Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.
Bekijk hele krant

NRC Handelsblad

Samsom vroeg top PvdA geen verkiezing leiderschap te houden

Samsom vroeg de huidige PvdA-leider Lodewijk Asscher zich niet te kandideren. Dat blijkt uit een reconstructie van NRC.

Foto Remko de Waal/ANP

Voormalig PvdA-leider Diederik Samsom wilde niet dat er vorig jaar een lijsttrekkersverkiezing gehouden zou worden. Hoewel hij aanvankelijk enthousiast was over zo’n interne verkiezing, wilde hij bij nader inzien opnieuw lijsttrekker worden zonder dat er een ledenraadpleging aan vooraf ging. Aan de huidige PvdA-leider Lodewijk Asscher vroeg hij zich niet te kandideren.

Veel PvdA’ers denken dat de lijsttrekkersverkiezing een belangrijke oorzaak is geweest voor het monsterverlies bij de Tweede Kamerverkiezingen in maart dit jaar.

Uit een reconstructie blijkt dat zich vorig jaar achter de schermen een strijd heeft afgespeeld in PvdA-top over het leiderschap van Samsom. De rest van de partijtop – Asscher, partijvoorzitter Spekman en minister Jeroen Dijsselbloem (Financiën) – maakten Samsom tijdens geheime sessies in het Lloyd Hotel in Amsterdam duidelijk dat hij bereid moest zijn terug te treden indien zijn populariteitscijfers niet beter werden.

In het najaar zouden ze met z’n vieren beslissen of Samsom zich kon kandideren. Jeroen Dijsselbloem: „Hans [Spekman, red.] en ik hebben bij die bijeenkomsten in het Lloyd Hotel vanaf het begin gezegd: Diederik, laat ook ruimte in je hoofd voor de gedachte dat je een stap opzij moet doen, in het belang van de partij.”

Samsom kwam terug op lijsttrekkersverkiezing

Samsom wilde graag door en was in eerste instantie voorstander van een lijsttrekkersverkiezing. Na de zomer kwam hij daarop terug. Een strijd tegen Asscher, zo voorzag hij, zou schadelijk uitpakken voor de partij. Hij vroeg partijvoorzitter Spekman om af te zien van de ledenraadpleging. Toen Samsom hiervoor geen steun kreeg, kondigde hij aan zich als lijsttrekker te gaan kandideren. Dat leidde tot grote irritatie bij Asscher, Spekman en Dijsselbloem, die vonden dat hij zich niet aan de afspraken hield.

Asscher verschafte intern tot op het laatste moment geen helderheid over zijn ambities. Uiteindelijk stelde hij zich kandidaat als lijsttrekker en onttroonde hij Samsom. Tijdens die interne strijd viel hij Samsom hard aan op diens leiderschap. Na de zege van Asscher vertrok Samsom meteen als fractievoorzitter en Tweede Kamerlid.

Asscher had in de campagne voor de Tweede Kamerverkiezingen last van het beeld van de ‘broedermoord’ die hij op Samsom gepleegd zou hebben. En door het late tijdstip van de interne verkiezing was er te weinig tijd om Asscher neer te zetten als het nieuwe gezicht van de PvdA. De partij leed een historisch verlies van 29 Tweede Kamerzetels en heeft er nog negen.

Lees hier onze reconstructie: Doe het niet, Lodewijk, alsjeblieft