Direct naar artikelinhoud
Opinie

4 dagen werken voor 500 euro per maand: denk eens na over de Startersbeurs-vergoeding

Gemeenten, vakbonden en bedrijven moeten eens goed gaan nadenken over de gevolgen van de Startersbeurs-vergoeding, schrijft Ilse Govers.

Bezoekers van De Nationale Carrierebeurs in Amsterdam in 2012.Beeld anp

Toen ik als 22-jarige met een bachelor communicatie op zak aan mijn carrière begon, geneerde ik me voor mijn salaris. Via Startersbeurs werkte ik voor 500 euro per maand vier dagen per week. Omdat ik daarvan niet rondkwam, serveerde ik daarnaast een paar avonden per week in de horeca. Dat waren lange dagen en korte nachten. De weinige vrije tijd die ik had, stopte ik in sollicitatieprocedures.

Werknemers die net als ik via Startersbeurs aan de slag gaan, bouwen geen pensioen op en kunnen geen aanspraak maken op de werkloosheidswet, ziektewet, ontslagbescherming en een opzegtermijn. De 'stagevergoeding' is incluis vakantiegeld. Daarnaast meldt het contract niets over vrije dagen. Wel bouwt de starter een scholingsbudget van 100 euro per maand op, om aan het eind van de rit in educatie te kunnen investeren. Met Startersbeurs verdien je per uur 3,61 euro netto. Een 21-jarige verdient via Startersbeurs slechts 55,6 procent van het wettelijk minimumloon (6,49 euro bruto).

In Nederland is de armoedegrens van een eenpersoonshuishouden 1063,00 euro een bedrag dat net toereikend is om maandelijks onder andere woonlasten, voeding, kleding, vervoer, verzekeringen, en sociale participatie te bekostigen. Werknemers met een Startersbeurs-overeenkomst verdienen minder dan de helft van de armoedegrens. Met de leerwerkovereenkomst van Startersbeurs kan geen beroep gedaan worden op voorzieningen voor werklozen, maar ook niet op rechten van werkenden.

Het contract meldt niets over vrije dagen

Verdringen van betaalde werkplekken

Mijn werk was weinig uitdagend. Dagelijks trok ik in twijfel waarom ik het deed. Wanneer ik mijn baas vertelde dat ik nog solliciteerde, reageerde hij verbaasd. Pas toen ik aangaf dat ik wilde stoppen, werd er nagedacht over een compromis, maar stoppen was volgens mijn werkgever onmogelijk.

De startup waar ik werkte, zat in een pand waar het krioelde van de startups. Geregeld kwam ik oud-klasgenoten tegen die bij andere bedrijfjes werkten. Beschaamd vertelde ik steeds dat ik via Startersbeurs werkte. Steeds vertelden ze schoorvoetend dat zij dat ook deden. Bij een bedrijf werkte de helft van het personeelsbestand voor een startersbeurs. Na een half jaar Startersbeurs, werden twee van de tien starters aangenomen. Wie het best presteerde, mocht blijven. Ik was verbijsterd. Dit kon nooit de bedoeling zijn. Niemand, behalve dat bedrijf, wordt beter van het verdringen van betaalde werkplekken.

Op nationaal niveau poogt de overheid armoede te bestrijden, maar de lokale keuze om Startersbeurs te realiseren, werkt dat tegen

Waardig bestaan

Doorgaans bekostigen gemeenten de maandelijkse vergoeding van 500 euro. Gemeenten bepalen zelf de voorwaarden voor de starter. Op nationaal niveau poogt de overheid armoede te bestrijden, maar de lokale keuze om Startersbeurs te realiseren, werkt dat tegen. De Startersbeurs-vergoeding is goedkoper dan het verstrekken van uitkeringen, en bedrijven kunnen bijna gratis gekwalificeerd personeel aannemen. Over de toekomst van de starters is weinig bekend.

Volgens de Universiteit van Tilburg kreeg 64 procent van de starters een baan bij hun leerwerkplek. Hoe het met de overig 36 procent verder ging, weten we niet. Vonden zij een baan naar hun zin? Hebben ze weer een Startersbeurs-contract getekend? Hebben ze genoegen genomen met een baan waarvoor een lager opleidingsniveau vereist is, het soort werk dat ze ook zonder hun werkervaring met Startersbeurs hadden kunnen krijgen? Bovendien stimuleert Startersbeurs de economie niet. Iemand die 500 euro per maand verdient, kan niet veel uitgeven. De starter moet misschien zelfs lenen om het te redden. Ook de aflossing van een studielening laat op zich wachten.

Hoewel armoede meer betreft dan geld, vormt geld wel een basis voor een waardig bestaan. Ik hoop dat gemeenten, vakbonden, bedrijven en Startersbeurs goed nadenken over de gevolgen van hun beleid. Mensen met vooroordelen over twintigers op de arbeidsmarkt moeten zich eens achter de oren krabben. Het onbegrip voor deze problemen is minstens zo bedroevend en demotiverend als Startersbeurs.

Ilse Govers is sociologiestudent.

Mensen met vooroordelen over twintigers op de arbeidsmarkt moeten zich eens achter de oren krabben