Meer gekleurde aanklagers nodig bij Openbaar Ministerie: 'Anders dreigt een kenniskloof'

'De variëteit in ons personeelsbestand moet groter. De samenleving wordt steeds complexer. Als we haar willen blijven begrijpen, moeten we een monocultuur voorkomen. Alleen dan kunnen we ons werk nog beter doen. Anders wordt het heel lastig om problemen met bijvoorbeeld de criminele jongeren van de top600, radicalisering en racisme te doorgronden.'

Meer kleur onder aanklagers is bovendien 'de enige manier om het beeld te doorbreken dat de boef zwart is, en degene die hem pakt wit is', voegt officier van justitie Roy Nanhkoesingh in een interview in de Volkskrant toe. Hij is een van de weinige gekleurde aanklagers. Diversiteit binnen het OM beperkt zich tot nu toe vooral tot de lagere, ondersteunende functies.

Het OM is niet de enige in de justitieketen die dit wil. In maart kondigde korpschef Erik Akerboom aan dat 25 procent van de nieuwe politiemensen een 'diverse' achtergrond moet hebben, ook komt er in de top van de korpsleiding, de politie-eenheden en het Politiedienstencentrum nog dit jaar een extra plek voor 'divers' talent.  

Hoeveel officieren van justitie momenteel een migrantenachtergrond heeft, weet Bolhaar niet. 'Die cijfers houden we niet bij en ik wil ook geen cijfers noemen waar het naar toe moet. Dan wordt dat een doel op zich, en dat leidt af van het werkelijke doel: dat de samenleving zich moet herkennen in onze organisatie en dat wij ons begrip van de wereld moet verhogen. En dat kan alleen door een grotere variëteit van ons personeel, mensen die met een andere blik naar de wereld kijken.'

Recent heeft het OM onder meer een convenant afgesloten met Ongekende Talenten, een organisatie die gespecialiseerd is in het vinden van 'biculturele high potentials'. 'We hebben zestig traineeships opengesteld, 26 procent van de sollicitanten heeft een biculturele achtergrond. Dat vind ik al een mooi signaal. In het verleden hadden we ook wel sollicitanten met een allochtone achtergrond, maar dat waren vaak individuele acties. Nu willen we het gestructureerder aanpakken, we gaan actief op zoek naar talenten met een andere achtergrond.'

Daarnaast wil Bolhaar de sollicitatieprocedure onder de loep nemen om te voorkomen dat 'het OM zichzelf telkens dupliceert'.  'De vragen die het OM stelt aan sollicitanten zijn erg gericht op wie je bent en wat je motivatie is', zegt Nourhan Badr. Zij is onder meer aangesteld om culturele verschillen bespreekbaarder te maken. 'Mensen moeten zich kwetsbaar opstellen tijdens de selectieprocedure. Kandidaten met een andere achtergrond verwachten dit niet altijd, zij denken dat het gaat om welk opleidingen heb je gedaan en welke kennis heb je. In sommige culturen is men bovendien gewend om je afstandelijk op te stellen ten opzichte van een autoriteit', zegt ze. Zelf dacht ze ook altijd dat ze met een hoofddoek niet bij het OM kon werken.

'Veel moslims denken dat. Met een hoofddoek kan je misschien geen officier worden, maar er zijn genoeg functies die je wel kunt doen. Je merkt dat sommige potentiële sollicitanten net een extra zetje nodig hebben om te solliciteren.'  Haar aanstelling lokte zo nu en dan verbaasde reacties uit. 'Ik heb een collega die echt schrok toen hij mij voor het eerst zag. Hij zei: ik dacht dat we hier alleen allochtonen op de administratie hadden. En ook bij ketenpartners zie ik zo nu en dan verbaasde blikken: ben jij van het OM?'