Direct naar artikelinhoud

Yomna reist het land door als boegbeeld van gezinshereniging

Portret van Yomna.

Amper twee jaar geleden woonde ze nog in Syrië en werd ze behandeld voor kanker. Nu zit Yomna (16) in Nieuw-Vennep op de middelbare school en reist ze het land rond. Ze geeft uitleg bij een documentaire over de komst van haar familie naar Nederland.

Nederlanders willen alles weten, constateert Yomna lachend. Dat merkt ze als ze leeftijdsgenoten ontmoet. "De eerste keer dat ik mijn taalmaatje tegenkwam, vroeg ze of ik een vriendje had. Zoiets ben ik niet gewend." En de nieuwsgierige Nederlandse aard steekt ook de kop op als ze bij filmvertoningen een zaal met honderd mensen te woord staat. "Altijd vragen ze: Hoe gaat het met je? Hoe is het met je ouders? Hoe gaat het met je gezondheid?"

De eerste keer dat ik mijn taalmaatje tegenkwam, vroeg ze of ik een vriendje had. Zoiets ben ik niet gewend
Yomna (16), vluchteling uit Syrië

Heel vreemd is het niet dat mensen dit willen weten. In 2014 werd bij Yomna het zogenaamde hodgkin lymfoom ontdekt, een vorm van lymfeklierkanker. In Hama, haar woonplaats in Syrië, onderging ze zware behandelingen. Slecht nieuws volgde: de kanker was niet verdwenen. Vanwege haar medische toestand, haar vaders politieke situatie en de oorlog die woedde, besloot vader Hassan in zijn eentje naar Nederland te vertrekken. In de hoop zijn familie via gezinshereniging zo snel mogelijk in veiligheid te brengen.

In Nederland ontmoette hij filmmaker Jiska Rickels. Ze raakten bevriend en Rickels volgde vanaf dat moment zijn gang langs alle asielinstanties. De beelden die ze filmde, vulde ze aan met video's en spraakberichten die een soms wanhopige Yomna en haar moeder vanuit Syrië via WhatsApp naar Hassan stuurden. Samen vormen ze de documentaire 'In Procedure', die vanavond op televisie wordt uitgezonden.

Een zielig mens

Vanaf de bank in de woonkamer van hun rijtjeshuis in Nieuw-Vennep, vertelt Yomna haar verhaal. In vrijwel perfect Nederlands, met slechts af en toe een foute woordkeus. "Ik moest heel erg tranen toen ik de documentaire voor het eerst zag".

Doordat haar situatie zo nijpend was, kreeg Yomna's vader binnen zeven maanden een verblijfsvergunning en toestemming voor gezinshereniging. Dat is enorm snel. Op 15 februari 2016 kwam het gezin aan in Nederland. Na onderzoeken in drie verschillende ziekenhuizen kreeg Yomna goed nieuws: de kanker was niet meer actief. De slechte cellen zitten er nog wel, maar vormen voorlopig geen gevaar.

Haar ouders zijn druk aan het inburgeren. "Bij mijn moeder gaat dat heel goed", vertelt Yomna stralend. "Voor mijn vader is het lastig. Hij heeft het moeilijk met alles wat hij heeft meegemaakt tijdens het vluchten."

De documentaire, die in december in première ging, had een grote invloed op hun leven. "Ik denk dat we hierdoor meer van elkaar houden. We zijn een tijd gescheiden geweest van onze vader. Door de documentaire konden we zien hoe hij heeft geleefd." Dat was niet makkelijk. "Mijn vader is een zielig mens geworden. Hij zat alleen, binnen vier muren, met weinig zorg."

Ongeduld

Yomna zelf zit in de derde klas van het VWO. Dat ligt aan haar vastberadenheid. "Iedereen noemt me ongeduldig, maar ik wil gewoon snel instromen." Ze begon, zoals alle vluchtelingkinderen, in een internationale schakelklas. "Ik dacht in het begin: Ik leer die taal in drie jaar nog niet." Het tegendeel is waar: als ze minder dan een jaar later naar Nieuw-Vennep moet verhuizen en ze weer in een schakelklas wordt gestopt, besluit ze dat ze daar geen zin in heeft. "Mijn zusje en ik spraken al Nederlands."

Dus besluit ze zelf een nieuwe, Nederlandse school te zoeken. "Via Google kwam ik bij het Herbert Visserscollege. Ik heb een mail gestuurd: 'Beste mevrouw, beste meneer. Wij zijn twee meisjes uit Syrië'." Ze werden op gesprek uitgenodigd en toegelaten. "Ik vroeg: Wanneer mag ik beginnen? Ze zeiden: We moeten eerst een rooster, een klas en een kluisje voor je regelen. Maar ik zei: Ik wil morgen beginnen." Het werd overmorgen.

Nederlanders moeten weten hoe het daar is, waarom wij hierheen komen
Yomna (16), vluchteling uit Syrië

Begrip

Naast haar school, reist Yomna in de avonden stad en land af voor vertoningen van 'In Procedure'. "Ik vind het nog iedere keer spannend. Weer nieuwe gezichten, nieuwe meningen." Toch denkt ze er niet over om ermee op te houden. "Ik wil de mensen in Syrië helpen. Nederlanders moeten weten hoe het daar is, waarom wij hierheen komen."

Yomna hoopt met de documentaire veel mensen te bereiken. "Ik heb gezien dat de PVV de tweede partij van Nederland is. Dus veel Nederlanders zijn tegen vluchtelingen. Ik snap het wel, wij komen uit een andere cultuur. Maar niet alle moslims zijn gevaarlijk. Ik hoop dat die PVV-stemmers de documentaire niet alleen zien, maar ook begrijpen."

'In Procedure' is vanavond te zien in 2Doc om 23.00 uur op NPO 2.