Mijn nieuws Podcasts Digitale krant Puzzels
Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.
Terug naar de krant
Gesloten liveblog

Teruglezen: Macron en Le Pen in tweede ronde Franse verkiezingen

Lees hier het verloop van de eerste ronde van de Franse presidentsverkiezingen terug. De tweede ronde volgt op 7 mei en gaat tussen Emmanuel Macron en Marine Le Pen.

  • Sjoerd Klumpenaar

We sluiten het liveblog

Hoewel er nog stemmen worden geteld, lijkt Emmanuel Macron de meeste stemmen te hebben gehaald van alle kandidaten in de eerste ronde van de Franse presidentsverkiezingen. Marine Le Pen van het Front National werd op een kleine achterstand tweede, waardoor zij en Macron op 7 mei tegenover elkaar staan in de beslissende tweede ronde.

De verkiezingsavond is een afrekening gebleken van het Franse politieke establishment. Zowel de Republikeinen als de socialisten, die het land de afgelopen vijftig jaar bestuurden, leden een gevoelige nederlaag. Kort na de eerste prognose riepen zowel PS-kandidaat Benoît Hamon als François Fillon van Les Républicains hun achterban op om over twee weken op Macron te stemmen. Hiermee hopen ze een overwinning van Le Pen te kunnen voorkomen.

De voorlopige uitslag bij 96 procent van de getelde stemmen:

Laatste stemmen worden geteld: Macron loopt iets uit

Met bijna 90 procent van de stemmen geteld lijkt Emmanuel Macron zijn voorsprong op Marine Le Pen zoals verwacht te vergroten. Macron krijgt 23,50 procent van de stemmen, waar Le Pen voor alsnog blijft steken op 22,08 procent.

Euro stijgt op financiële markten

Op de financiële markten wordt opgelucht gereageerd op de uitkomst van de eerste ronde van de Franse presidentsverkiezingen. De euro bereikte twee uur na de eerste prognose de hoogste notering in vijf maanden tijd ten opzichte van de Aziatische valuta, zo meldt Reuters. De Japanse yen, die bekend staat als een 'safe haven' in de valutahandel, verloor 2,6 procent van zijn waarde ten opzichte van de euro. Ten opzichte van de dollar steeg de euro 1,2 procent in waarde.

De Franse presidentsverkiezingen worden als graadmeter voor de toekomst van de euro gezien. In het geval dat niet Macron, maar een van de eurosceptische linkse kandidaten het had mogen opnemen tegen Marine Le Pen, werd voor het voortbestaan van de gemeenschappelijke munt gevreesd.

Ruim 80 procent geteld - verschil blijft klein

Dat Le Pen en Macron de tweede ronde gaan beslissen is zeker, maar de verschillen zijn klein. Met 81 procent van de stemmen geteld, blijft het verschil tussen Marine Le Pen en Emmanuel Macron klein. Laatstgenoemde gaat aan de leiding met iets meer dan een half procentpunt voorsprong. (23,28 procent van de stemmen).

Drie arrestaties na opstootjes Parijs

Na de al eerder gemelde opstootjes in Parijs zijn drie relschoppers door de politie gearresteerd. Twee anderen raakten gewond, zo meldt het Duitse persbureau DPA. Ongeveer driehonderd demonstranten gaven gehoor aan de oproep van antifascistische en antikapitalistische organisaties om de straat op te gaan.

  • Etienne Verschuren

Merkel wenst Macron 'succes'

De Duitse bondskanselier Angela Merkel heeft Macron zondag gefeliciteerd met zijn verkiezingsresultaat. Volgens een woordvoerder heeft ze Macron "succes gewenst".

Woordvoerder van Merkel: goed dat Macron succes had met koers voor sterk Europa en sociale markteconomie. Alle sterkte komende twee weken https://t.co/Utqr692wEO

— Juurd Eijsvoogel (@JuurdEijsvoogel) April 23, 2017

Ook komen er felicitaties uit Brussel: EU-buitenlandchef Mogherini en EU-president Juncker feliciteerden Macron.

Twitter avatar FedericaMog Federica Mogherini Voir les drapeaux de la #France et de l'#UE saluer le résultat de @emmanuelmacron, c'est l'espoir et le futur de notre génération

33,2 miljoen stemmen geteld: Macron aan kop

Inmiddels zijn 33,2 miljoen stemmen geteld en met 23,11 procent gaat Macron voor het eerst aan de leiding. Hij laat Le Pen (23,08 procent) nipt achter zich. Macron zal naar verwachting verder uitlopen, omdat de stemmen uit grote steden grotendeels nog moeten worden geteld.

Macron: in een jaar het gezicht van de Franse politiek veranderd

Emmanuel Macron heeft zondagavond in een verkiezingsspeech benadrukt dat hij een president wil zijn van patriotten, tegen de dreiging van nationalisten. Hij riep op tot nationale eenheid en zei het gezicht van de Franse politie "in één jaar te hebben veranderd". Macron sprak van hoop "voor ons land en voor Europa". Hij zei het Europese project te willen herstarten.

Twitter avatar petervermaas Peter Vermaas Vanaf de eerste campagneweek heeft Macron zijn vrouw Brigitte aan de Fransen voorgesteld. Nu wijkt ze geen seconde van zijn zijde.
Twitter avatar petervermaas Peter Vermaas Van Brigitte, Macrons oude lerares Frans, gaan we nog veel horen. Ze staan nu beiden op het podium.
Twitter avatar petervermaas Peter Vermaas Macron lijkt voor het eerst een beetje verbaasd dat hem dit gelukt is. Bijzonder blik. "Voilà", zegt hij.
Lees ook het profiel van Macron: ‘Politieke ufo’ die positivisme uitstraalt

28 miljoen stemmen geteld: Macron komt dichterbij

Inmiddels zijn 28 miljoen stemmen geteld en het gat tussen Le Pen en Macron wordt, zoals ook werd verwacht, kleiner: Le Pen heeft 23,60 procent van de stemmen, Macron 22,78 procent. Fillon wordt volgens de nieuwe voorlopige cijfers gesteund door 19,69 procent, Mélenchon door 18,43 procent.

De resultaten uit de grote steden zijn nog altijd niet opgeteld bij de laatste cijfers. Ongeveer 46 miljoen Fransen mogen hun stem uitbrengen.

'Macron wint tweede ronde met 62 procent van de stemmen'

De uitslagen van de eerste ronde zijn nog niets eens officieel vastgesteld, of er wordt al gespeculeerd over de uitkomsten van de tweede ronde. Volgens onderzoeksbureau Ipsos zal Macron in die tweede ronde 62 procent van de stemmen behalen tegenover 38 procent voor Le Pen. Harris Interactive gaat er zelfs vanuit dat Macron 64 procent van de stemmen binnenhaalt.

Mélenchon wil nog niet op de zaken vooruitlopen

In tegenstelling tot de andere presidentskandidaten wil de linkse Jean-Luc Mélenchon nog geen uitspraken doen over een verkiezingsnederlaag voor zijn partij. Ook weigert hij voorlopig een kandidaat te steunen voor de tweede stemronde:

Twitter avatar petervermaas Peter Vermaas Mélenchon nu. Weer ouderwets boos, hebben we lang niet gezien. Hij wil de echte uitslagen afwachten.
Twitter avatar petervermaas Peter Vermaas Mélenchon: "Ik zal daarom nu niets meer doen of zeggen."
Twitter avatar mwleijendekker Marc Leijendekker Mélenchon geeft nederlaag nog niet toe. Wil cijfers Binn. Zaken die voor middernacht zijn aangekondigd afwachten.

Twintig miljoen stemmen geteld: Le Pen aan kop, maar grote steden nog niet meegerekend

Volgens het Franse ministerie van Binnenlandse Zaken heeft Marine Le Pen na twintig miljoen getelde stemmen 24,38 procent van de stemmen binnengehaald. Macron volgt met 22,19 procent, Fillon met 19,63 procent en Mélenchon met 18,09 procent. Het ministerie benadrukt dat de stemmen die zijn uitgebracht in de grote steden hier nog niet bij zijn opgeteld. Naar verwachting is de aanhang van Le Pen naar verhouding groter buiten, dan binnen de grote steden.

Geert Wilders feliciteert Le Pen met "geweldig nieuws"

PVV-voorman Geert Wilders heeft Marine Le Pen gefeliciteerd met het voorlopige verkiezingsresultaat. In een reactie aan ANP spreekt Wilders van "geweldig nieuws":

"Een prachtige dag voor patriotten binnen en buiten Frankrijk die meer nationale soevereiniteit en minder EU en immigratie willen."

Via Twitter maakte Wilders zijn felicitatie bekend:

Linkse activisten raken slaags met politie in centrum Parijs

Radicaal linkse activisten zijn zondagavond slaags geraakt met de politie op Place de la Bastille in het centrum van Parijs. Wat begon als een rustige demonstratie, liep uit de hand toen bekend werd dat Marine Le Pen naar de tweede ronde gaat. De zogeheten "Antifa's" (een afkorting voor antifascisten) gooiden vuurwerk en flessen naar de politie, meldt Le Parisien. De oproerpolitie zette traangas in.

Le Pen: dit is een historisch verkiezingsresultaat

Bij de verkiezingsavond van Front National heeft Marine Le Pen gesproken van een "historisch verkiezingsresultaat":

Twitter avatar petervermaas Peter Vermaas Le Pen spreekt nu over "historisch resultaat". Vraag is hoe ze denkt extra stemmen te krijgen in tweede ronde.

Volgens Le Pen is het tijd om het "Franse volk van de arrogante elite te bevrijden". Ze riep alle "partriotten" op haar te steunen en beloofde het Franse volk te zullen beschermen tegen de mondialisering.

Twitter avatar arvankampen Anouk van Kampen Ter afsluiting staat de hele partij op het podium het volkslied te zingen. En de zaal doet enthousiast mee, zwaaiende vlaggen.
Lees ook het stuk van Peter Vermaas over hoe Marine Le Pen de partij overnam van haar vader: Jaren werken aan een partij die wel goed ligt

Nederlandse Europarlementariërs reageren verheugd op prognoses

Europarlementariër voor D66 Sophie in ’t Veld heeft Emmanuel Macron gefeliciteerd met zijn verkiezingsresultaat:

"D66 is zeer verheugd dat Macron mogelijk de nieuwe president van Frankrijk wordt. Een progressieve, pro-Europese president in het Elysée is goed nieuws voor Frankrijk én goed nieuws voor Europa."

Wim van de Camp, Europarlementariër voor het CDA, via Twitter:

Twitter avatar WimvandeCamp Wim van de Camp CDA Nieuwe hoop voor Europa en het EU project: @EmmanuelMacron door naar tweede ronde. Maar signalen van Mevr. LePen stemmers echt serieus nemen

Volgens NRC-correspondent in Brussel Stéphane Alonso zijn de reacties "veelzeggend" voor hoe er in Brussel over het algemeen gereageerd wordt op de kopppositie van Macron in de prognoses.

Volg de uitslagen van de Franse verkiezingen hier op de voet

Op de volgende website worden de prognoses van onderzoeksbureaus Ipsos, Elabe, Ifop, TNS Sofres en Harris Interactive van minuut tot minuut bijgehouden:

Ook Fillon erkent verlies: dit is mijn verantwoordelijkheid

Net als Benoît Hamon heeft ook de conservatieve kandidaat François Fillon de nederlaag voor zijn partij toegegeven. Fillon stelde dat hij alleen verantwoordelijk is voor het verlies:

Fillon riep zijn aanhang op in de tweede stemronde voor Macron te stemmen:

Twitter avatar mwleijendekker Marc Leijendekker Ook Fillon erkent nederlaag #Frankrijk. Hekelt intolerantie Le Pen. Roept op 'tegen extreem-rechts' te stemmen, dus voor Macron.
Twitter avatar arvankampen Anouk van Kampen Bij het Front National verbaast dit ze niet. Briois: "Oja joh? Tja, Macron is praktisch Fillon z'n zoon. Ze doen ma… https://t.co/qljQ28yiiL

Euforie bij aanhang Macron na eerste prognose

De aanhang van Emmanuel Macron heeft bij de verkiezingsavond met grote vreugde gereageerd op de eerste prognose:

Twitter avatar CPietralunga Cédric Pietralunga À la soirée électorale d'@EmmanuelMacron au moment de la révélation des résultats #campagne https://t.co/xV8Dc3Vo2U
Lees hier het profiel dat Peter Vermaas eerder schreef van Macron: En Marche!: de verrassende opmars van de liberaal Macron

Premier en minister roepen Franse volk op in tweede ronde op Macron te stemmen

In navolging van Hamon heeft ook de socialistische Franse premier Bernard Cazeneuve het Franse volk opgeroepen in de tweede ronde te stemmen op Macron, en niet op Front National.

Twitter avatar petervermaas Peter Vermaas Ook premier Cazeneuve roept nu op tot stem voor Macron. Het "systeem", zullen ze bij het FN zeggen, trekt de muren op.

Datzelfde deed minister van Buitenlandse Zaken Jean-Marc Ayrault:

Twitter avatar jeanmarcayrault Jean-Marc Ayrault Un choix clair : toute la gauche, tous les républicains doivent se mobiliser pour voter E.Macron, pour la France, la République, l'Europe

PS-leider Hamon erkent zware nederlaag

De socialistische kandidaat Benoît Hamon, die 6,2 procent van de stemmen behaalde, heeft zijn verlies erkend en spreekt van een "historische straf" voor zijn partij. Ondanks de zware nederlaag is links volgens Hamon "niet dood" in Frankrijk. Hij roept Franse kiezers op in de tweede ronde voor Macron te stemmen en Front National zo te verslaan.

Twitter avatar petervermaas Peter Vermaas 6,2% voor Hamon is echt catastrofaal voor de PS. Maar onder de 5% had hij zijn campagne moeten terugbetalen en was de PS failliet geweest.
Twitter avatar pvdmeersch peter vandermeersch En wat een vreselijke nederlaag toch voor de PS van president Hollande. Vijf jaar nadat die president werd haal PSer Hamon 6 procent.

Eerste prognose: Macron en Le Pen door naar tweede ronde

Alle stembureaus zijn inmiddels gesloten. Volgens de eerste prognose van onderzoeksbureau Ipsos heeft Emmanuel Macron 23,7 procent van de stemmen behaald. Marine Le Pen volgt met 21,7 procent. Volgens Harris Interactive hebben Macron en Le Pen respectievelijk 23 en 22 procent van de stemmen. Ifop meldt 23,8 en 21,6 procent.

Twitter avatar petervermaas Peter Vermaas Het is nog heel vroeg, deze cijfers zijn louter op provincie gebaseerd. Grote steden moeten nog komen - en daar is Macron het sterkst.
Twitter avatar petervermaas Peter Vermaas Marine Le Pen niet aan kop is veelzeggend.
Twitter avatar petervermaas Peter Vermaas Dat is de eerste prognose. Op derde plaats gaat het tussen Fillon en Mélenchon, beiden op 19,5%.
Twitter avatar petervermaas Peter Vermaas Nogmaals: deze eerste cijfers zijn niet gebaseerd op exit polls, maar op uitslag van 500 representatieve stembureaus en dus een prognose.

Front National optimistisch gestemd

NRC-correspondent in België, Anouk van Kampen, is vanavond aanwezig bij de bijeenkomst van Front National in Hénin-Beaumont, waar Le Pen de uitslagen volgt. Daar is de stemming uiterst optimistisch:

Twitter avatar arvankampen Anouk van Kampen Vervolgens: "on est chez nous!" (maar we zijn geen racisten! roept een vrouw erachteraan) #ElectionsPresidentielles2017

Correspondent in Frankrijk Peter Vermaas schreef in 2015 over de FN-gezinde plaats Hénin-Beaumont en het FN-bestuur:

Lees ook: De route naar het Élysée begint hier

'Uiteindelijke opkomst 77 procent'

De uiteindelijke opkomst bij de eerste verkiezingsronde wordt door onderzoeksbureau Ipsos geschat op 77 procent. Dat zou een daling betekenen ten opzichte van 2012, toen 79,48 procent de gang naar de stembus maakte. De schatting is gedaan op basis van een steekproef bij vijfhonderd stembureaus.

Meeste stembureaus gesloten

Het is inmiddels 19.00 uur geweest. Dat betekent dat de meeste stembureaus zijn gesloten. Alleen de stembureaus in de grote steden blijven tot 20.00 uur geopend. Daarna zullen de eerste resultaten binnenstromen.

Belgische exitpoll: Macron aan kop

Emmanuel Macron maakt voorlopig de grootste kans om door te gaan naar de tweede verkiezingsronde op 7 mei. Dat blijkt uit een door de Waalse publieke omroep RTBF gepubliceerde tussentijdse exitpoll. In Frankrijk zijn exitpolls op de verkiezingsdag verboden en Franse media mogen ook geen exitpolls publiceren. Dit geldt echter niet voor België.

Volgens de exitpoll, die is gebaseerd op de tussenstand van 12.00 uur, heeft Macron 24 procent van de stemmen behaald. Marine Le Pen, François Fillon en Jean-Luc Mélenchon hebben ieder tussen de 18 en 20 procent van de stemmen.

Lange rijen bij bijeenkomst Front National in Noord-Frankrijk

NRC-correspondent Anouk van Kampen is vanavond in het Noord-Franse Hénin-Beaumont, waar Front National verzamelt. Ze stuit hier op lange rijen:

Twitter avatar arvankampen Anouk van Kampen Uitstapje naar Hénin-Beaumont, waar de Front National vanavond verzamelt voor #Presidentielle2017 Dit is de rij... https://t.co/kcgE0rR1aD
Twitter avatar arvankampen Anouk van Kampen Het is bizar druk. Veel pers, veel bezoekers (die er nog niet in mogen). Duwende en trekkende mensen bij de smalle poort. Maar nu binnen!

Het doet denken aan de lange rijen voor veel stembureaus in het land. Dat was ook de Franse journalist Olivier Faye opgevallen:

Twitter avatar olivierfaye Olivier Faye Ceci n'est pas un bureau de vote #heninbeaumont https://t.co/FG0gxfVzDX

Onderzoeksbureaus: 20 procent onthoudt zich van stemming

Net als vijf jaar geleden zal het aantal Fransen dat zich onthoudt van stemming in de eerste verkiezingsronde uitkomen rond de twintig procent. Dat hebben onderzoeksbureaus Harris Interactive en Ifop-Fiducial berekend, meldt AFP.

Harris Interactive gaat uit van een percentage van 21,5, Ifop-Fiducial mikt op 19 procent. In 2012 ging het om 20,52 procent.

Opkomst naar 69,42 procent

Het opkomstpercentage is inmiddels naar 69,42 geklommen. Dat wijzen de nieuwe tussentijdse cijfers van 17.00 uur uit, meldt het Franse ministerie van Binnelandse Zaken. In 2012 ging het rond dezelfde tijd nog om 70,59 procent. In 2007 bracht 73.87 procent van de kiezers voor 17.00 uur zijn stem uit, in 2002 was dat 58,45 procent.

Twitter avatar petervermaas Peter Vermaas Om 20 uur is de eerste prognose van de uitslag van de eerste kiesronde, gebaseerd op 500 "representatieve" stembureaus. 1/2
Twitter avatar petervermaas Peter Vermaas Maar de kans bestaat dat dan niet 2 maar 3 kandidaten in beeld komen. Stembureaus sluiten later dan in '12 en de verschillen zijn klein. 2/2

Illegale campagne-uitingen bij stembureau Parijs?

Correspondent Peter Vermaas is intussen bij een stembureau in Parijs aangekomen en merkt op dat het verbod op nieuwe campagne-uitingen - dat sinds vrijdagnacht van kracht is - minder strikt wordt nageleefd dan de autoriteiten wensen:

Twitter avatar petervermaas Peter Vermaas De enige affiches die hier (Paris 10) ongeschonden zijn, zijn die van Mélenchon en Hamon. https://t.co/LEkYWrp3ng
Twitter avatar petervermaas Peter Vermaas Dat kan 2 dingen betekenen: campagneteams BH&JLM hebben illegaal nieuwe affiches opgehangen of ze zijn werkelijk de sterkste bobo-kandidaten
Twitter avatar petervermaas Peter Vermaas Het eerste: onder Mélenchon liggen verse lijmsporen... Sinds vrijdagnacht mag officieel niet meer geplakt worden. https://t.co/dg87aQv8Qs

NRC-hoofdredacteur Peter Vandermeersch bij DWDD

NRC-hoofdredacteur Peter Vandermeersch - in het verleden onder meer werkzaam als correspondent in Parijs voor De Standaard - liet afgelopen vrijdag bij De Wereld Draait Door zijn licht schijnen over de Franse verkiezingen. Hij legde uit waarom deze verkiezingen zo anders zijn dan alle voorgaande presidentsverkiezingen die Frankrijk heeft meegemaakt. Ook ging hij in op de afzonderlijke kandidaten en zette hij vraagtekens bij hun verkiezingsbeloftes.

Bekijk het fragment uit DWDD hier:

Correspondent Peter Vermaas ging in gesprek met de Fransen

NRC-correspondent Peter Vermaas reisde in de aanloop naar de verkiezingen af naar alle uithoeken van Frankrijk. Hij ging in gesprek met mensen uit verschillende lagen van de bevolking en merkte dat hoe groot de verschillen tussen mensen ook zijn, velen naar verandering verlangen:

"En hoewel al die werelden fysiek en sociaal ver uit elkaar liggen, kwamen veel gesprekken uiteindelijk tot dezelfde conclusie: Frankrijk kan niet langer doormodderen, maar moet kiezen en, dus, ingrijpend veranderen. De vraag is alleen welke kant op."

Lees hier de reportage van Peter Vermaas: Niemand heeft de statuur van De Gaulle
  • Huib De Zeeuw

Ook Franse kiezers in Tunesië brengen hun stem uit

In overzeese gebieden hebben Franse stemgerechtigdheden op zaterdag al hun stem uitgebracht, maar in Tunesië wordt vandaag nog gestemd. Zoals bij dit stembureau in de hoofdstad Tunis.

Foto Zoubeir Souissi/ Reuters

Foto Zoubeir Souissi/ Reuters

Waar draaien deze verkiezingen om?

In het Franse systeem zijn kiezers veelal geneigd om in de eerst ronde te kiezen voor de kandidaat die het best bij hun opvattingen past, om daarna in de besluitende tweede ronde strategisch te kiezen. Of vooral een tegenstem uit te brengen. Dat ging al eens mis, zo schrijft politiek commentator Luuk Middelaar, in 2002 toen linkse kiezers niet massaal hun stem uitbrachten op Lionel Jospin van Parti Socialiste waardoor hij verloor van de extreem-rechtse Jean-Marie Le Pen. Zij waren toen genoodzaakt om in de tweede ronde voor de rechtse kandidaat Jacques Chirac te kiezen.

Dat zou nu ook kunnen gebeuren voor kiezers die zich links of rechts van het politieke midden bevinden. Want wat te doen wanneer Le Pen of Mélenchon de tweede ronde halen?

En hoe deze verkiezingen te duiden? Volgens Van Middelaar gaat de traditionale links-rechtse verdeling niet meer helemaal op. Presidentskandidaat Macron probeert deze dichotomie juist te doorbreken en zowel binnen de socialistische partij als de republikeinse partij is er een strijd gaande tussen verschillende kampen. De meeste gehoorde analyse is dat het gaat tussen globaliseringwinnaars- en verliezers.

"Dat zagen we vorig jaar in de Amerikaanse tweestrijd Clinton-Trump, en in het Britse referendum met Blijven tegen Vertrekken. Als het in Frankrijk zondag uitdraait op Macron tegen Le Pen (beide koplopers) zal deze open-dicht-retoriek het debat structureren".

Lees het opinieartikel van Luuk van Middelaar: Een revolte sluimert in het land van de Revolutie
  • Belia Heilbron

Reportage: Angst voor terreur? De Parijse kiezers brengen massaal hun stem uit

Graffiti op afzettingen bij de Parijse Place de la Bastille is er duidelijk over: “L’urne est pour les morts!” – ‘de urn’, Frans woord voor zowel de stembus als de pot voor as, ‘is voor de doden’. Maar de vrees dat de opkomst deze Franse presidentsverkiezingen laag zou worden, lijkt zondagochtend bij een stembureau in het 11de arrondissement van Parijs in ieder geval ongegrond. Rond 11 uur staat binnen een lange rij, de wachttijd is tegen de drie kwartier.

Lees hier de reportage van NRC-redacteur Anouk van Kampen: Angst voor terreur? De Parijse kiezers brengen massaal hun stem uit
  • Huib De Zeeuw

Vierde kanshebber Jean-Luc Mélenchon brengt zijn stem uit

De onverwachte populaire zeer linkse kandidaat Jean-Luc Mélenchon heeft ook zojuist zijn stem uitgebracht. Net als zijn conservatief-rechtse tegenhanger Fillon, heeft hij gestemd in Parijs.

Foto Stephane Mahe/ Reuters

Foto Francois Mori/ AP

Mélenchon is pas in de afgelopen weken naar bovengekomen als een mogelijke kandidaat voor de tweede ronde van de presidentsverkiezing. De oud-trotskist was zeer sterk in de debatten en is populair bij docenten, ambtenaren en ook veel jonge linkse kiezers. Een van zijn programmapunten is een belastingsschaal van 100 procent boven het inkomen van 450.000 euro. Verder wil hij de Europese Unie een heel ander economisch beleid gaat voeren, zo niet dan volgt een frexit.

Lees ook: Mélenchon 2.0 is ineens overal

Meerdere stemlokalen kort ontruimd

Twee stembureaus in het noordwesten van Frankrijk zijn vanochtend enkele uren ontruimd geweest vanwege een verdachte auto. Het gaat om de plaats Saint-Omer, zo meldt de krant La Voix du Nord.

Het ging om een auto met een buitenlandse kentekenplaat. Medewerkers van de explosievenopruimingsdienst uit Calais inspecteerden het voertuig maar vonden niets bijzonders. Rond 11.30 uur konden de stembureaus weer open.

In het Oost-Franse dorp Besançon werd rond 09.30 uur een stembureau op last van de politie ontruimd. Reden was dat twee personen uit een auto waren gestapt en deze met draaiende motor hadden achtergelaten. De zender BFMTV meldt dat de politie een wapen in de auto heeft gevonden. Het gaat vermoedelijk om een jachtgeweer. Twee uur later werd het stembureau weer vrijgegeven.

In het hele land zijn bijna 60.000 politieagenten en militairen op de been om de veiligheid van de kiezers te garanderen.

Ook derde kanshebber Fillon heeft gestemd

Na Marine Le Pen en Emmanuel Macron heeft ook François Fillon zijn stem uitgebracht. De oud-premier is de kandidaat voor de Republikeinse Partij. Fillon bracht zijn stem uit in de Franse hoofdstad Parijs.

Foto Christophe Archambaul/Reuters

Foto Christophe Archambault/ AFP

Lees ook een portret van Fillon: Kasteelheer met eigen definitie van eerlijkheid

Opkomst ongeveer gelijk met 2012

De verwachting was dat de opkomst niet al te hoog zal zijn. Uit de eerste cijfers van het ministerie van Binnenlandse Zaken blijkt dat de opkomst ongeveer gelijk ligt met die van de presidentsverkiezing van 2012. In de afgelopen vier uur heeft 28,54 procent van de kiezers gestemd. In 2012 lag dit percentage op 28,29 procent en 2007 op 31,21 procent.

Bij een aantal stembureaus staan ook lange rijen.

Twitter avatar JafInthebox Julie Les queues déjà à 8h30 à Londres....vote effectué pour moi! #ElectionsPresidentielles2017 @Europe1 @ThomasSotto https://t.co/gJM8aWQ9br

Demonstranten Femen opgepakt bij stembureau Le Pen

Een paar leden van de feministische activistische beweging Femen zijn opgepakt in de buurt van het stembureau in Hénin-Beaumont. In deze Noord-Franse stad heeft presidentskandidate Marine Le Pen zojuist haar stem uitgebracht. De activisten droegen maskers van Le Pen, de Amerikaanse president Donald Trump en de Russische president Vladimir Poetin.

Foto François Lo Presti/ AFP

Foto Michel Spingler/ AP

Foto Michel Spingler/ AP

Trump heeft zich in de afgelopen weken positief uitgelaten over Le Pen en ook van de Russische president Poetin is bekend dat hij achter Le Pen staat. Front National heeft zelfs een lening van zes miljoen euro ontvangen via Poetin-contacten in Moskou. De journalisten Marine Turchi en Mathias Destal onthulden nog meer schimmige financiële geldstromen achter Front National. De nationaal-populistische partij die uit de Europese Unie wil stappen, weet heel goed de subsidiepot in Brussel te vinden.

Lees ook: ‘Partij Marine Le Pen klopt geld los van de Franse staat’

Grootste kanshebbers Le Pen en Macron brengen stem uit

De grootste kanshebbers op de tweede ronde van de presidentsverkiezingen, Marine Le Pen en Emmanuel Macron, hebben ook hun stem uitgebracht. In de laatste peiling ontlopen ze elkaar bijna niets. Macron staat op 23 procent van de stemmen en Le Pen op 22 procent.

Le Pen bracht haar stem uit in Hénin-Beaumont in Noord-Frankrijk. De nationaal-populistische partij Front National scoort goed in het noorden van Frankrijk. Hénin-Beaumont was in maart 2014 de eerste gemeente in Frankrijk waar Front National tijdens de burgemeesterverkiezing een absolute meerderheid behaalde.

Foto Pascal Rossignol/ Reuters

Bekijk ook deze fotoreportage over de streek waar naar verwachting veel kiezers op Le Pen stemmen: De kiezers in de ‘rust belt’ van Frankrijk zijn boos en stemmen Front National

Foto Pascal Rossignol/ Reuters

Lees ook: Op pad met het jonge talent van het Front National

Macron bracht zijn stem uit in de Franse kustplaats Le Touquet. Ook in het noorden van Frankrijk. Het electoraat van deze centrumkandidaat is vooral te vinden bij hoogopgeleide Franse stemmers in grote steden als Parijs, Lyon en Toulouse.

Foto Eric Feferberg/AFP

Lees ook een reportage vanuit Toulouse: Het moderne Frankrijk ontwaakt in Toulouse

Foto Eric Feferberg/ AFP

Cartoons over de presidentsverkiezing

De Franse presidentsverkiezingen zijn voor cartoonisten een dankbaar onderwerp. In de veelvoud van cartoons valt op dat het vooral gaat over Marine Le Pen en de angst voor de radicale islam. Profiteert zij daarvan? Hebben de cartoonisten een voortziende blik en wint Le Pen daadwerkelijk de eerste ronde van de presidentsverkiezingen?

Twitter avatar cartoonmovement The Cartoon Movement Does the terror attack in France help Le Pen? Cartoon by Matteo Bertelli: https://t.co/LcqTPXF2xq https://t.co/z5fEcnz2zi

En ook president Hollande heeft gestemd

Vergezeld van talloze cameraploegen en fotografen heeft de Franse president François Hollande ook zijn stem uitgebracht. Dat deed hij bij een stembureau in de stad Tulle in de centrale regio Nouvelle-Aquitaine. Hollande was hier van 2001 tot 2008 burgemeester.

Foto Regis Duvignau/ Reuters

Twitter avatar petervermaas Peter Vermaas Hollande in Tulle over veiligheid:"De beste boodschap die Fransen [met hun stem] kunnen geven is tonen dat democratie sterker is dan alles."

Het is de grote vraag wie uiteindelijk Hollande opvolgt als president van Frankrijk en de achtste president wordt van de in 1958 begonnen ‘Vijfde Republiek’.

Hamon, kandidaat Parti Socialiste, brengt stem uit

Benoît Hamon, de presidentskandidaat van de Parti Socialiste heeft zojuist zijn stem uitgebracht. Het is voor de socialistische partij een zeer teleurstellende race om het presidentsschap. In de laatste peiling komt Hamon niet verder dan een schamele 8 procent.

Foto Vincent Kessler/Reuters

De partij heeft veel last van de erfenis van zittend president François Hollande. Hij is een van de minste populaire presidenten van Frankrijk en kondigde in december vorig jaar, wel zeer onverwachts, aan dat hij niet opging voor een tweede termijn. Daarna ontstond er een strijd tussen 'dromer' Hamon en 'realist' Manuel Valls, zo schreef NRC-correspondent Peter Vermaas. De 49-jarige Hamon vertegenwoordigt de meeste linkervleugel van de partij, terwijl oud-premier Valls bekendstaat als een pragmatische hervormer.

Lees ook: Bittere strijd tussen ‘dromer’ en ‘realist’

Eind januari won Hamon, oud-minister van Onderwijs, de kandidatuur voor Parti Socialiste. Maar in de afgelopen maanden werd hij overvleugeld door de nog linksere kandidaat Jean-Luc Mélenchon. Die staat in de laatste peiling op 18 procent.

Laatste peiling

Penelope Fillon, onbedoelde bekendheid, brengt stem uit

Penelope Fillon, de vrouw van presidentskandidaat François Fillon, heeft vanochtend haar stem uitgebracht in Solesmes in het noordwesten van Frankrijk. Haar twee zoons vergezelden haar. Zij werd onbedoeld een bekendheid tijdens de campagne voor de presidentsverkiezingen.

Foto Jean-Francois Monier/AFP

Foto Jean-Francois Monier/ AFP

Het weekblad Le Canard Enchaîné onthulde dat Penelope ruim 830.000 euro had verdiend als parlementair medewerker van haar man. Ook heeft ze nog een ton verdiend als medewerkster van een tijdschrift zonder dat de hoofdredacteur hiervan op de hoogte was. Daarnaast verdiende de twee zoons van het echtpaar Fillon 83.000 euro in de tijd dat François Fillon senator was (2005 tot 2007).

Twitter avatar GillesKLEIN Gilles Klein #PenelopeGate et finances Fillon (infographie AFP qui peut aider à s’y retrouver) https://t.co/cZJb1o132T

Na het schandaal wilde een deel van de Republikeinse Partij Fillon vervangen als kandidaat, maar na excuses mocht hij blijven. Het was volgens Fillon legaal, maar niet "moreel" juist wat hij heeft gedaan. Hij weigerde om het bedrag terug te betalen omdat zijn vrouw "daarvoor heeft gewerkt", zo liet hij weten.

Lees ook: Franse politiek is een familiebedrijf

Veel hangt af van de opkomst

Veel hangt af van de opkomst tijdens deze eerste ronde van de presidentsverkiezingen. De verwachting is dat veel kiezers thuis blijven, zo twittert NRC-correspondent Peter Vermaas. Een lage opkomst is gunstig voor Marine Le Pen.

Twitter avatar petervermaas Peter Vermaas Alles draait om de opkomst. De verwachting is dat veel mensen thuis blijven, wat gunstig is voor Le Pen. In 2012 bleef (slechts) 20,4% thuis

Voor meer achtergrondinformatie over de presidentsverkiezingen, bekijk onderstaand filmpje.

Nu ook in Frankrijk stembussen open

De stembussen zijn ook geopend in Frankrijk. Ongeveer 46 miljoen Fransen mogen hun stem uitbrengen. Daarvoor moet je als kiezer je wel eerst registreren. Veel stembureaus zijn tot 19.00 uur vanavond open, in de grote steden een uur langer. Voor het sluiten van de stembureaus mogen er geen voorlopige resultaten naar buiten worden gebracht.

Twitter avatar petervermaas Peter Vermaas Er zijn totaal 45,67 miljoen mensen die mogen stemmen. 1,3 miljoen Fransen in het buitenland kunnen stemmen.

Naast de spanning over het verkiezingsresultaat hoopt iedereen dat de stembusgang veilig verloopt. Daarvoor moeten de bijna 60.000 politieagenten en militairen zorgen die stembussen in het hele land bewaken.

Twitter avatar petervermaas Peter Vermaas Er zijn 67.000 stembureaus, 50.000 agenten en gendarmes zijn paraat voor veiligheid. Daarnaast wordt gepoogd rijen wachtenden te voorkomen.

De verkiezingen vinden plaats in een week waarin Frankijk opnieuw werd opgeschrikt door terreurdreiging. Op donderdagavond schoot een 39-jarige man in Parijs een politieagent dood en verwonde twee andere agenten. En op dinsdag verijdelde de politie in Marseille een aanslag.

Lees ook een analyse van NRC-correspondent Peter Vermaas: Franse campagne eindigt met terreur

Het is zeer de vraag in hoeverre de Franse stemmers hun keuze laten bepalen door thema's als terrorisme, integratie en radicale islam. De verkiezingcampagne's gingen, ondanks dat er in de afgelopen twee jaar grote aanslagen plaatsvonden in Parijs en Nice, vooral over economische onderwerpen zoals werkloosheid, de effecten van de globalisering en de euro.

Een stembureau in Le Touquet in Noord-Frankrijk. Foto Eric Feferberg/AFP

Een politieagent bewaakt een stembureau in Henin-Beaumont in het noorden van Frankrijk. Foto Pascal Rossignol/ Reuters

In overzeese gebieden is al gestemd

Kiezers in de overzeese Franse gebieden hebben al hun stem uitgebracht. Zoals op het eiland Nieuw-Caledonië, wat ligt in de Stille Oceaan ten oosten van Australië.

Foto Frederic Payet/ AFP

Foto Frederic Payet/ AFP

Ook in de Canadese stad Montreal in de provincie Quebec gingen mensen met een Frans paspoort naar de stembus. Montreal is de grootste Franstalige stad buiten Frankrijk. Het is na Parijs, Kinshasa en Abidjan de vierde stad waar Frans de officiële taal is.

Foto Dario Ayala/ Reuters

Foto Dario Ayala/ Reuters

Het Franse consulaat in New-York werd tijdelijk afgesloten nadat de politie een verdacht geparkeerde auto wilde onderzoeken.

Foto Andrew Kelly/ Reuters

Foto Andrew Kelly/ Reuters

Foto Andrew Kelly/ Reuters

Op wie mogen de Fransen stemmen?

In de eerste ronde van de presidentsverkiezingen mogen 47 miljoen Franse kiezers een keuze maken tussen elf kandidaten. Vier van hen maken echt kans op het presidentschap. In de polls gaan de nationaal-populistische Marine Le Pen (Front National) en de sociaal-liberaal en oud-minister Emmanuel Macron (beweging En Marche!) aan kop. Daar vlak achter volgen de conservatieve oud-premier François Fillon (Republikeinen) en de uiterst linkse kandidaat Jean-Luc Mélenchon (La France Insoumise).

Lees ook: 14 vragen over de Franse presidentsverkiezingen

De kandidaat van de socialistische partij (Parti Socialiste), oud-minister Benoît Hamon lijkt weinig kans te maken op de tweede ronde van de presidentsverkiezingen van 7 mei. In de polls haalt hij nog geen 10 procent. Zeer waarschijnlijk is dat er een tweede ronde nodig is tussen de twee kandidaten met de meeste stemmen.

Belangrijkste vraag is tussen welke kandidaten die strijd gaat. Grote angst voor het pro-Europese electoraat (en voor Brussel en Berlijn) is dat Le Pen en Mélenchon de meeste stemmen halen. Een Frexit komt dan zienderogen dichtbij.

Lees ook: De extreme Franse kandidaten houden de Duitsers nu al wakker
Meld een taalfout
Toevoegen aan
+ verzameling

Gerelateerd in ons archief