Bazel – 120 geldt in de joodse cultuur als een getal met gewicht. Uiteindelijk was het op zijn 120ste dat Mozes, na veertig jaar aan het hoofd van zijn volk te hebben rondgedoold in de woestijn, net voor het bereiken van het Beloofde Land zijn laatste adem uitblies. ‘Tot 120’ is de klassieke joodse verjaardagswens. Dat het Eerste Zionistische Wereldcongres, dat op 27 augustus 1897 werd gehouden in het Stadtcasino van het Zwitserse Bazel, 120 jaar achter ons ligt, was alle reden voor een groots feest, zo meende de Israëlische regering. Uiteindelijk werd bij die gelegenheid de kiem gelegd voor de joodse staat. Overigens had het maar een haar gescheeld of die was niet in Palestina maar ergens in de buurt van Oeganda tot stand gekomen. Na afloop van dat eerste congres in Bazel schreef Theodor Herzl in zijn dagboek: ‘In Bazel heb ik de joodse staat opgericht. Als ik dat vandaag hardop zou zeggen, zou mij een universeel geschater ten deel vallen. Maar misschien over vijf jaar, in ieder geval over vijftig jaar, zal iedereen het inzien.’ Met die voorspelling zat hij er maar één jaar naast.

Het 120-jarige jubileum was de afgelopen maanden het middelpunt van een psychologische krachtproef. De Zwitserse voorliefde voor risicobeheersing werd zwaar op de proef gesteld door het licht ontvlambare Israëlische pathos. In maart kreeg de Zwitserse regering mondeling bericht van de Israëlische ambassade in Bern dat het voornemen bestond van een grote viering in Bazel. Een nader gedocumenteerd bericht bleef uit en de geruchten volgden elkaar snel op. Premier Netanyahu van Israël had zijn komst al bevestigd. Trump zou ook van de partij zijn, net als honderden andere regeringsleiders en staatshoofden die zouden aanschuiven aan een groot banket in Hotel Les Trois Rois, waar Herzl indertijd overnachtte.

De Zwitserse regering zat met de handen in het haar. Een dergelijk groots evenement rondom zo’n explosief thema vertegenwoordigde een aanzienlijk risico. Wie zou moeten opdraaien voor de draconische bewakingskosten bleef in het vage. De Zwitsers vreesden het ergste. Afgelopen vrijdag hield het gemeentebestuur van Bazel het niet meer. De toestemming voor het feest werd definitief onthouden. Men beroept zich op te weinig tijd om de veiligheid te garanderen en ook mocht de lokale bevolking niet langer in spanning worden gehouden. Die snapte sowieso niet waar die drukte om 120 jaar goed voor was. Of Netanyahu zijn feestje elders zal houden is nog onbekend.