In 2016 kocht 69 procent van de huishoudens wel eens fairtrade producten, in 2007 was dit nog 24 procent. "Het gaat hierbij om de aankopen van fairtrade levensmiddelen in supermarkten en winkels van mensen die zich niet per se bewust zijn van het feit dat ze fairtrade kopen", vertelt Peter d’Angremond, directeur van Max Havelaar Nederland.
"Duurzame producten zoals biologisch eten nemen in de supermarkten snel toe. Ook het aanbod in eerlijke of fairtrade producten neemt toe, maar dat geldt vooral voor mango's, bananen, chocolade, en koffie. Het is tegenwoordig bijna onmogelijk om in Nederland nog koffie te vinden die niet gecertificeerd is", vertelt professor Ruerd Ruben, verbonden aan de Wageningen universiteit als ontwikkelingseconoom.
"Supermarkten maken de stap om steeds meer fairtrade te verkopen. Daarbij is de ene supermarkt sneller dan de ander", aldus d'Angremond. "Wel hebben steeds meer supermarkten alleen nog fairtrade bananen in het assortiment, waardoor de consument niet meer hoeft te kiezen tussen een 'gewone' of een 'eerlijke' banaan."
Langzaam
Ruben zegt dat het jammer is dat we in Nederland nog achterlopen op het gebied van fairtrade producten. "In Nederland hebben we een vast ritme wat betreft de manier waarop we boodschappen doen. Mensen hebben verschillende motieven waarom ze producten wel of niet kopen. Iets kan goedkoop, duurzaam (biologisch), eerlijk (zoals fairtrade) of bijvoorbeeld lekker zijn."
"Mensen willen wel duurzame en eerlijke producten kopen, maar hebben geen zin om ernaar te zoeken. Ze willen vaak het liefst zo snel mogelijk door de supermarkt gaan en hun karretjes volladen", aldus d'Angremond. "In Nederland zijn we ons als consument niet heel bewust van wat we eten en geven daar relatief gezien weinig geld aan uit", zegt Ruben.
"Nederlanders geven meer geld uit aan de huur voor hun huis, terwijl Finland en Zwitserland ver vooruit lopen", vervolgt Ruben. "Het grootste taboe bij duurzame producten producten is de prijs. Aan de ene kant wil de consument duurzame en eerlijke producten kopen, maar aan de andere kant mag het niet teveel geld kosten", aldus d'Angremond.
"In Zwitserland is er bijvoorbeeld een supermarktketen die alleen eerlijke producten verkoopt. Omdat ze de consument geen keuze geven kiezen zij hier uiteraard voor deze producten", aldus de ontwikkelingseconoom. "In Nederland durven de grote supermarkten geen standpunt in te nemen, waardoor het niet opschiet. Iedereen zou tenminste een eerlijk assortiment moeten bieden."