Dat blijkt maandag uit een analyse van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
Het CBS keek met een analyse van de belastingaangiften van zzp'ers over 2014 voor het eerst naar het aandeel van de zelfstandigen dat niet bijdraagt aan de loon- en inkomstenbelasting, de oudedagvoorziening AOW, het nabestaandenpensioen (ANW) en langdurige zorg voor gehandicapten of bejaarden (WLZ).
In 2014 telde Nederland volgens het statistiekbureau 849.000 zzp'ers voor wie het ondernemerschap gold als belangrijkste of enige inkomstenbron. 314.000 van hen hoefden geen inkomstenbelasting te betalen, dankzij aftrekposten zoals de zelfstandigenaftrek en de MKB-winstvrijstelling, meldt de Volkskrant.
Door die belastingprivileges werd de eerste 24.000 euro aan inkomen niet belast. Dat is bijna vier keer zoveel als bij reguliere werknemers.
Daarbij moet wel in aanmerking worden genomen dat bij de 314.000 onderzochte zzp'ers niet werd gekeken of zij een partner hadden die wel inkomstenbelasting betaalde.
Solidariteit
209.000 zzp'ers in die groep hadden alleen een zzp-inkomen. De 105.000 die daarnaast nog een klein inkomen hadden, bijvoorbeeld uit een deeltijdfunctie, betaalde ook over die bijverdiensten geen belasting.
Vorige maand waarschuwde de Europese Commissie voor de grote groei van het aantal zzp'ers in ons land. Die bedreigt de solidariteit in het sociale stelsel, zeggen critici. Zzp'ers hebben bijvoorbeeld wel recht op AOW, maar betalen daar minder aan mee dan andere werkenden.
Volgens de Leidse hoogleraar sociale en fiscale regelgeving Koen Caminada worden de belastingvoordelen voor zzp'ers deels gecompenseerd door het feit dat zij zichzelf moeten verzekeren tegen bijvoorbeeld ziekte en werkloosheid en zelf hun pensioen moeten regelen. Door de hoge premies van de verzekeringen voor deze zaken besluiten veel zzp'ers zich niet te verzekeren.
Caminada: "Die hogere kosten zijn een argument voor het betalen van minder belasting - maar niet in de mate zoals nu het geval is."
Gedwongen zelfstandig
Denis Maessen, voorzitter van belangenvereniging Platform Zelfstandige Ondernemers, legt de schuld voor de scheefgroei bij "tien jaar economisch beleid - van overheden en bedrijven die mensen op straat zetten en dan zeiden: 'Kom maar terug als zzp'er'. Maessen wil dat die gedwongen zelfstandigen weer terug naar een baan worden begeleid.