KKK lijkt terug in Amerika, wie zijn deze mensen?
Fakkels, hakenkruizen en een puntmuts: de Ku Klux Klan lijkt terug van weggeweest. Amerika reageert geschokt op de gewelddadige gebeurtenissen in Charlottesville. Wie zijn deze mensen, en waarom duiken ze ineens op?
Neonazi’s met snorretjes, in zijscheiding tegen de schedel geplakte haren, fakkels, hakenkruisvlaggen, een enkele witte puntmuts, rechterarmen die Hitler groeten - en niet veel later een dode, omdat een jongen van 20 inreed op een grote groep tegendemonstranten. Een 32-jarige vrouw overlijdt, 19 anderen raken gewond.
Het is de trieste climax van een weekend vol haat en geweld in Charlottesville, een stadje met 40.000 inwoners in de Amerikaanse staat Virginia. Op vrijdagavond verzamelen extreemrechtse betogers zich met brandende toortsen rond een standbeeld van Robert E. Lee, een generaal uit het leger dat in de Amerikaanse burgeroorlog vocht voor behoud van de slavernij. Meer en meer burgemeesters in de VS besluiten dit soort standbeelden te verwijderen, omdat ze voor zwarte Amerikanen zulke pijnlijke symbolen zijn. Maar dat pikt de groep demonstranten in Charlottesville niet.
'White lives matter'
Mannen zijn het, veelal twintigers en dertigers. Ze menen dat sprake is van onderdrukking van witte Amerikanen, die door immigratie in steeds meer staten in de minderheid zijn. ‘White lives matter’, roepen ze vrijdagavond met fakkels in hun handen. En: ‘You will not replace us’. Sommigen brengen de Hitlergroet, anderen roepen ‘Heil Trump’. Ze hebben een eigen ordedienst, gewapend met geweren of getooid met helm en schild.
Er zijn ook tegendemonstranten in Charlottesville. Anti-fascistische groepen, activisten voor de rechten van zwarte Amerikanen. Op zaterdag verzamelen beide groepen zich opnieuw in de stad – en dan gaat het mis. Zware gevechten tussen beide groepen breken uit. Charlottesville roept de noodtoestand uit, politie en zelfs militairen moeten ingrijpen om de orde te herstellen. In de anarchie rijdt James Alex Fields (zie kader) in op een groep demonstranten. Mensen gillen, lichamen vliegen in de lucht. De chaos is compleet, en Amerika is in shock. Waar komt deze golf van geweld vandaan?
Haatgroepen toegenomen
Het aantal extreem-rechtse haatgroepen in de VS is in de laatste tien jaar sterk toegenomen, meldde het Southern Poverty Law Center (SLPC) onlangs nog. Belangrijke oorzaak is de woede over de toenemende diversiteit van de Amerikaanse bevolking, en over de acht jaar durende heerschappij van een zwarte president. De aanhangers zijn vooral jonge mannen, die multiculturalisme, feminisme en politieke correctheid afwijzen. Ze verafschuwen de gedachte dat blanken binnen enkele decennia in heel Amerika in de minderheid zullen zijn, door immigratie uit vooral Azië en Zuid-Amerika.
Lees verder onder de foto.
De oudste haatgroep is de Ku Klux Klan, die een lange historie kent van geweld tegen zwarte Amerikanen en vorig jaar nog altijd 130 afdelingen telde. Maar volgens het SLPC zijn er nog veel meer van dergelijke groepen: in totaal tellen de onderzoekers honderd neo-nazigroepen in de VS, evenveel blank-nationalistische groepen en nog eens 43 groepen van racistische skinheads.
En deze extreemrechtse bewegingen voelen zich gesterkt sinds de verkiezing van Donald Trump. Vertegenwoordigers spraken in de verkiezingscampagne van 2016 hun steun aan hem uit, en Trump deed weinig moeite om afstand van hen te nemen. Soms retweette hij hun twitteraccounts. Bij de protestmars in Charlottesville verkondigt een voormalig leider van de Ku Klux Klun, David Duke, openlijk dat de mars ‘de beloftes van Donald Trump om ons land terug te pakken vervult’.
Trump was opvallend mild na het drama in Charlottesville. In een algemene verklaring veroordeelde hij ‘deze vertoning van haat, onverdraagzaamheid en geweld aan vele kanten. Aan vele kanten’. Hij zwijgt als journalisten hem na de persconferentie expliciet vragen of hij blank nationalisme afkeurt. Vandaag liet het Witte Huis alsnog weten dat hij ook de 'blanke racisten, Ku Klux Klan, neonazi's en alle extremistische groeperingen' afkeurt.
Trump viel ons niet aan. Hij zei alleen maar dat de natie samen moet komen. Niets specifiek tegen ons
De betogers interpreteren het als steun. Neonazi-website Daily Stormer noemt Trumps commentaar ‘goed’. ,,Hij viel ons niet aan. Hij zei alleen maar dat de natie samen moet komen. Niets specifiek tegen ons.” De conclusie: ,,Hij zei dat hij houdt van ons allemaal.”
Zware kritiek
Trumps vage reactie kreeg zware kritiek, ook van zijn eigen partijgenoten, onder wie invloedrijke senatoren als Marco Rubio en Ted Cruz. ,,Meneer de president, we moeten het kwaad bij zijn naam noemen. Dit waren aanhangers van witte suprematie en dit was binnenlands terrorisme,” reageerde Cory Gardner, senator en kopstuk van Trump Republikeinse partij. ,,Mijn broer heeft zijn leven niet gegeven in de strijd tegen Hitler om Nazi-ideeën hier thuis onweersproken te laten,” schreef senator en Republikein Orrin Hatch. Ook burgemeester Signer van Charlottesville, de stad die de golf van geweld moest verwerken, richtte zich nijdig tot de president. ,,Ik hoop dat hij zichzelf in de spiegel kijkt en eens goed nadenkt over met wie hij zich tijdens zijn campagne heeft ingelaten.”
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
49
Dierenartskosten verschillen enorm per praktijk: 340 euro of 135 euro voor dezelfde behandeling
-
Verongelukte Flixbus Duitsland: onderzoek naar nalatigheid chauffeur en ‘ruzie’ met collega
De chauffeur van de Flixbus die woensdag door nog onbekende oorzaak van de snelweg A9 bij Leipzig raakte, kantelde en waarbij vier doden vielen, wordt verdacht van dood door schuld (niet opletten) en lichamelijk letsel door nalatigheid. Dat verklaarde het Openbaar Ministerie (OM) donderdag. -
Met video
Innige vriendschap tussen hond Peggy en ekster Molly ruw verstoord door inbeslagname: ‘Zijn er kapot van’
Een stel uit de Australische deelstaat Queensland is naar eigen zeggen diepbedroefd door de inbeslagname van ‘hun’ ekster Molly door de dienst Parken en Wilde dieren. De twee zouden de vogel, die al ruim drie jaar dikke maatjes was met hun staffordshire-bulterriër Peggy, onrechtmatig hebben gehouden. -
Frans eiland Corsica zet stap naar autonomie
Leden van het parlement van Corsica zijn het woensdagavond laat eens geworden over de tekst van een grondwetswijziging die tot autonomie van het Franse eiland moet leiden. Na uren debatteren zette een grote meerderheid van de volksvertegenwoordigers in Ajaccio het licht op groen. -
17
Amerikaans gezin gered in de wildernis dankzij slimme functie op iPhone
Een Amerikaans gezin dat verdwaald was geraakt in besneeuwde bergen, kon uiteindelijk gered worden dankzij een functie op hun iPhone. Hiermee konden ze een noodsignaal versturen toen ze vast kwamen te zitten zonder mobiel netwerk. Ondanks dit signaal moesten de Amerikanen nog uren wachten op de reddingswerkers.
-
Met video
De laatste drie minuten voor brugdrama in Baltimore: snelle afsluiting voorkwam meer slachtoffers
-
-
-
Phishing-alarm, test nu of jouw gegevens circuleren onder criminelen
De recherche heeft 7,3 miljoen e-mailadressen onderschept bij criminelen, die ze gebruikten om mensen digitaal te beroven. Grote kans dat ook jouw e-mailadres hierbij zit. Zeven tips om phishing te herkennen. -
met video
Prinses Kate heeft kanker: Harry en Meghan hopen op privacy voor haar, koning Charles roemt haar ‘moed’
De Britse prinses Kate (42) wordt behandeld voor kanker. Na de succesvolle operatie aan haar buik begin dit jaar leek er geen sprake te zijn van de ziekte, later werd toch kanker bij haar vastgesteld. Ze krijgt nu chemotherapie, meldt ze vrijdagavond in een video op sociale media die een einde maakt aan wekenlange speculaties.
-
Schoonmaaktip
Je huis weer ‘lenteproof’: maak deze fout niet met je vitrage
-
Geweld in Ecuador laait op: jongste burgemeester (27) en stafmedewerker doodgeschoten
In het door bendegeweld verscheurde Ecuador is de 27-jarige burgemeester van San Vicente, Brigitte Garcia, doodgeschoten. Zij werd vorig jaar als 26-jarige verkozen tot de jongste burgemeester van het Zuid-Amerikaanse land. -
-
PREMIUM
In China leren deze studenten Nederlands: ‘Verknocht aan stroopwafels!’