Aantal Syrische asielzoekers verdubbeld door gezinshereniging

Dat blijkt uit nieuw onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) dat vandaag wordt gepresenteerd. De onderzoekers zijn voor het eerst op grote schaal de gang van individuele asielzoekers nagelopen. ,,Omdat veel Syriërs hun gezinnen laten overkomen, is het aantal Syrische asielzoekers bijna verdubbeld”, stelt CBS-onderzoeker Jan Latten. ,,En dat aantal kan nog oplopen.”

Er is al een tijd discussie over het aantal familieleden dat een asielzoeker nareist. De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) meldde eerder dit jaar dat dat er gemiddeld drie waren. De dienst meldde er wel bij dat het cijfer sterk varieerde per nationaliteit en dat het een grove schatting was. VluchtelingenWerk becijferde het aantal op 1,2. Het aantal is onder meer van belang voor huisvesting (er zijn in Nederland meer gezinswoningen beschikbaar dan eenpersoonswoonruimtes), scholing en eventuele uitkeringen.

Het CBS baseert haar cijfers op gegevens van alle Syrische asielzoekers die in 2014 in Nederland werden opgevangen. Dat waren er 11.000. Zo’n 30 procent van hen haalde al snel één of meer gezinsleden naar Nederland, blijkt uit hun procedures. ,,Na twaalf maanden is die groep door gezinshereniging en geboortes gegroeid tot ruim 20.000 personen”, aldus het CBS. Latten: ,,Het ligt voor de hand dat die trend ook geldt voor Syriërs die in 2015 en 2016 naar Nederland kwamen.”

In 2015 ontvouwde de vluchtelingencrisis in Europa zich in volle omvang. Er meldden zich 54.000 asielzoekers in Nederland, waaronder 18.700 Syriërs die een eerste asielaanvraag deden. In eerste instantie kwamen vooral de vaders via Turkije naar Europa. Zij haalden later hun vrouw en kinderen (die vaak nog in Turkije of Libanon verbleven) hierheen. Die gezinsleden hoefden geen gevaarlijke reis op een gammel bootje te maken, maar konden een vliegtuig pakken.

De wachttijd voor nareis is inmiddels wel fors opgelopen. Waar de IND in 2015 gemiddeld 146 dagen voor een nareisverzoek nodig had, was dat begin 2017 331 dagen, schreef staatssecretaris Dijkhoff (Asiel, VVD) vorige maand nog aan de Tweede Kamer. De afgelopen maanden dienden nog tussen de 100 en 200 Syriërs een eerste asielaanvraag aan in Nederland. Het aantal nareizigers ligt veel hoger: zo’n 1.000 per maand.

Het aantal nareizigers bij Eritreeërs, na Syriërs de voornaamste groep asielzoekers in Nederland, is veel minder groot, stelt het CBS. Van het aantal Eritreeërs dat in 2014 naar Nederland kwam, haalde maar 3 procent gezinsleden naar Nederland. ,,Volgens het kabinet heeft dit te maken met het ontbreken van officiële documenten die de familieband aantonen, waardoor de aanvragen vaak worden afgewezen”, schrijft het CBS.

Uit het onderzoek blijkt ook dat 90 procent van de Syrische en Eritrese asielzoekers die in 2014 een verblijfsvergunning kregen anderhalf jaar later nog afhankelijk was van een uitkering. Minder dan 5 procent van hen had in de zomer van 2016 een baan. Meer recente cijfers heeft het CBS daar niet over. De criminaliteit onder vergunninghouders leek in 2015 vergelijkbaar met die onder inwoners met een Nederlandse achtergrond.