Direct naar artikelinhoud

Trump maakt de weg vrij voor oliewinning op de Noordpool

De noordoostelijke kustlijn van Groenland.

Oliewinning in de wateren van de Noordpool? In de Atlantische Oceaan bij de Amerikaanse oostkust? In natuurgebieden? Ex-president Barack Obama verbood het. Maar nu Donald Trump hem heeft opgevolgd, is er een kans dat er toch olie zal worden gewonnen in deze streken.

Op vrijdag, een dag voordat hij zijn honderdste dag als president beleeft, maakte de regering-Trump bij monde van minister Ryan Zinke een serie maatregelen op milieugebied bekend. Allereerst willen Trump en Zinke de lijst herzien van gebieden waar olie- en gaswinning nu taboe zijn. Dat kan betekenen dat oliewinning voor de Atlantische kust en in de Noordpool-wateren in de toekomst mogelijk wordt.

Trumps aankondiging is een reactie op een beslissing die Obama vlak voor zijn vertrek als president nam. Obama besloot toen een groot deel van de wateren rond Alaska én een groot deel van de Atlantische kuststrook – waar een diepe, visrijke canyon ligt – te vrijwaren van olieboringen. Hij achtte de risico’s van olie- en gaswinning in die gebieden te groot.

Obama maakte bij zijn besluit gebruik van een weinig gebruikte wet uit 1953. Die geeft een president de ruimte om mijnbouw en olie- en gaswinning te verbieden bij, bijvoorbeeld, koraalriffen. Volgens Obama kon zijn besluit niet worden teruggedraaid door latere presidenten, maar juristen betwijfelden dat.

Niet rendabel

De kans dat er snel naar olie wordt geboord in het Noordpool-gebied is niet groot. Het is onzeker hoe Trumps herziening uitvalt en hoeveel tijd hij ervoor nodig heeft – mogelijk jaren. Bovendien is oliewinning in het gebied bij de huidige prijzen (circa 50 dollar per vat) niet rendabel. Omstreden en lastig is die ook. Maatschappijen als Shell, ConocoPhillips en Statoil hebben de productierechten die zij in het gebied hadden opgezegd of verkocht. In Alaska komt Shell sowieso niet terug.

Trump wil nog meer herzien. Obama maakte tijdens zijn presidentschap regelmatig gebruik van zijn bevoegheid om gebieden de status national monument te geven. Heeft een gebied die status, dan mag er niet aan oliewinning worden gedaan. Trump wil nu laten nagaan of gebieden die status terecht hebben gekregen. Zo niet, dan zou ook daar oliewinning mogelijk worden. Obama gaf de status onder meer aan gebieden in de staten Utah en Nevada.

Herzien worden mogelijk ook de regels waaraan oliemaatschappijen moeten voldoen als zij olie winnen in de diepzee. Huidige regels verplichten oliemaatschappijen hun diepzee-installaties goed in de gaten te houden en hun apparatuur voor noodgevallen regelmatig te testen. Een deel van die regels is ingesteld na de ontploffing van het plaform Deepwater Horizon van BP in de Golf van Mexico.

Trump en Zinke willen de olie-industrie meer ruimte geven en daarnaast de VS minder afhankelijk maken van olie-importen. Milieu-organisaties hebben de herzieningen meteen bekritiseerd.

De regering-Trump worstelt volgens persbureau Bloomberg nog met het Klimaatakkoord, dat 195 landen hebben ondertekend en dat voorziet in terugdringing van de uitstoot van broeikasgassen en beperking van de opwarming van de aarde. Een deel van Trumps entourage zou van het akkoord af willen, een ander deel niet. Een deel van die laatste groep zou over de inhoud van het Klimaatakkoord willen heronderhandelen.  

Lees ook: De Noordelijke IJszee is mogelijk voor 2040 ijsvrij.