Formatie VVD, CDA, D66 en GroenLinks stukgelopen op migratie

'Het is niet gelukt. De gesprekken tussen VVD, D66, CDA en GroenLinks zijn beëindigd en zullen dus niet leiden tot een nieuw kabinet', zei Schippers in een toelichting aan de pers. Aanvankelijk hadden de vier partijen vandaag tot 20.00 uur willen onderhandelen. Ze zouden zelfs samen dineren, iets wat ze nog niet vaak hadden gedaan in de zeventien volle onderhandeldagen waarop ze elkaar de afgelopen weken troffen.

Maar even na zessen stuurde Schippers een persbericht uit: de verschillen bleken te groot om te overbruggen. In een aansluitende persconferentie lichtte ze toe dat vandaag het onderwerp migratie de druppel was gebleken. Maar ook op andere onderwerpen waren de verschillen groot en wellicht onoverbrugbaar. Ze noemde specifiek klimaat en inkomen. Precies deze drie thema's had Jesse Klaver, leider van de meest linkse partij aan tafel, aan het begin van de formatiegesprekken genoemd als cruciaal voor GroenLinks.

De informateur benadrukte dat de sfeer aan de onderhandelingstafel goed was en dat alle partijen een oprechte poging hebben gedaan 'om het onwaarschijnlijke mogelijk te maken'. 'Het liep niet vast op ieders inzet maar echt op de inhoud.' Ze stelde dat binnen en buiten de Stadhouderskamer 'ongelooflijk hard is gewerkt'. Maar de verschillen waren 'domweg' te groot.

Klaver voerde dit voorjaar campagne met een ruimhartig asielbeleid, een socialere inkomensverdeling en vergaande vergroening van Nederland. Aan de overkant van de onderhandelingstafel trof hij CDA-leider Sybrand Buma, die de plannen van GroenLinks in de campagne 'een nachtmerrie' had genoemd. Ook de VVD had in verkiezingstijd gewaarschuwd voor de duurzaamheidsdrift van Klaver.

Na de korte persconferentie van de informateur verlieten ook de vier partijleiders de Stadhouderskamer. Eerst Rutte, toen Buma, toen Pechtold en tot slot Klaver. Alle vier zeiden teleurgesteld te zijn en stelden gezamenlijk tot dit besluit te zijn gekomen.

Schippers schrijft eindverslag

Na het mislukken van deze coalitie moet de Tweede Kamer besluiten over het vervolg. Informateur Schippers zal 'zo snel mogelijk' haar eindverslag aanbieden aan de Kamer. Daarna vindt opnieuw een Kamerdebat plaats en zal een nieuwe informateur (of eventueel opnieuw Schippers) een tweede poging doen met een andere samenstelling van partijen. Mogelijk kloppen VVD, CDA en D66 aan bij de ChristenUnie waarmee zij eveneens een (krappe) meerderheid kunnen vormen in Tweede en Eerste Kamer. 

Het mislukken van deze eerste formatiepoging komt na een week waarin vooral over de positie van het CDA werd gespeculeerd. CDA-leider Sybrand Buma zou niet willen bewegen op het terrein van duurzaamheid, een onderwerp waar GroenLinks veel waarde aan hecht.

CDA-prominent Herman Wijffels haalde in het AD hard uit naar Buma, die volgens hem niets wist van duurzaamheid. Wijffels pleitte er zelfs voor dat VVD, D66 en GroenLinks de onderhandelingen zonder het CDA zouden voortzetten. De onderhandelaars gingen niet in op de verwijten van Wijffels, maar hielden, zoals zij dat al weken deden, routineus de kaken op elkaar.

De radiostilte was de afgelopen weken dusdanig succesvol dat de buitenwacht nauwelijks een idee had van het verloop van de gesprekken. Totdat aan het eind van een ogenschijnlijk normale maandag de partijen er plots een punt achter zetten.

_{Deze formatiepoging liep stuk op migratie. Weet u hoeveel verblijfsvergunningen er onder het vorige kabinet werden verleend? Teken het in onderstaande grafiek, en zie vervolgens of u gelijk heeft.}

Lees meer over de voorbije formatiepoging

Zo bouwde Schippers aan haar vierpartijenkabinet (+)
Uiterst behoedzaam bouwde Edith Schippers aan haar veelkleurige vierpartijenkabinet. Alleen al daarom is het menens met de formatie, zeiden Schippers-kenners afgelopen weekend tegen de Volkskrant. 'Edith houdt niet van rituele dansen.'

Coalitie van VVD, CDA, GL en D66: in Rheden werkt het al (+)
In de Gelderse gemeente Rheden keken ze met meer dan gemiddelde interesse naar de ontwikkelingen in Den Haag, en met enige kennis van zaken. Want in Rheden (44 duizend inwoners) hebben ze al ruim zeven jaar een groenrechtse coalitie.

Compromis is heilig in Nederlandse kabinetsformatie (+)
Hoe vanzelfsprekend is het eigenlijk dat alle meningsverschillen van de campagne moeten worden uitonderhandeld tot een compromiskabinet? Het moet de Hollandse poldergeest zijn.

Majeure aderlating: gedoodverfde opvolger van Rutte kondigt vertrek aan (+)
Ze wilde niet in de Kamer in en nee, weer Volksgezondheid zag ze ook niet zitten. Nu zegt Edith Schippers: ik 'verken', maar daarna ben ik weg.