De Tweede Kamer stemde donderdag in met een aantal voorstellen van het CDA.
Zo moet er een preventieve toets worden uitgevoerd door een overheidscommissie of minister in het geval van een vijandige of ongewenste overname. Dit geldt alleen voor bedrijven die belangrijk zijn voor de nationale veiligheid, de economie en de werkgelegenheid.
Welke bedrijven hier onder vallen en hoe het voorstel er precies uit komt te zien, moet door de regering nog verder worden uitgewerkt.
Ook roept de Kamer de regering op met een breder palet aan maatregelen van beschermingsinstrumenten te komen.
Tot slot moeten landbouwgronden en infrastructuren die belangrijk zijn voor de voedselvoorziening in kaart worden gebracht en aan de lijst van vitale sectoren en producten worden toegevoegd. Daarmee zouden deze niet "in verkeerde buitenlandse handen kunnen vallen".
Op die lijst staan zaken zoals het elektriciteitsnet, internet- en datadiensten en de drinkwatervoorziening.
Bedenktijd
Deze maatregelen moet naast de mogelijke wettelijke bedenktijd van een jaar worden ingevoerd. Ondernemingen kunnen laatsgenoede maatregel inzetten bij een vijandige overname of bij aandeelhoudersactivisme.
Zo’n verplicht ingelaste pauze moet bedrijven in de gelegenheid stellen de voorgenomen overname zorgvuldig af te stemmen met de belanghebbende partijen. Ook moeten de langetermijnbelangen gewaarborgd worden.
Demissionair minister van Economische Zaken Henk Kamp bereidt op dit moment een wet voor die dit moet gaan regelen.
Drempel
Kamp liet vorige week tijdens een debat over vijandige overnames weten niets te zien in een preventieve toets door de overheid. Het zou volgens de bewindsman erg slecht zijn voor de economie en de werkgelegenheid.
Er wordt een te grote drempel voor buitenlandse bedrijven opgeworpen, die juist willen investeren in Nederland. Bovendien twijfelt Kamp aan de juridische haalbaarheid van zo’n overheidstoets.
Wat betreft een breder palet aan maatregelen van beschermingsinstrumenten, is Kamp van mening dat daar al aan wordt gewerkt.
De betere bescherming van landbouwgrond botst met Europese wetgeving. Infrastructurele werken zijn in het bezit van de overheid en zullen dus niet snel in buitenlandse handen vallen. Het ministerie van Veiligheid en Justitie, die met de vitale sectoren is belast, zal deze wens nader onderzoeken.
Discussie
De discussie over de bescherming van Nederlandse bedrijven tegen vijandige overnames laaide op nadat Unilever en AkzoNobel in de belangstelling stonden van buitenlandse multinationals. In beide gevallen wilden de bedrijven niet worden verkocht, maar drongen de kopers toch verder aan.
Het riep de vraag op of Nederlandse wetgeving streng genoeg is vergeleken met het buitenland. Kamp liet in ieder geval weten dat de maatregelen die hij neemt overnames niet kan tegenhouden. Er moet een afschrikwekkende werking van uitgaan.