flarden wordt geblazen door oorlogswinden die uit de hele wereld waaien richting Groot-Brittannië, net zoals ze dat in 1939 deden”, schrijft Smith in The Guardian. Hij ziet conflicten in de hele wereld, bijvoorbeeld dat tussen Saudi-Arabië en Jemen. Dat vergelijkt hij met hoe Mussolini, de gewezen Italiaanse premier, Ethiopië de vernieling in probeerde te helpen.

Of wat gezegd van zijn landgenoten? “De regering van Theresa May denkt dat vrede alleen bereikt kan worden door het aantal wapens in conflictgebieden te laten toenemen.”

Onheil

“De zomer zou rustgevend moeten zijn, maar is dat dit jaar niet”, schrijft Smith. “Omdat ik nu oud ben - 94 jaar - herken ik de slechte voortekens van onheil. Er zijn overal tekens, met als grootste wellicht dat Amerika zichzelf laat leiden door Donald Trump, een man die een tekort heeft aan eergevoel, wijsheid en menselijke vriendelijkheid mist. Het is dwaas dat Amerikanen denken dat hun generaals hem wel in toom zullen houden. Dat is zoals de liberale Duitsers, die dachten dat het leger de natie zou beschermen tegen de excessen van Hitler.”

Hij ziet ook gelijkenissen tussen de jeugd van nu en hijzelf als kleine Brit. “Wanneer ik in de stad ben, luister ik naar hun gelach, zie ik hen genieten van een pint of wat plagerijen, en dan ben ik bang voor hen.”

Lachen met Hitler

“Want deze maand augustus lijkt te veel op die van 1939, de laatste zomer van de vrede die we hadden tot in 1945. Toen was ik 16 en groen achter de oren. Samen met mijn vrienden gingen we naar de film en lazen we in de nieuwsstanden over Hitler en andere fascistische monsters. We lachten met hen, want dat leek zo ver van ons bed. Wisten wij veel dat in augustus 1939 een leven zonder vrede, zonder slachtoffers en zonder luchtaanvallen slechts een paar dagen weg was. Ik hoorde het toen niet donderen, maar nu als een oude man wel. Ik hoop voor mijn kleinkinderen dat ik het mis heb. Maar ik ben banger dan ooit.”

Aangeboden door onze partners

Hoofdpunten

Aangeboden door onze partners

Beste van Plus

Lees meer

Meest Gelezen