Californië zet Roundup op lijst kankerverwekkende stoffen

De Amerikaanse staat Californië plaatst de stof glyfosaat, beter bekend als de populaire onkruidverdelger Roundup, op een lijst met kankerverwekkende stoffen. Dat heeft het Californische milieuagentschap OEHHA maandag bekend gemaakt. Het Amerikaanse concern Monsanto, de grootste producent van Roundup, verloor een rechtszaak om dat te voorkomen, waardoor het middel vanaf 7 juli op de lijst staat.

Monsanto gaat tegen het besluit in beroep. Voor er in dat beroep een uitspraak ligt, is het bedrijf verplicht de verpakking van Roundup te voorzien van waarschuwingen over de schadelijkheid van het middel. Roundup mag ook niet meer in te hoge concentraties worden gebruikt. Monsanto hoeft het niet uit de handel te nemen.

Het besluit van Californië komt op het moment dat de Europese Commissie de toestemming voor de verkoop van Roundup juist met tien jaar wil verlengen. Vorige maand maakte Brussel dat bekend. Lidstaten moeten de verlenging nog wel goedkeuren. Vorig jaar breidde de Commissie Monsanto’s licentie om de onkruidverdelger te verkopen al met anderhalf jaar uit.

Kankerverwekkend of niet?

Over de vraag of Roundup kankerverwekkend is, bestaat veel onduidelijkheid. Brussel baseert zich bij zijn voornemen om de stof op de markt te houden op een onderzoek van het Europees Chemicaliënagentschap van begin dit jaar, waarin staat dat glyfosaat geen carcinogeen effect heeft. Een jaar eerder trokken de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en de VN eenzelfde conclusie.

Onderzoekers van een onderdeel van diezelfde WHO, het kankerinstituut IARC, stelden opvallend genoeg in 2015 vast dat glyfosaat waarschijnlijk wél kankerverwekkend is. Californië baseert zijn lijst met carcinogene stoffen op de bevindingen van het IARC, en kondigde daarom in maart dit jaar aan dat Roundup op de index zou verschijnen.

Lees ook: Monsanto wil ook grootste worden in onkruid verdelgen

Monsanto, dat dus vooralsnog tevergeefs bij de rechter protesteerde, noemde het maandag “wetenschappelijk en wettelijk ongefundeerd” dat Roundup straks op de zwarte lijst staat. “We zullen fel blijven strijden tegen deze oneigenlijke beslissing”, zei een topman van het bedrijf tegen persbureau Reuters.

Genetische modificatie

Onkruidverdelger glyfosaat werd in de jaren zeventig ontwikkeld en gepatenteerd door Monsanto. Het concern bracht het op de markt onder de naam Roundup. Tegelijk modificeerde Monsanto landbouwgewassen genetisch zodat ze resistent werden tegen de onkruidverdelger. Boeren die deze gewassen afnamen bij Monsanto, konden Roundup erop spuiten zonder bang te zijn dat naast het onkruid, ook hun oogst dood zou gaan.

Deze tactiek leverde een belangrijke bijdrage aan de groei van Monsanto tot het miljardenbedrijf dat het nu is. Maar de verkoop van Roundup leverde Monsanto ook veel kritiek op. Milieuorganisaties en groene politieke partijen strijden voor een verbod op het onkruidbestrijdingsmiddel.

Lees ook: Duivelse kolos of gewoon een zaadbedrijf?

Niettemin zag de chemiekolos Bayer zo veel potentie in Monsanto, dat de Duitsers het bedrijf vorig jaar september voor een bedrag van 59 miljard euro kochten. Door de overname ontstond de grootste producent van zaden en bestrijdingsmiddelen ter wereld, met 139.000 werknemers en een omzet van 60 miljard euro.