Niet werk of studie, maar huwelijk dwingt kinderen van migranten huis uit

Samen met hoogleraar Helga de Valk van het Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut (NIDI) bestudeerde Kleinepier een opvallend onderdeel van die integratie: wat gebeurt er als Turkse en Marokkaanse jongeren het huis verlaten? Er is wel gesuggereerd dat het met slaande deuren gaat: de jongeren komen in conflict met de traditionele cultuur van hun ouders en dus gaan ze al vroeg met ruzie het huis uit, eindelijk vrij van die knellende situatie.

Totdat Kleinepier zich voor zijn proefschrift met vragenlijsten vastbeet in de beweegredenen van de jongeren. 'Het blijkt compleet anders te zitten', zegt hij. Niet alleen blijven Turkse en Marokkaanse jongeren jaren langer thuiswonen dan autochtone jongeren; als ze eenmaal het huis verlaten, is niet zozeer werk of studie, maar het huwelijk vaak de reden.

Neem Turkse vrouwen. Studie of werk is maar voor een procent of 10 reden om het ouderlijk huis te verlaten, bij ruim de helft is dat het huwelijk. Ter vergelijking: van de autochtone jongeren verlaat 45 procent het huis voor werk of studie en maar zo'n 10 procent om samen te wonen of te trouwen, rapporteren de onderzoekers deze maand in het vakblad Journal of Comparative Family Studies.

Belangrijk, vindt Kleinepier. 'Als het gaat om integratie, ligt alle nadruk van beleidsmakers op hoe allochtonen het doen in het onderwijs en op de arbeidsmarkt. Hier zie je een groep die zich al direct vrijwel helemaal terugtrekt van de arbeidsmarkt. Als je al begint met een kind krijgen, wordt het steeds moeilijker om op latere leeftijd je achterstand nog in te lopen.'

Tom Kleinepier

Wie? Socioloog Tom Kleinepier.
Wat is z'n specialiteit? Demografie, kansen op de arbeidsmarkt en in onderwijs.
Originele titel publicatie? Leaving Home of Migrant and Dutch Young Adults: Parent-Child and Peer Relations.
Vrij vertaald? Migranten verlaten het huis veel vaker voor het huwelijk dan autochtonen.

Oplossing bedenken

Zou er een manier zijn om zulke patronen te doorbreken? De Marokkaanse en vooral de nog traditionelere Turkse jongeren zo ver krijgen dat ze het huis verlaten vanwege werk of studie in plaats van huisje-boompjebeestje? Het is op dat punt dat Kleinepier met zijn verontschuldigingen komt: de cijfers vaststellen is één ding, een oplossing bedenken een ander.

Ja, Turkse of Marokkaanse jongeren die meer omgaan met autochtone jongeren trouwen minder vaak vanuit huis. En, best een curieuze bevinding: Turkse en Marokkaanse jongeren die op een 'zwarte' school hebben gezeten, verlaten het huis gek genoeg juist vaker voor werk of studie dan jongeren die op een gemengde school zaten. 'Maar wat voor beleidsaanbevelingen uit zulke bevindingen moeten voortkomen, zou ik eigenlijk niet zo goed weten', zegt Kleinepier.

Eén aanbeveling kan de aan de TU Delft werkzame socioloog wel bedenken: misschien heeft het zin om universiteiten en hogescholen een vestiging te geven bij de migranten in de buurt. 'Zodat ze dicht bij huis kunnen studeren. Als je de verschillen kleiner wilt maken, is het creëren van gelijke kansen op de arbeidsmarkt toch het begin', zegt hij.

Uit de vergetelheid

Jaarlijks publiceren Nederlandse wetenschappers 172 duizend onderzoeken. In deze rubriek een greep uit de ontdekkingen die bijna onopgemerkt waren gebleven.