Een jaar na verwoestende hagelbui nog altijd paniek bij code geel

Wim Claes (71) stond een jaar geleden met zijn handen in zijn zakken op zijn erf aan de Sengelsbroelsestraat 14 in Luyksgestel. In de verte witte busjes, van een asbestsaneerder. Ze kwamen zijn kapot gehagelde staldak verwijderen. ,,En de stal zelf ging daarna ook plat. Ik heb 'm zelf gebouwd, meer dan veertig jaar geleden. Ik had graag nog even willen kijken, maar ik mocht er niet bij. Ze hadden van die gele linten gespannen en mannen in witte pakken ruimden de zaak op."

Claes weet nog precies waar hij was die bewuste donderdagavond, 23 juni vorig jaar. ,,Ik had net één van de verhuurde huifkarren buiten gezet. Het werd plotseling heel donker. Toen ik binnenkwam, begon de ellende. Er vielen klompen ijs uit de lucht. Zo groot als mijn vuist." Sinds de storm kijkt de Luyksgestelnaar ongerust naar elk wolkje dat voorbij trekt. ,,Ik word onrustig als de weermensen een 'code geel' afkondigen. Dit wil ik niet nog eens meemaken."

Hij zucht en sloft zijn woning binnen. Niet de boerderij die al meer dan honderd jaar het begin van het dorp aankondigt, maar een bouwkeet in de tuin. Daar woont hij al bijna een jaar met zijn echtgenote Dymph (67). Aan tafel doen ze hun verhaal. ,,Ons huis is sinds de hagelstorm niet meer bewoonbaar. De hagelstenen sloegen dwars door het dak en lagen in de slaapkamer. Binnen een mum van tijd was alles kletsnat en klapten alle stoppen d'r uit. We hebben na de hagelstorm tot half twee 's nachts op het dak gezeten om zoveel mogelijk kapotte pannen te vervangen. Maar binnen stond het blank." Dymph: ,,Het was verschrikkelijk."

Een kleine 30 kilometer verderop siddert ook Someren nog na van het ijsbonkenbombardement. De meeste zichtbare schade is hersteld, maar de pijn zit diep vanbinnen. ,,Bij iedereen die het meegemaakt heeft", weet Loes van der Weerden. Ze werkte tot voor kort in de zorg met veel Somerense ouderen. ,,De angst zit er nog goed in. Vooral de alleenstaanden, zieken en dementerenden zeggen bang te zijn. Toen we in mei weer een onweersbui over ons heen kregen, met hagel, sloeg de paniek toe."

Bij Wim en Dymph is het niet veel beter. In hun woning wordt alleen nog gegeten en gekookt. Slapen en televisiekijken doet het stel in de bouwkeet. Wim: ,,Gelukkig slaap ik weer. In het begin heb ik maanden wakker gelegen. Ik werd wakker van elk geluid. Die hagelbui duurde een kwartiertje, maar heeft me een jaar van mijn leven gekost." In zijn woning zijn de sporen van de vele lekkages nog duidelijk zichtbaar. Het behang is door het vocht langs de muur omhoog gekruld. Een deel van de boerderij is met een zwaar zeil afgedekt. Claes: ,,Daaronder liggen de kapotte pannen nog, maar we kunnen het dak niet op. Dat stuk is helemaal rot. Het zeil houdt het water nu wel buiten."

Dymph scharrelt ondertussen wat door het gedeelte waar ze met haar man, twee dochters en zoon fijne tijden hadden. ,,Ja, hier eten we. Nog steeds. Gewoon, omdat we dat altijd deden." Het gaat haar zichtbaar aan het hart dat ze noodgedwongen al een jaar achter haar boerderij kampeert. Ze schudt haar hoofd. En zegt weer: ,,Ja, het was vreselijk."

Bij Van der Weerden zelf zit de schrik er nog goed in. ,,Als je ergens een donderklap hoort, denk je automatisch terug aan die 23ste juni. Dat gaat niet meer weg denk ik."

Sinds 1 juni ging Van der Weerden in Someren aan de slag als dorpsondersteuner. ,,Dan merk je dat het eigenlijk nog het gesprek van de dag is. Het feit dat de pannen weer op het dak liggen, wil niet zeggen dat het leed geleden is. Verre van. Daarom is het goed dat de gemeente nog steeds bijeenkomsten houdt waar mensen naartoe kunnen met vragen." Uit Luyksgestel komen dezelfde geluiden. Wethouder Mathijs Kuijken: ,,Die ramp die van Den Haag geen ramp genoemd mag worden, heeft er diep ingehakt. We hebben als gemeente geprobeerd om zoveel mogelijk klaar te staan voor iedereen die daar behoefte aan had. Dat gebeurde door een luisterend oor te zijn, maar door ook mee te denken. We hebben verenigingen overeind gehouden door ze te helpen als er schade was. Ook staat er nog steeds een lijntje uit bij de GGD. Als daar behoefte aan is, proberen we de mensen op weg te helpen naar de hulp die nodig is."

Aan de Somerense Kerkendijk nam melkveehouder Theo Sonnemans (46) het heft in eigen handen. Hij heeft zich een jaar lang een slag in de rondte gewerkt om zijn bedrijf draaiende te houden en ook nog alle schade te herstellen. ,,In het begin kwamen alle hoge piefen uit Den Haag en uit Den Bosch 'ach en wee' praten over wat er gebeurd was. Maar de hagel was al snel oud nieuws. Ik heb ze niet meer gezien. Godgeklaagd."

Maar Sonnemans was vastberaden. Zijn bedrijf mocht niet ten onder gaan aan een hagelstorm. ,Ik heb maanden aan een stuk zeventig uur per week gewerkt. Nu ben ik trots dat ik de zaak binnen een jaar voor elkaar heb. Ik hoop dat het bij deze ene keer blijft. Anders valt het doek alsnog."

Want Sonnemans moest diep gaan om het hoofd boven water te houden. Hij bleek niet verzekerd tegen de hagelstenen die, opgezwiept door de wind, door zijn daken sloegen. Stormschade was volgens zijn polis wel gedekt. Sonnemans ziet de wind dan ook als boosdoener. Hij sleepte zijn verzekeraar voor de rechter en ving in eerste instantie bot. ,,Ik heb nog een hoger beroep lopen. Wat de uitspraak wordt, weet ik niet." Om toch door te kunnen, plunderde Sonnemans zijn spaargeld. "Ik heb inmiddels ruim 70.000 euro uitgegeven om de schade te repareren. De pot is nu echt helemaal leeg."

In Luyksgestel tellen Wim en Dymph Claes ondertussen hun zegeningen. Want het is maar de vraag ze ooit nog terug kunnen naar hun huis. ,,Ook wij hebben een discussie met de verzekering. Kan het huis nog gemaakt worden? Of moet het plat? Wat de uitkomst ook wordt, we blijven op deze plek. Als het niet anders kan, blijven we hier kamperen. Hier liggen onze wortels."