Joris van Overeem bracht AZ na zeventien minuten spelen aan de leiding. Een kwartier later werd die voorsprong verdubbeld nadat Yassin Ayoub de bal in eigen doel had gewerkt.
Na een uur maakte Wout Weghorst de uitgangspositie voor de thuisploeg nog rooskleuriger. De spits maakte er op aangeven van Stijn Wuytens 3-0 van.
De return in Utrecht is zondag. De winnaar van de dubbele ontmoeting plaatst zich voor de tweede voorronde van de Europa League.
Beweeglijk
AZ was beweeglijk en aanvallend. Dat leidde al na ruim een kwartier tot de openingstreffer. De zeer actieve Van Overeem rondde een aanval af die door Weghorst en Calvin Stengs was opgezet.
De pas 18-jarige Stengs stond ook aan de basis van doelpunt nummer twee. De aanvaller zette voor, waarna Ayoub de bal uiterst ongelukkig en tussen de benen van Weghorst door in eigen doel werkte.
Het had halverwege zelfs al 3-0 voor de thuisclub kunnen zijn. Weghorst schoot echter over, na opnieuw voorbereidend werk van Stengs.
Na de hervatting ging AZ door met het creëren van kansen. Ridgeciano Haps speelde met een mooie solo Van Overeem vrij, maar die stuitte deze keer op de Deense doelman David Jensen van Utrecht.
Dreigend
De bezoekers stelden er vrij weinig tegenover. Soms was Sebastian Haller dreigend. Zo schoot de Fransman één keer uit de draai net naast.
In de 65e minuut viel misschien al wel de beslissing in de tweestrijd. Weghorst kopte mooi raak, nadat de bal van ver met veel gevoel door Wuytens op zijn hoofd was neergelegd.
Voor Utrecht zou het erg zuur zijn als Europees voetbal wordt misgelopen. De ploeg van trainer Erik ten Hag eindigde in de Eredivisie als vierde, met een voorsprong van dertien punten op nummer zes AZ.
De Alkmaarders hadden op hun beurt via de beker al Europees voetbal af kunnen dwingen. De finale in De Kuip werd echter verloren van Vitesse.