Opinie: Gaat Kim Jong-un de atoombom gebruiken?

De nucleaire fabriek in Yongbyon inn Noord-Korea op archiefbeeld.

De nucleaire fabriek in Yongbyon inn Noord-Korea op archiefbeeld.

De wereld vraagt zich angstig af of de Noord-Koreaanse dictator Kim Jong-un de atoombom gaat gebruiken. De Nederlandse professor Henny Savenije, die in Zuid-Korea woont, denkt van niet.

Gaat Kim Jong-un de atoombom gebruiken? De hele wereld schijnt zich met die vraag bezig te houden. Alleen buurman Zuid-Korea niet. Een wonderlijke situatie. Vraag is hoe dat is ontstaan. Het algemene standpunt is dat Noord-Korea de schuldige is, maar zou het misschien de Verenigde Staten zijn? Daarvoor moeten we een stap terug in de geschiedenis.

De onderhandelingen die de Amerikaanse president George H.W. Bush begin jaren negentig met het land voerde waren succesvol. Noord-Korea bleek bereid zijn nucleaire wapens op te geven en weer toe te treden tot het verdrag van de ‘Non-proliferation of Nuclear Weapons’ (NPT). Noord Korea toonde zelfs op de televisie dat de koeltoren van zijn atoomreactor in Yongbyon opgeblazen werd. In ruil daarvoor kreeg het land weer zware olie. Bush cum suis zagen dit echter als een zwaktebod en eisten op een agressieve manier meer consessies. Zoals volledige toegang tot alle plekken die mogelijk relevant waren voor het atoomprogramma, inclusief militaire installaties. Noord-Korea weigerde dat. Het was in principe een uitnodiging om spionnen vrij spel te geven. Vervolgens plaatste Bush het regime op zijn lijst van de As van het Kwaad (Axis of Evil).

Het zuiden was in dezelfde periode (1993) net overgegaan naar een volledige democratie. De parades en dreigementen bij de buren maakten allang geen indruk meer. Er gebeurde toch nooit iets. De eerste drie presidenten waren centrum links en links. (Kim Young Sam, Kim Dae Jung en Ro Moo Hyun). Alledrie zochten ze met wisselend succes toenadering tot Noord-Korea. Er werd een industriepark opgezet in het Noorden (Gaesong) waar zakenlui uit Zuid-Korea bedrijfjes konden opzetten met arbeiders uit Noord-Korea. Er werden zelfs toertochten georganiseerd naar Gaesong en Mount Kumgan (de diamantbergen), opgezet door Hyundai Asan.

Na een aantal ongelukkige incidenten en een regimeverandering in beide landen begonnen de relaties te bekoelen. Niet alleen door het gedrag van Kim Jong-un, die zijn opvolging moest verzekeren, ook door Lee Myeong Bak van Zuid-Korea. Een conservatieveling die vond dat streng moest worden opgetreden tegen de noorderburen. Kim Jong-un wilde zich bewijzen en ging voort met het nucleaire programma. Ook om potentiële tegenstanders af te schrikken. Lee Myeong Bak beknotte de persvrijheid en wilde eigenlijk alleen slecht nieuws uit het noorden horen. Barack Obama bevroor daarop alle relaties met Noord-Korea en de relatie tussen noord en zuid verkilde verder. Ook de volgende Zuid-Koreaanse presidente Park Geun Hae was conservatief. Zij is een dochter van voormalige dictator Park Chung Hee.

Trump voerde in zijn eerste 100 dagen de spanningen nog eens op. Inmiddels is Park Geun Hae afgezet wegens corruptie. Zuid-Korea zit nu in een overgangsperiode. Verwacht wordt dat Moon Jea, de meest linkse kandidaat, de verkiezingen van morgen wint. Wanneer dat inderdaad gebeurt worden de dialoog, de hulpprogramma’s en andere zaken weer in gang gezet.

Waarom de boel in de westerse media zo wordt opgeblazen is onduidelijk. En fear mongering (bangmakerij) is big business . Er wordt veel geld aan verdiend. Kennelijk gaat de rest van de wereld daarin mee en Trump geeft daar een extra draai aan.

En dan nog dit: er zijn zoveel Noord-Koreaanse raketten tijdens de vlucht of bij de lancering ontploft dat het risico groot is dat een eventuele atoombom ook in Noord Korea zelf terecht komt. Kim Jong-un is niet zo gek, dat hij dat risico wil lopen. Tenzij Amerika inderdaad zo gek is om aan te vallen.

Henny Savenije doceert Engels en psychologie in Zuid-Korera. Hij is geboren in Nieuw-Buinen en is opgegroeid in Musselkanaal.