NRC checkt: ‘Nederlandse autobelastingen zijn het hoogst’

Wat is de aanleiding?

De ANWB schrijft dat „Nederlanders de meeste belasting over hun auto betalen van alle Europeanen”. En dat Nederland „koploper is als het gaat om autobelastingen met een totaalbedrag van 22 miljard”.

Waar is het op gebaseerd?

Op een onderzoek van Leaseplan, een grote internationale autoleasemaatschappij. Daarin staat dat Nederland het duurste dieselland is en het op één na hoogste belastingland voor benzine-auto’s. In de Lease Plan Car Cost Index 2016 worden de autokosten in 24 Europese landen vergeleken. Nederlandse dieselrijders zouden het meest betalen maar ook benzine-auto’s zitten in de topzes duurste landen. Die hoge kosten zouden vooral komen door relatief hoge autobelastingen (inclusief btw).

En klopt het?

De Leaseplan Car Cost Index kijkt naar het deel van de autokosten per auto dat naar de overheid gaat. Daar zitten ook lasten bij die de ANWB zelf niet meerekent als autobelastingen. Elders op de site stelt de ANWB namelijk dat „de BTW buiten beschouwing is gelaten, dat is geen specifieke autobelasting”. Btw is een verbruiksbelasting die op alle goederen geheven en voor allerlei doelen aangewend wordt, onderwijs bijvoorbeeld.

Een rapport van adviesbureau Ecorys berekende in opdracht van de ANWB dat in 2013 de overheid 14 miljard belasting ontving: 1,3 miljard belasting personenauto’s en motorrijwielen (bpm) bij aankoop, 5 miljard motorrijtuigenbelasting, 8 miljard brandstofaccijns.

Een later onderzoek van CE Delft voor de internationale automobielfederatie schat de belastingen in Nederland op 14,8 miljard. Dat meldt ook de ANWB op zijn site, naast de 22 miljard die de bond noemt.

Het verschil zit hem onder andere in de btw maar ook in de bijtelling. Die bijtelling (opbrengst 2 miljard) geldt voor CE Delft als inkomstenbelasting omdat het privégebruik van een zakenauto als loon in natura wordt gezien. In dit rapport staat ook een internationaal vergelijkend staatje van belastingen voor personenauto’s per autokilometer. Dat is een betere vergelijkingsmaatstaf dan totaalopbrengsten voor landen. Daaruit blijkt dat de Nederlandse automobilist niet het meest betaalt. Portugese, Oostenrijkse, Griekse en Deense automobilisten zijn duurder uit. Volgens CE Delft dekken alleen belastingen op personenauto’s de volledige kosten die ze veroorzaken.

En wat is de conclusie?

De stelling dat de Nederlandse autobelastingen internationaal gezien het hoogst zijn, baseert de ANWB op een rapport van een internationale leaseorganisatie die alle autokosten die naar de overheid gaan bij elkaar optelt. De ANWB noemt ook een totaalbedrag van 22 miljard. Maar in berekeningen elders noemt de ANWB (bijna) 15 miljard gebaseerd op een internationale vergelijking van CE Delft.

Uit datzelfde onderzoek blijkt dat automobilisten uit een aantal andere Europese landen per kilometer meer betalen dan Nederlandse. De stelling dat de Nederlandse autobelastingen het hoogst in Europa zijn, wordt dus beoordeeld als onwaar