Eigenaar van een eenmanszaak in planten Fabio Steijn is opgegroeid in een tuindersfamilie en later exportmanager werd op de Bloemenveiling Aalsmeer. Hij heeft een klantenkring van particulieren en kleinere bedrijven die hij adviseert over groen in huis of op kantoor. "Wat je nog heel veel ziet is massawerk. Op kantoren staan standaard planten in standaard bakken. Thuis staan er misschien wat plantjes op de vensterbank, maar dat is het dan. Dat is weinig creatief en origineel en het kan ook anders."
Steijn roemt de kracht van kamerplanten, die pas tot zijn recht komt als je zorgt voor voldoende bladvolume. "Een klein plantje op de keukentafel heeft weinig effect. Met meerdere grote planten haal je een gigantische luchtzuiveraar in huis. Tevens bewijzen ze hun kracht als vochtregulator en geluidsdemper. En het kost je naast de aanschafprijs alleen kraanwater."
Volgens Steijn zijn steeds meer mensen zich ervan bewust hoe het is gesteld met de luchtkwaliteit. "In steden krijg je te maken met fijnstofproblematiek, er komen steeds meer milieuzones, dieselauto’s gaan in de ban. Scooters vormen steeds vaker een probleem. Maar ook in een keuken komt fijnstof voor. Als bedrijf kun je kiezen voor een balansventilatorsysteem, maar dat heeft veel nadelen: ze vreten stroom en zijn duur in het onderhoud. Voor je het weet zitten er schimmels in het afvoerkanaal. Het plaatsen van planten is beter. Dat geldt ook voor thuis. Een plant haalt CO2 uit de lucht en zet deze om in zuurstof. Zeker in minder goed geventileerde ruimtes doen planten goed. Bepaalde plantensoorten halen zelfs gifstoffen uit de lucht die zijn vrijgekomen. Wat wel belangrijk is: blijf ventileren, anders is de balans tussen CO2 en zuurstof niet goed. Een raam openzetten is genoeg."
Oergevoel
Op de vraag wat planten precies doen met een mens, gaat Steijn terug in de tijd. "De mens bestaat pak 'm beet een miljoen jaar. Daarvan hebben we het overgrote deel in de natuur gewoond. Driehonderd jaar geleden volgde de eerste industriële revolutie. Mensen gingen in steden wonen, begonnen zich in auto’s te verplaatsen en voor we het wisten hadden we glas, staal, beton en plastic om ons heen verzameld. Dit heeft ervoor gezorgd dat mensen gestresst raken. Terug naar een hutje op de hei kunnen we niet meer, maar bij loofbos en gras voelt de mens zich het allerbeste."
"Dus wat doen we dan: we verzamelen groen om ons heen op het werk en in huis. Het is bewezen dat het werkt. De productiviteit en creativiteit gaan omhoog in een groene omgeving." Daarnaast speelt er nog iets mee, namelijk een oergevoel. "We voelen ons lekker tussen planten. Tussen kunstplanten en echte planten zit uiterlijk gezien weinig verschil. Maar toch zeggen mensen onmiddellijk dat ze die nepplanten niet hoeven. Je voelt gewoon aan dat kunstplanten niet leven."
Kijk naar de plant. Geef hem liefde en genoeg water
Trends
Zoals gezegd: kamerplanten zijn populairder dan ooit. Carolien Rutgers deed een opleiding tot bloemist en werkte als senior stylist. Nu heeft ze een eigen stadstuinwinkel in Utrecht. Ze geeft workshops voor mensen met en zonder groene vingers en maakt stylingplannen voor huizen, winkels en bedrijven.
"Planten maken een interieur af", zegt ze. "Het geeft sfeer in de ruimte." Volgens Rutgers zijn planten die de lucht zuiveren op dit moment heel populair. "Dat is bijvoorbeeld de Clusia. Daarnaast kiezen mensen voor vleesetende planten, die vliegjes opvangen in de buurt van je fruitschaal of prullenbak. Andere populaire planten zijn de Monstera gatenplant, dat is mijn favoriet. Die groeit hard, wordt groot en is een prachtige groene plant die past in ieder interieur. Verder noem ik de gestippelde begonia en planten op water, zoals de Marimo Bosbol."
Overigens vindt Rutgers vijf kamerplanten aan de karige kant. "Ik zou denken aan rond de tien planten in je huis. Een goede luchtzuiverende in je slaapkamer en in de woonkamer twee grote planten met wat stekjes hier en daar. Het maakt je interieur af en het mooi om te zien hoe de natuur werkt."
Verzorging
Momenteel doet de afdeling Glastuinbouw van Wageningen University en Research onderzoek naar de luchtzuiverende werking van planten. Plantenfysioloog Pieter de Visser is onderzoeker en projectleider. In een aantal luchtdichte opstellingen testen ze welke stoffen door planten worden opgenomen. In hoeverre bootst zo’n gesloten omgeving de werkelijkheid na?
"Het toont aan dat planten een zuiverende werking hebben en stoffen als formaldehyde kunnen opnemen. Maar we weten nog niet hoeveel planten er nodig zijn om lucht effectief te zuiveren. Ook is nog niet bekend of planten die een stof opnemen, deze ook weer loslaten." Wat wel bekend is dat planten een positief effect hebben. "Het heeft effect op het 'sick building syndrome' doordat de planten de onaangename stoffen opnemen", zegt De Visser.
"Ook de grond heeft een luchtzuiverende rol. Bovendien ruiken planten en natte grond natuurlijk en aangenaam. De luchtvochtigheid op een kantoor is soms lager dan 50 procent. Met planten wordt die hoger en aangenamer. Psychologisch onderzoek heeft aangetoond dat mensen, of leerlingen in een klaslokaal, beter presteren." Hoe snel een luchtzuiverend effect optreedt? "Al vrij snel. In gebouwen met gesloten ramen en deuren hebben planten zeker een goede werking. Hoe groot het effect is, zijn we momenteel aan het onderzoeken."
Welke planten zuiveren het best? "Al in de jaren tachtig zijn er uit onderzoeken van NASA planten boven komen drijven die het goed doen. De krulvaren, spatiphyllum, sanseveria en de dracaena zijn de toppers wat dat betreft."
Of koop een cactus: "Te weinig water geven kan bijna niet
Advies
Tot slot nog een aantal adviezen van Steijn: "Kies een plant die je mooi vindt. Vind je luchtkwaliteit belangrijk, kies dan voor een kamerplant met veel bladvolume. Die is ook nuttig voor de luchtvochtigheid." En zijn laatste tip: "Laat je adviseren over planten in huis. Mensen gaan voor het minste pijntje voor een advies naar de fysio, wat klauwen met geld kost. Maar op advies over planten in huis wordt veel te vaak bespaard. Veel mensen willen geen tientje te veel uitgeven, maar goed advies is uiteindelijk veel voordeliger. Omdat een kamerplant die daardoor langer blijft leven, zichzelf uiteindelijk terugbetaalt."
Of koop een cactus: "Te weinig water geven kan bijna niet. De vraag is alleen: vind je die mooi? Planten blijven een kwestie van smaak."