Direct naar artikelinhoud
Gezondheid

Is met de kaart betalen beter om hygiënische redenen?

Het nieuwe bankbiljet van 50 euro.

Geld is vies, schreef een journalist van Scientific American eerder dit jaar. Het zit vol ziekmakende bacteriën. Misschien moeten we de flappen volledig uit onze portemonnee verbannen, opperde ze. Dat wordt dus met de kaart betalen. Of niet?

Het lijkt levensmiddelenmicrobioloog Rijkelt Beumer (Wageningen Universiteit) sterk dat mensen ziek worden van geld. "Tenzij je het opeet of er veel te weinig van hebt misschien", reageert hij droogjes. 

En toch: in allerlei studies worden veroorzakers van griep en verkoudheid of voedselinfecties als salmonella aangetroffen op bankbiljetten (op muntgeld overleven bacteriën moeilijker). Ook blijkt het er te stikken van de Staphylococcus aureus, een bacterie die op onze huid en in de neus leeft − meestal volledig onopgemerkt, maar bij beschadigde huid of slijmvliezen kan ze tot infecties leiden.

"Het probleem van dit soort onderzoek, micro-organismen zoeken in je directe omgeving, is dat het mensen vooral bang maakt", stelt Beumer. "Wat moet je ermee? Elke keer handen wassen als je iets hebt aangeraakt? Of zelfs desinfecteren? Onbegonnen werk."

Kunststof of katoen

Toch deed Beumer zelf ook onderzoek naar bacteriën op geld. Zo was hij in 2010 betrokken bij een internationale studie waarin 1.280 bankbiljetten uit restaurants in tien verschillende landen werden vergeleken. De belangrijkste conclusie: in arme landen is het geld gemiddeld meer bezoedeld dan in welvarende landen, waarschijnlijk omdat het daar minder vaak wordt vervangen. Verder was geld op basis van kunststof, zoals onder meer in Australië wordt gebruikt, hygiënischer dan het materiaal op basis van katoen dat veel andere landen gebruiken.

Van de onderzochte landen kwam Australië, door het materiaal én de welvaart, als land met het schoonste geld uit de bus. In China waren de briefjes het smerigst.

'Wat moet je ermee? Elke keer handen wassen als je iets hebt aangeraakt? Of zelfs desinfecteren? Onbegonnen werk'
Rijkelt Beumer, levensmiddelenmicrobioloog

Leuk om te weten, maar sta daar de volgende keer dat u contant afrekent vooral niet te veel bij stil. Beumer: "De mens is zelf, op uitzonderingen als de toiletpot en tuin na, een grotere drager van micro-organismen dan de voorwerpen uit zijn omgeving."

Zolang de bacteriën op die voorwerpen je lichaam niet binnenkomen, is er niets aan de hand. "Gelukkig beschermt onze intacte huid, samen met de daarop aanwezige micro-organismen, ons tegen binnendringers."

Geen handen schudden

Natuurlijk, in theorie kun je een griepje oplopen als je na het aanraken van besmet geld aan je neus jeukt of je vingers aflikt. Maar dat risico loop je bij bijna alles wat je aanraakt. Waar zowel met voedsel als geld wordt gewerkt, zoals in een restaurant, kan het helpen om automatisch openende deuren en kranen te installeren. En op speciale afdelingen van ziekenhuizen kun je ervoor kiezen geen handen te schudden.

Maar het idee om te stoppen met contant betalen om hygiënische redenen noemt Beumer 'kul'. "Als betaalkaarten massaler worden gebruikt, komt er vast weer iemand die díé microbiologisch gaat onderzoeken."