Direct naar artikelinhoud
wetenschap

Aspergerobot stuurt steker straks naar huis

De automatische aspergeoogstmachine maakt op een veld van 40 hectare 60 tot 75 paar handen overbodig.

Nog even en aspergeteler Martens in het Nederlands Limburgse Tienray kan de aanmeldformulieren in het Nederlands, Pools en Roemeens voor seizoenarbeiders van zijn website halen. Het selecteren en steken van asperges is dan een klus voor een robot. De Nederlandse machine maakt op een veld van 40 hectare 60 tot 75 paar handen overbodig.

De machine, gebouwd door Cerescon in Heeze, gaat dit aspergeseizoen op drie plaatsen in de Nederlandse provincies Brabant en Limburg proefdraaien onder het wakend oog van onderzoekers van de Wageningen Universiteit

Het idee voor een robot ontstond al rond de millenniumwisseling toen de Brabantse aspergeteler Marc Vermeer zijn broer Ad, een uitvinder, uitdaagde een aspergesteekrobot te bedenken die dat werk van mensen overneemt. Personeelskosten maken de helft van de kostprijs van een asperge uit. Om die reden spelen grotere bedrijven al langer met de gedachte de teelt over te brengen naar lagelonenlanden. De aspergesteekmachine kost 500.000 tot 600.000 euro, maar Vermeer zegt dat de robots zichzelf na drie seizoenen terugverdienen.

De aspergesteekmachine kost 500.000 tot 600.000 euro, maar Vermeer zegt dat de robots zichzelf na drie seizoenen terugverdienen

Cerescon wil volgend jaar de eerste machines op projectbasis verkopen. Zeven bedrijven die betrokken zijn bij de ontwikkeling hebben belangstelling getoond. Of ze tot aanschaf overgaan, hangt af van de uitkomsten van het praktijkonderzoek op de Brabantse en Limburgse aspergevelden. Piet Beurskens van gewassenveredelaar Limgroup, een van de geïnteresseerde bedrijven, wil bijvoorbeeld eerst weten of de volautomatische oogst niet te veel beschadigde asperges oplevert.

Robot detecteert goede lengte, snijdt de stengel af en schudt het zand ervanaf

Cerescon is niet de eerste die zich waagt aan een asperge-stekende automaat. Met onderzoekssubsidie van de Europese Unie zijn de afgelopen jaren prototypen ontwikkeld door verschillende bedrijven, zoals Bizoon in Bremerhaven. Maar de Heezenaren lijken nu als eersten met een variant te komen die commercieel interessant is.

Slechts twee mensen nodig

De robot detecteert welke asperge de goede lengte heeft (25 centimeter), snijdt de stengel af, schudt het zand ervanaf en herstelt het opgehoogde zandbed waarin telers de plant laten groeien. Er zijn nog maar twee mensen nodig voor de aspergeoogst: iemand om de volle kistjes weg te zetten en iemand om de tractor die de automaat over het veld trekt te besturen.

De grootste technische uitdaging voor Cerescon was iets bedenken waardoor de machine kan "zien" welke asperges oogstrijp zijn. Het apparaat doet dat door de lengte van de asperges te meten. Bij de handmatige oogst wordt de asperge gestoken zodra zijn kopje uit de grond steekt. Dan moet hij ook snel worden geoogst, omdat het kopje anders verkleurt onder invloed van het zonlicht en de asperge dan minder geld opbrengt, aldus Vermeer. "Mijn broer vond dat we de asperge moesten detecteren en oogsten voordat hij zichtbaar is, dus ondergronds." Radar was daarvoor een mogelijkheid, net als röntgenstraling, maar die toepassingen bleken niet ideaal.

Slechts twee mensen nodig

Uiteindelijk is Cerescon op een sensor uitgekomen die verschillen in vochtigheid van de bodem kan meten. "Een asperge bestaat voor wel 90 procent uit water. Daarmee onderscheidt hij zich van de omringende vochtige grond", zegt Chris de Visser, bedrijfsontwikkelaar aan de Wageningen Universiteit waar onderdelen van de robot zijn getest. "De grond is altijd droger dan de asperges, ook als het heeft geregend." De vochtsensor heeft daarnaast het voordeel dat hij de stengel niet hoeft aan te raken. Dat verkleint het risico dat de machine de asperge beschadigt. De robot trekt de sensor omhoog, zodra die een rijpe asperge op zijn pad vindt.