Direct naar artikelinhoud
Defensie

Project Apollo: samen met de Duitsers tegen Rusland

Militairen op de legerbasis Namfi op Kreta.

De militaire samenwerking tussen Nederland en Duitsland op gebied van luchtverdediging is in een stroomversnelling gekomen. Nauwelijks tien maanden na de start van de samenwerking oefenden deze week Duitse en Nederlandse militairen onder één commando. De landen noemden de groeiende dreiging vanuit Rusland als belangrijkste reden voor die samenwerking. "De geopolitieke omgeving van de Navo is dramatisch gewijzigd", zo zei de Duitse luitenant-generaal Naskrent.

Om deze stap het nodige gewicht te geven, heeft die een naam gekregen: project Apollo. Het einde van deze vorm van internationale samenwerking is nog niet in zicht, liet generaal-majoor Martin Wijnen weten. Wat Wijnen betreft kan dergelijke integratie niet alleen op meerdere terreinen worden toegepast, maar zelfs ook met andere landen.

Deze week lanceerden de twee landen zestien Patriotraketten onder een gezamenlijk commando vanaf de Navo-basis op Kreta. Na afloop van die succesvol verlopen oefening wees Wijnen in zijn toespraak op de bommen die Syrische steden nog dagelijks in ruïnes veranderen. Dit bewijst volgens hem de bittere noodzaak van een geloofwaardige luchtverdediging om militaire eenheden, maar vooral Europese steden en bevolking tegen dit soort aanvallen te beschermen.

Apollo is een vervolg op twee andere recente Duits-Nederlandse projecten waarin bijvoorbeeld een Duits tankbataljon in een Nederlandse brigade werden opgenomen en samenwerking van luchtmobiele eenheden. Het tekenen van het samenwerkingsdocument had meer dan alleen een symbolische waarde. "Belangrijker dan het zwaaien met vlaggen en doorknippen van lintjes, is dat we hier laten zien dat we over een geloofwaardig middel beschikken om vijandelijke aanvallen af te slaan of te voorkomen", zo zei Wijnen, plaatsvervangend commandant van de landstrijdkrachten.

We laten zien dat we over een geloofwaardig middel beschikken om vijandelijke aanvallen af te slaan of te voorkomen
Martin Wijnen, generaal-majoor

Bezuinigingen
Een andere reden voor de integratie is dat door bezuinigingen de Nederlandse luchtafweer onder een kritische grens dreigde te komen. En dat vervolgens samenwerking werd gezocht met Duitsland lag voor de hand. Met dit land werkt Nederland al tientallen jaren nauw samen op defensiegebied. "De culturele verschillen zijn er natuurlijk nog wel", zegt Wijnen. "Maar ik werk samen met Duitse officieren die ik ken van de tijd dat ik in 1989 in Seedorf was gestationeerd. Dat vertrouwen is door de jaren heen gegroeid."

Dat het Nederlandse leger met dit soort overeenkomsten een klein stukje van zijn zelfstandigheid prijsgeeft, ziet hij niet zo. "We handelen nu al vanuit een internationaal verband. Dat kan ook niet anders. Deze nieuwe stap doen we uit een weloverwogen eigenbelang van Nederland."

Bij de ondertekening was van Duitsland en Nederland een zware delegatie van landmacht, luchtmacht en marine aanwezig om het belang ervan te onderstrepen. Dreiging op de oost-flank van het Navo-verdragsgebied liep als een rode draad door de gesprekken met militairen.

Hybride methodes
Wijnen kenschetst de handelingen van Rusland als 'hybride'. "Naast de gewone oorlogsvoering zoals het innemen van de Krim, gebruiken ze veel andere methoden. Via de sociale media proberen ze verdeeldheid te zaaien in omringende landen. Op cybergebied zijn ze heel actief. Dat gebeurt waar we bijstaan, maar we weten niet goed hoe daar mee om te gaan."

Die veranderde houding van Rusland zijn voor de Navo en Nederland bepalend in de opvattingen over veiligheid. Na ruim twee decennia waarin de krijgsmacht zich richtte op stabilisatie van internationale vuurhaarden werden onderdelen als luchtafweerinstallaties en tanks afgebouwd. Sinds de top in Wales in 2014 is, onder meer naar aanleiding van de inname van de Krim door Rusland, de koers gewijzigd in de richting van bescherming van de grenzen van de Navo-landen.

Vandaag in Trouw: Op Kreta oefenen met de Duitsers.