Artsen slaan alarm over veehouderij

FOTO LC ARCHIEF

Twee artsen vragen de gemeente De Fryske Marren om elke uitbreiding van de veehouderij te weigeren tot er meer bekend is over gezondheidsrisico’s.

Volgens het huisartsenechtpaar Arnoud Robbers en Renate Zwiers uit Amsterdam is sprake van een tikkende tijdbom. Gezondheidsrisico’s voor omwonenden van intensieve veehouderijbedrijven komen volgens hen te weinig in beeld bij overheden en medische professionals.

,,Een gevaarlijke ontwikkeling”, schrijven ze in een brief aan alle raadsfracties. De brief is ook naar alle leden van de Eerste en Tweede Kamer verstuurd. De beide huisartsen bezitten sinds ruim zeven jaar twee zelfverbouwde arbeidershuisjes en een boerderijtje aan de Gietersevaart in Oosterzee.

Klachten aan de luchtwegen

Robbers heeft in die periode ernstige klachten aan de luchtwegen ontwikkeld. Hij is ervan overtuigd dat die zijn veroorzaakt door fijnstof afkomstig van grote veehouderijen in de buurt. De huisartsen zeggen meer mensen aan de vaart te kennen met klachten aan de luchtwegen. Zij houden de gemeente als eerste verantwoordelijk voor de gezondheidsproblemen van Robbers en de geleden financiële schade. ,,Wij zijn niet tegen boeren, integendeel, wij denken dat de individuele boer meer nog dan wij de dupe is van de onplanmatige en chaotische uitbreiding van de melkveehouderij van de laatste jaren. Wij zijn slechts boodschappers.”

Volgens de Amsterdammers hebben ook boerenorganisaties, waterschappen en sommige milieuorganisaties een negatieve rol gespeeld. Hierdoor heeft uitbreiding van intensieve veeteelt bij woningen plaatsgevonden. Naar de gevolgen voor de volksgezondheid is niet of nauwelijks gekeken, stellen ze.

,,Eigenlijk zou er bij elke megastal een of meerdere meetpunten moeten zijn.”

Sinds enkele jaren wordt steeds duidelijker dat de intensieve landbouw gezondheidsschade veroorzaakt. Vorig jaar kwam de bevestiging in een RIVM-rapport, na jarenlang onderzoek.

De Fryske Marren, andere Friese gemeenten en de provincie Fryslân moeten volgens de artsen geld beschikbaar stellen aan de gezondheidsdienst GGD Fryslân voor verder onderzoek naar de gezondheidseffecten van intensieve veehouderij op omwonenden.

Weinig meetpunten Friesland

In Noord-Brabant krijgt de problematiek al langer aandacht. Onlangs hebben Provinciale Staten van Noord-Brabant na een emotioneel debat de regels voor de uitstoot van ammoniak, geur en fijnstof uit stallen stevig aangescherpt. Op uitbreiding van de geitenhouderij is zelfs per direct een stop gezet.

De artsen verbazen zich erover dat slechts op drie punten in Friesland de uitstoot van fijnstof wordt gemeten. ,,Eigenlijk zou er bij elke megastal een of meerdere meetpunten moeten zijn.” Naast een voorlopige stop op uitbreiding van veehouderijen, zouden open stallen moeten worden afgesloten en zou er iets moeten gebeuren ,,met de volkomen uit de hand gelopen uitrij van mest” en de verlaging van de grondwaterpeilen.