Fondsen verwachten het benodigde kapitaal op te halen met hogere beleggingsrendementen, maar of dit lukt, is nog maar de vraag. Dat meldt De Nederlandsche Bank (DNB) donderdag op basis van de herstelplannen die 181 fondsen hebben moeten inleveren.
In het meest ongunstige geval dreigen 56 fondsen in 2020 en 2021 op de pensioenen te moeten korten. Het gaat om twee miljoen pensioenen bij elf fondsen in 2020 en acht miljoen pensioenen bij 45 fondsen in 2021.
Deze fondsen hebben al sinds 2015 een te lage dekkingsgraad. Als de dekkingsgraad niet stijgt boven het wettelijk vereiste niveau van 104,2 procent, is een fonds wettelijk verplicht om te korten. In sommige gevallen kan er "aanzienlijk" gekort worden, merkt DNB op.
De dekkingsgraad toont aan in hoeverre een fonds in staat is om nu en in de toekomst pensioenen uit te kunnen keren.
Onzekerheid
Frank Elderson, directeur toezicht bij DNB, merkt op dat er nog veel onzekerheid is over de financiële toekomst van de fondsen, maar dat het de taak van de toezichthouder is om te waarschuwen voor het risico.
"Het is ook goed mogelijk dat fondsen uit de problemen groeien." Maar hij benadrukt dat juist over die onzekerheid niet "realistisch" wordt gecommuniceerd.
Volgens Elderson kan een grote meerderheid van de fondsen duidelijker informeren over hun herstelplannen en het eventueel korten van de pensioenen. "Er zijn onzekerheden bij. Die moet je niet verhullen."
Gevarenzone
Hij verwijst naar het beoogde hoge rendement waar de fondsen op inzetten om uit de gevarenzone te komen. In 2015 en 2016 hoopten de fondsen ook hogere rendementen te boeken, maar ze behaalden die niet. "We constateren dit dat dit enkele jaren terug ook is ingerekend en dat dit zich niet heeft voorgedaan."
Ook haalt hij het fragiele vertrouwen in pensioenfondsen aan. In een peiling van dit jaar vertrouwde de helft van de ondervraagden de pensioenfondsen. Daarmee hebben relatief minder respondenten vertrouwen in pensioenfondsen dan in banken en verzekeraars. "Niks is zo slecht als negatieve verrassingen", zegt Elderson.
ECB
In het meest gunstige geval hoeft geen van de fondsen de bijl in de pensioenuitkeringen te zetten. Als de bijvoorbeeld Europese Centrale Bank (ECB) de rente verhoogt en er wel een hoog rendement wordt behaald op beleggingen, hoeft er niet te worden gekort.
Maar ook als de dekkingsgraad van fondsen tussentijds toch boven het niveau van 104,2 procent uitkomt, start de vijfjaarsperiode opnieuw en hoeft er niet verplicht gekort te worden. Zo viel de dekkingsgraad bij sommige pensioenfondsen eind april al hoger uit.
Pensioenfondsen hebben de mogelijkheid om hun financiële positie te verbeteren met bijvoorbeeld een premieverhoging of uitstel van de jaarlijkse indexatie.