Direct naar artikelinhoud
Nobelprijs

Nobelprijs voor de vrede gaat naar president van Colombia

Nobelprijs voor de vrede gaat naar president van Colombia

Juan Manuel Santos, de president van Colombia, krijgt de Nobelprijs voor de vrede omdat hij de bloedige burgeroorlog in zijn land tot een einde heeft gebracht. Dat heeft het Noorse Nobelcomité vandaag bekendgemaakt in Oslo. Santos sloot onlangs een vredesakkoord met de FARC.

Het akkoord moet een eind maken aan 52 jaar burgeroorlog in Colombia waarbij naar schatting 220.000 mensen zijn omgekomen. De ongeveer zevenduizend rebellen van de Revolutionaire Strijdkrachten van Colombia (FARC) leggen volgens het akkoord de wapens neer in ruil voor een terugkeer in de maatschappij. De beweging wil verder als een politieke partij.

Maar een week geleden lieten Colombianen via een referendum weten dat ze daar niet op zitten te wachten. Het nee-kamp won met een minieme meerderheid: 50,21 procent van de Colombianen stemde tegen, 49,78 procent was voor.

Veel Colombianen vinden dat de FARC er op deze manier te makkelijk vanaf komt. De rebellen hebben veel moorden gepleegd en mensen ontvoerd. Ondanks de uitslag draagt het comité de prijs op aan het gehele Colombiaanse volk, dat in de strijd van ruim vijftig jaar tussen rebellen en regering grote offers heeft gebracht. 

Een woordvoerster zei dat Santos de prijs bewust niet deelt met de FARC, omdat hij en niet de rebellen 'de drijvende kracht' achter het vredesproces was. Het Nobelcomité vindt dat de uitslag van het referendum niets zegt over de inzet van Santos voor vrede.

Tegenslag
Santos heeft na de uitslag van het referendum gezegd met alle politieke partijen te willen overleggen om een uitweg in het vredesproces te vinden.
Het Nobelcomité prijst de manier waarop hij met de tegenslag omgaat. Santos heeft namelijk beloofd dat hij ervoor gaat zorgen dat de uitslag de stabiliteit in Colombia niet gaat beïnvloeden. 

De Nobelprijs voor de vrede is een prestigieuze prijs die wordt uitgereikt aan iemand die zich heeft ingezet voor bevordering van vrede. Santos laat in een reactie weten zich in te blijven zetten voor vrede, zolang hij achter zijn bureau zit en regeert.

De rechtse Santos is president sinds 2010. Daarvoor bekleedde hij belangrijke ministersposten (Defensie, Financiën, Economie). Hij studeerde aan de Harvard Universiteit in de Verenigde Staten en de London School of Economics in Groot-Brittannië. Hij is afkomstig uit een zeer machtige Colombiaanse familie.

Onder Santos' leiding als minister van Defensie bracht het Colombiaanse leger de gevreesde guerrillabeweging FARC zware klappen toe. Hij kreeg echter ook kritiek te verduren, toen bleek dat militairen inwoners van sloppenwijken vermoordden en de slachtoffers werden bestempeld als terreurverdachten.

Favorieten
De Nobelprijs voor de vrede is steevast een verrassing. In de aanloop naar de uitreiking zetten wedkantoren niet Paus Franciscus, Angela Merkel of een ander bewindspersoon bovenaan, maar juist burgers die goed doen. Zoals de Witte Helmen, een groep van drieduizend Syrische vrijwilligers die te hulp schieten na luchtaanvallen, explosies en andere calamiteiten.

Naast de Witte Helmen was ook een groep Grieken favoriet. Eilandbewoners redden vorig jaar duizenden vluchtelingen van verdrinken. Een foto van Emilia Kamvisi, een 86-jarige vrouw die een op Lesbos een Syrische baby de fles gaf, ging de wereld rond. 

Ook Nadia Murad werd genoemd, eenYezidimeisje dat na drie maanden van dagelijkse verkrachtingen door IS-terroristen wist te ontsnappen. Zij is nu VN-ambassadeur tegen mensenhandel en genocide.

Moleculaire motoren en etende cellen
Vorig jaar kreeg een Tunesisch politiek overlegorgaan, het Nationale Dialoog Kwartet, de onderscheiding. Dat was een onverwachte keuze. Het overlegorgaan speelde volgens het Nobelcomité 'de bepalende rol in het bouwen van een pluralistische democratie in Tunesië'.

Afgelopen week was de Nederlander Ben Feringa een van de drie winnaars van de Nobelprijs voor scheikunde. Hij ontving de prijs samen met de Fransman Jean Pierre Sauvage en J. Fraser Stoddart voor hun onderzoek naar 'de kleinste machines': moleculaire motoren.

Ook werden deze week de prijzen voor geneeskunde en natuurkunde uitgereikt. De Japanner Yoshinori Ohsumi won in de eerste categorie voor zijn onderzoek naar hoe cellen zichzelf schoon houden, de Britten David Thouless, Duncan Haldane en Michael Kosterlitz in de laatste categorie voor onderzoek naar 'ongewone staten die materie kan aannemen'. Komende donderdag wordt de Nobelprijs voor literatuur uitgereikt.