Vluchteling (17): "Ik heb twee opties: sterven, of de ultieme kans grijpen"

Onze cameraploeg stelde gisterenavond vast dat er honderden vluchtelingen zich ophouden in de Brusselse Noordwijk. Onder hen veel vrouwen, maar ook een grote groep minderjarigen. Sommige jongeren zijn amper 14 jaar oud, en zijn alleen in ons land.

Elke avond vatten vooral de jongeren min of meer hetzelfde plan op: de reisbussen die van aan het Noordstation naar Londen vertrekken in de gaten houden, en proberen clandestien een plekje te veroveren. Onze ploeg zag eenzelfde jongen tot twee keer tevergeefs proberen om zich te verstoppen op een bus.

De vluchtelingen die in ons land terechtkomen, hebben quasi allemaal dezelfde voorgeschiedenis: de meesten van hen zijn vanuit Afrika via Libië naar Italië gevlucht. Vluchtelingen uit Soedan, Eritrea en Ethiopië zijn het meest vertegenwoordigd. In Italië worden ze na hun vlucht verplicht geregistreerd, met vingerafdrukken. Daarom kunnen ze in geen enkel ander Europees land asiel aanvragen. Doen ze dat toch, dan worden ze teruggestuurd naar Italië.

Hun oplossing: tijdelijk onderduiken en op eigen krachten naar het Verenigd Koninkrijk proberen te reizen. Dat ze op die clandestiene tocht hun leven riskeren, zoals het overlijden van Omar aantoont, lijkt hen niet te deren. Ze zien geen andere keuze, en klampen zich vast aan de sprankel hoop op een betere toekomst.

Het Verenigd Koninkrijk is trouwens geen doel op zich: de jongeren willen vooral op een veilige plek en op lange termijn een toekomst kunnen opbouwen. Brussel is in twee opzichten een "interessante" tussenstop: als hoofdstad van de Europese Unie hopen sommige vluchtelingen hier toch op asiel, anderzijds vertrekken er heel wat bussen en vrachtwagens van hieruit naar de overkant van het Kanaal.

Eenzelfde verhaal horen we bij Younes (17), die te voet vanuit Italië is doorgereisd naar ons land, alleen. Zijn ouders zijn gestorven, in Eritrea. Twee maanden al verblijft hij hier intussen, op straat. Ook zijn plan is duidelijk: doorreizen naar het Verenigd Koninkrijk om daar asiel aan te vragen. "Naar Italië wil ik niet: daar is geen plaats voor mij, geen school, geen eten", vertelt hij. "Ook hier in België krijg ik geen hulp. Het is moeilijk, maar in het Verenigd Koninkrijk wordt het beter."

Welke pogingen Younes heeft ondernomen om een toekomst op te bouwen in ons land, kan hij niet goed omschrijven. Omdat hij vingerafdrukken heeft laten nemen in Italië, kan hij in ons land dus geen asiel aanvragen. Younes wil hier vooral weg, met de bus, zoals de verongelukte jongen Omar, al is hij zich bewust van het gevaar. "Ik kan sterven, ja. Maar waarom zou ik het niet proberen? Ik heb een goede kans om er te geraken, en ik ben alleen. Ik heb twee keuzes: sterven of de ultieme kans grijpen."