Dat staat in een brief die de ombudsman naar Blok heeft gestuurd.
De klacht heeft betrekking op de rol die het Openbaar Ministerie, de Afdeling Internationale Rechtshulp in Strafzaken (AIRS) onderdeel van het ministerie van Justitie en Veiligheid, en de eenheid Zeeland-West-Brabant van de politie, hebben gespeeld bij de arrestatie van Van Laarhoven.
Rechtshulpverzoek
Van Laarhoven was tot 2011 mede-eigenaar van de coffeeshopketen The Grass Company met vier coffeeshops in Tilburg en Den Bosch. In 2014 werd hij in zijn woonplaats in Thailand aangehouden nadat de Nederlandse autoriteiten het land hadden gevraagd te helpen bij een onderzoek naar hem via een zogeheten rechtshulpverzoek. Hij werd verdacht van overtreding van de opiumwet, witwassen en onderdeel zijn van een criminele organisatie.
Dat verzoek kwam in juni dat jaar en een maand later werd dit verzoek herhaald in een brief waarin werd verzocht een onderzoek naar Van Laarhoven te overwegen.
Uit antwoorden van voormalig minister van Justitie Ard van der Steur op vragen vanuit de Kamer in september vorig jaar bleek dat de aanhouding van Van Laarhoven het gevolg was van het rechtshulpverzoek. Volgens Van der Steur kon Thailand alleen aan het rechtshulpverzoek voldoen als ook de Thaise autoriteiten een eigen onderzoek zouden starten. Vanuit Nederland zou nooit om de aanhouding van Van Laarhoven zijn gevraagd.
Zorgvuldig
De ombudsman startte diezelfde maand september een verkennend onderzoek op verzoek van Van Laarhoven en zijn vrouw. Van Zutphen wilde duidelijkheid over de procedure die is gevolgd en of er door de Nederlandse justitie zorgvuldig is gehandeld in relatie tot de Thaise autoriteiten.
In maart van dit jaar besloot de ombudsman op basis van zijn bevindingen een formeel onderzoek te starten. Op 29 maart heeft Van Zutphen in een brief alle betrokkenen van dit besluit op de hoogte gesteld en gevraagd relevante stukken te overhandigen, maar dit werd geweigerd.
De ombudsman kreeg te horen dat er geen informatie kan worden overhandigd omdat er een strafonderzoek loopt naar Van Laarhoven. Dat betekent dat de bevoegdheid van de ombudsman (voorlopig) komt te vervallen. Van Zutphen onderkent dit ook, maar zegt dat zijns inziens daar pas sprake van is als er een dagvaarding is uitgegaan.
Brief
Van Zutphen zegt op 1 juni een brief van Blok te hebben ontvangen met daarin het verzoek het onderzoek te schorsen en op 23 juni op de hoogte te zijn gesteld dat er een dagvaarding is uitgegaan ter betekening.
Hij wil dan ook van Blok weten op welke datum de zaak tegen Van Laarhoven aanhangig is gemaakt. "Deze informatie heb ik nodig om te kunnen vaststellen wanneer nu precies mijn bevoegdheid het onderzoek voort te zetten, is komen te ontbreken", aldus Van Zutphen.
Hij voegt daaraan toe graag te willen weten wat "uw ministerie, de politie en het OM ervan heeft weerhouden om medewerking te verlenen?", aangezien zijn verzoek om relevante stukken dateert van 29 maart.
Bergkamp
D66-Kamerlid Vera Bergkamp zegt tegen NU.nl verbaasd te zijn over de bevindingen van de ombudsman. "Een Hoog College van Staat (Nationale Ombudsman red.) dat ogenschijnlijk wordt tegengewerkt door de overheid? Ik blijf me negatief verbazen in deze zaak", aldus Bergkamp die de zaak Van Laarhoven al meerdere keren onder de aandacht bracht in de Kamer.
"Dit is niet goed voor het vertrouwen in de overheid en het helpt Johan van Laarhoven en zijn vrouw natuurlijk voor geen meter. Ik ben benieuwd naar de reactie van de minister en hoop dat hij nu eindelijk zijn verantwoordelijkheid neemt in deze zaak."
Voortvarend
Blok gaf op eerdere vragen van Bergkamp als antwoord dat hij zich "voortvarend" zou gaan inzetten om Van Laarhoven naar Nederland te halen. De D66-politica wil op korte termijn weten van Blok hoe hij deze toezegging gaat uitvoeren.
Van Laarhoven werd op 20 juni in hoger beroep in Thailand veroordeeld tot 75 jaar cel voor witwassen. Nederland en Thailand hebben een verdragsrelatie waardoor Van Laarhoven na vier jaar zijn straf kan uitzitten in Nederland. Dat is in juli 2018.
Rechtmatig
Mocht de ombudsman in zijn onderzoek naar de aanhouding van Van Laarhoven concluderen dat er fouten zijn gemaakt, dan kan hij niks afdwingen. Hij heeft een adviesfunctie en kan aanbevelingen doen voor toekomstige zaken.
De rechtbank en het gerechtshof Den Haag oordeelden eerder dat het rechtshulpverzoek aan Thailand rechtmatig was. Er loopt nog wel een civiele zaak.