Marslanding moet Europa's eer redden

Een heelhuidse landing is daarom het hoofddoel van Schiaparelli. De sonde zal tijdens zijn afdaling metingen verrichten aan de atmosfeer van Mars en wellicht kijkt hij na zijn landing nog even rond, maar de Europese ruimtevaartorganisatie Esa gaat het vooral om de vraag of het gekozen concept goed is. Zo ja, dan volgen er meer, te beginnen in 2018.

Kanalen
De sonde dankt zijn naam aan Giovanni Schiaparelli. Deze Italiaanse astronoom zag in 1877 een netwerk van lijnen op het oppervlak van Mars. Hij dacht dat het kloven in een rotsige bodem waren en noemde ze canali, wat in de Engelse vertaling canals werd. En zo leek, ten onrechte, Schiaparelli te hebben beweerd dat hij kanalen had gezien. Wat anderen weer zagen als bewijs voor een intelligente beschaving op Mars.

Afgelopen zondag maakte Schiaparelli, die het formaat heeft van een Smart-auto, zich los van zijn moederschip. Terwijl deze ExoMars 2016 zich richtte op een ruime omloopbaan om de planeet (en gaat speuren naar methaangas), stoof de sonde er met een duizelingwekkende 21.000 kilometer per uur op af.

Vanmiddag, 16.42 uur Nederlandse tijd, bereikt de sonde de atmosfeer van Mars. Die remt hem niet alleen flink af, de wrijving warmt hem ook op. Het hitteschild, gemaakt van hars en kurk, kan een temperatuur van 1750 graden Celsius hebben, maar zal toch wegsmeulen.

De landing
Na een paar minuten is Schiaparelli afgeremd tot zo'n 1700 kilometer per uur. Dan ontvouwt hij zijn parachute en een halve minuut voor de landing moeten remraketten de laatste vaart eruit halen. Op twee meter hoogte ten slotte laat de sonde zich vallen. Een kleine tien minuten later - zo ver is Mars van de aarde - krijgt het commandocentrum in Darmstadt te horen of het gelukt is.

Esa heeft een mooie landingsplaats gekozen: Meridiani Planum, een egale vlakte bij de evenaar. Maar men kan niet nauwkeurig voorspellen waar de sonde terecht zal komen. Bovendien kunnen de beruchte stofstormen op Mars de onzekerheid nog een stuk groter maken.

Lukt de landing, dan blijft Schiaparelli nog een of twee dagen actief. Maar dan moet hij daar wel toe in staat zijn. Zijn voorganger, de Beagle, kwam op Eerste Kerstdag 2003 op Mars aan. En heeft nooit meer iets van zich laten horen. Een mogelijke verklaring: zijn zonnepanelen klapten niet uit. Schiaparelli heeft daarom batterijen bij zich.